img259

gą zachowywać się o wiele swobodniej. Mogą rozmawiać między sobą, zmieniać pozycję, wstać od stołu i podejść do kolegi lub nauczycielki w uzasadnionym wypadku oraz pracować według indywidualnego tempa. Nie może być natomiast dwu zajęć o podobnej strukturze organizacyjnej i jednakowej aktywności dzieci, np. słuchania opowiadania i nauki wiersza. Byłoby to sprzeczne z możliwościami psychofizycznymi dzieci w tym wieku.

Dla zapewnienia odprężenia psychicznego i fizycznego uwzględnia się między dwoma zajęciami przerwę trwającą około 10 minut. Aby przerwa ta nie przedłużała się, powinna być odpowiednio zorganizowana. Najlepszą formą działalności dzieci podczas przerwy są swobodne zabawy ruchowe. Dzieci powinny orientować się, że w czasie przerwy mają mało czasu na zabawę, którą powinny kończyć natychmiast po otrzymaniu umówionego (stałego) sygnału. Dlatego nie jest wskazane organizowanie w czasie krótkiej przerwy zabaw tematycznych, konstrukcyjnych lub korzystanie z gier dydaktycznych, gdyż ograniczony czas nie pozwala na ich rozwinięcie, a więc i.uzyskanie ciekawego efektu.

Przerwę wykorzystać trzeba również na dobre przewietrzenie pomieszczenia, w którym odbywają się zajęcia. Dyżurni w tym czasie mogą przygotowywać pomoce i materiały do następnego zajęcia, jeżeli wchodzi to w zakres ich obowiązków i sytuacja tego wymaga. Niekiedy przerwa między zajęciami nie jest potrzebna, np. przed ćwiczeniami gimnastycznymi lub zajęciami umuzykalniającymi, jeżeli dzieci przebierają się w kostiumy. Może jej nie być, gdy po pierwszym zajęciu w sali drugie przewidziane jest na powietrzu itp. Zmiana działalności dzieci jest wtedy tak wyraźna, że zapewnia wystarczające odprężenie^J.

Mówiąc o higienie zajęć nie można pominąć takiej sprawy jak oświetlenie stanowiska pracy dziecka. Nie mogą one pracować w pomieszczeniach źle oświetlonych, lecz również w zbyt naświetlonych słońcem łub elektrycznością, gdyż jest to szkodliwe dla wzroku. Znajomość higieny dziecka ułatwi także organizowanie zajęć pod tym względem.

¹ Duże znaczenie dla ochrony układu nerwowego ma wdrażanie dzieci do spokojnego zachowywania się podczas pracy, unikania hałasu wywołanego 62    głośną rozmową, niewłaściwym posługiwaniem się narzędziami itp.