image172 (5)

B. Nirmtttko. Katalaem sMne. Wawrawi 2007.

ISBN ws-ss-aecc.i i -ś. z ly, waib 201?

Ćwiczenia 343

Tabela 50. Poziomy komunikacji między nauczycielami i uczniami

WZAJEMNE ZAUFANIE	KOMUNIKACJA	ZACHOWANIE NAUCZYCIELA	ZACHOWANIE UCZNIÓW
Niskie	Obronna	Nietolerancja, dominacja	Skrytośc. dwulicowość
Umiarkowane	Kompromisowa	Poszanowanie, ustępstwa	Uznanie, chęć pomocy
Wysokie	Syneręjana	Otwartość, zachęta	Entuzjazm, twórczość

Wiciu uczniów uznaje ocenianie szkolne za nieistotne dla swego rozwoju, nieznaczące i obce, a stopnie szkolne - za niepotrzebne. Zastosowanie w komentarzu do informacji o wyniku uczenia się metod ułatwiania komunikacji - takich jak „otwieracze" rozmowy, czynne słuchanie, unikanie blokad, komunikaty „ja", unikanie napięć - może zmienić tę postawę.

Dobre wyniki przynosi praca uczniów w małych grupach nad popełnionymi w sprawdzianie błędami, dodatkowo oceniana przez nauczyciela. Daje im ona poczucie panowania nad przedmiotem kształcenia i nad własnymi wynikami.

Przygotowanie nauczycieli do oceniania szkolnego jest wciąż niezadowalające, także w innych krajach, a tylko wysokie kompetencje w tym zakresie pozwalają na skuteczne kierowanie uczeniem się oceniania przez uczniów.

Główne pojęcia

wartość dodana osiągnięć komunikacja obronna komunikacja kompromisowa komunikacja synergiczna metody ułatwiania komunikacji osoba znacząca atrybucja

lęk

lęk egzaminacyjny teczka prac ucznia ocenianie samego siebie standardy osobiste samoorganizacja „równość motywacyjna"

Ćwiczenia

1. Janusz Meissner, autor znanych powieści lotniczych, zdradzał jak napisał w jednym ze swych felietonów wyraźne objawy lęku w wagoniku kolejki lino-wej w Tatrach. „Jak to - zdziwili się inni pasażerowie - czyż nie jest pan lotnikiem?" Odpowiedział im: „Jestem. Ale w samolocie mam stery w ręku!” Jaki jest

wv/w.waip.com.pl

B. NirmJftko. Ksztaterm aMjk, Warszawa 2007. isasj >*78^3^0307.11 -8. t by WMP 2007

344 Rozdział 11 Uaeńoctnuswjeosi^męoa

związek tej przygody z lękiem egzaminacyjnym uczniów? Co można zrobić, by ten lęk zmniejszyć?

2.    „Moja córka chce w szkole jak najwięcej się nauczyć" - powiedział pan A. „A mój syn chce przede wszystkim dobrze zdać egzaminy" - powiedział pan B. Jak myślisz, które z dzieci jest bardziej podatne na lęk egzaminacyjny? Dlaczego? Jakie z tego wnioski?

3.    Przypomnij sobie swoje lata licealne. Co można by włożyć do teczki prac ucz-nia, by dobrze reprezentowała twoje osiągnięcia z tamtych lat? Wymień 10 różnych dokumentów lub przedmiotów do pokazania oceniającym twój dorobek w liceum.

4.    Synergia jest spontanicznym, żywiołowym działaniem wspólnym jakiejś grupy osób. Czy przypominasz sobie przypadek takiego działania nauczyciela z uczniami? Jak oceniasz uzyskane wtedy wyniki? Dlaczego komunikacja syner-giczna w dziedzinie oceniania szkolnego jest trudna do uzyskania?

5.    Podaj po dwa argumenty: (1) za komentowaniem wyników sprawdzianu na forum klasy, (2) za komentowaniem ich dyskretnie, na osobności. Które argumenty są silniejsze? A jakie komentowanie stopni uczniów obecnie przeważa?

6    (zaawansowane). Henryk Szaleniec, autor broszury „Jak komunikować uczniom wyniki egzaminów" (2004), wraca w niej do swoich lat szkolnych. Pisze (s. 7): „Zastanawiam się, co powiedziałbym mojemu dziadkowi o wyniku egzaminu. Pewnie powiedziałbym w skrócie, że otrzymałem 85 punktów na 100 punktów i że w szkole było tylko 5 osób z lepszym wynikiem. Mój dziadek pewnie by zapytał, podobnie jak to uczynił, gdy skończyłem liceum: «Lepiej powiedz, co ty umiesz po tej szkole. Siadaj i opowicdz». Z opowiadaniem to pewnie byłoby gorzej. {...)" Jaki rodzaj pomiaru dydaktycznego miał na myśli dziadek? Jak nazwiesz właściwość egzaminu, która go interesowała? Dlaczego „z opowiadaniem to pewnie byłoby gorzej"?

7    (zaawansowane). Podaj trzy przyczyny niechęci uczniów do wysłuchiwania komentarza do stopni szkolnych, jakie otrzymują. Uporządkuj je według znaczenia, zaczynając od najważniejszej. Porównaj swoją listę z opiniami innych osób. Co można by zrobić, by usunąć te przyczyny niechęci do komentarza?

8    (zaawansowane). Przeczytaj uważnie fragment rozdziału zawierający rozmowę Celiny z Andrzejem. Jakie działania należałoby podjąć, by zmienić ich postawy wobec oceniania szkolnego? Od czego będzie zależało powodzenie tych działań?

Zalecenia

TAK

1. Staraj się jak najlepiej poznać standardy osobiste uczniów w zakresie osiągnięć szkolnych. Uczeń może mieć wysokie lub niskie, nawet minimalne