Leasing - istota i rodzaje
Istota leasingu
Leasing jest to forma dzierżawy środków trwałych i nieruchomości udostępniająca użytkowanie dóbr w czasie opłacania rat dzierżawy, dająca prawo zakupu tych dóbr po upływie ustalonego terminu. Leasing polega na przekazaniu przez właściciela pewnego dobra osobie, zwanej leasingobiorcą, określonego w umowie przedmiotu, w celu korzystania z niego przez ściśle określony czas, w zamian za wpłacanie w regularnych terminach rat leasingowych. Zapewnia to łatwe do uzyskania źródło finansowania działalności firmy. Przedmiotem leasingu są głównie środki trwałe - maszyny i urządzenia, środki transportu, sprzęt komputerowy i opragramowanie, linie technologiczne, urządzenia biur, hoteli, punktów usługowych, obiektów handlowych itp. Właścicielem tych przedmiotów jest przez cały czas trwania umowy leasingodawca.
Korzyści firm korzystających z formy leasingu wynikają z:
możliwości zwiększenia potencjału produkcyjnego, usługowego i handlowego, bez konieczności angażowania własnych środków,
spłacania kredytu leasingowego z przyszłych zysków,
uzyskania efektu podatkowego, ponieważ opłaty leasingowe stanowią koszt uzyskania przychodu,
spłaty kredytu w równomiernych i nie ulegających zmianie opłatach.
RODZAJE LEASINGU
leasing finansowy a leasing operacyjny
leasing bezpośredni a pośredni
leasing złotówkowy a dewizowy
leasing tenencyjny a zwrotny
leasing lombardowy a norweski
clifing
refling
leasing międzynarodowy
LEASING FINANSOWY A OPERACYJNY
W warunkach polskich najczęściej zawierane są dwa rodzaje umów leasingu tj. operacyjny i finansowy (zwany też finansowanym lub kapitałowym).
Ze względu na odmienne sposoby rozliczania leasingu operacyjnego i finansowego podział ten jest podstawowym i najważniejszym podziałem dla przedsiębiorstwa szukającego sposobu na finansowanie inwestycji.
W praktyce obrotu gospodarczego przyjmuje się na ogół, iż leasing operacyjny to taki, przy którym wszystkie płatności mogą być wpisane w koszty prowadzonej działalności gospodarczej, zaś leasing finansowy to ten, przy którym kosztami są jedynie koszty finansowania kredytu. Zaliczenie przedmiotu do składników majątku leasingobiorcy klasyfikuje umowę jako leasing finansowy natomiast gdy przedmiot leasingu zaliczony jest do majątku leasingodawcy wtedy jest leasing operacyjny.
leasing operacyjny
Klasyczna umowa leasingu operacyjnego polega na czasowym przekazaniu w użytkowanie dobra inwestycyjnego, przy czym czas ten jest krótszy od okresu amortyzacji przedmiotu leasingu, a zatem w czasie trwania okresu leasingu nie następuje pełna spłata ceny nabycia, czy wyprodukowania rzeczy. W związku z tym, przedmiotem leasingu operacyjnego są zazwyczaj dobra, które mogą być używane przez wielu kolejnych użytkowników i których wartość początkowa jest wysoka. Umowy tego typu są więc zawierane z reguły na okres od 3 do 6 lat, z ewentualną możliwością wcześniejszego rozwiązania. Ponadto po wygaśnięciu umowy przedmiot leasingu zwracany jest właścicielowi czyli leasingodawcy. Nie może być zapisu w umowie o wykupie przedmiotu leasingu przez leasingobiorcę po jej zakończeniu. W konsekwencji, przedmiot leasingu operacyjnego zaliczany jest do majątku leasingoawcy, który ma prawo do odpisów amortyzacyjnych z tytułu posiadania rzeczy oraz do zwrotu podatku VAT, którym obłożona była cena zakupu środka trwałego. Raty leasingowe, łącznie z wpłatą początkową w całości stanowi dla leasingodawcy przychód a podatek VAT doliczany do nich (22%) jest w całości podatkiem niezależnym. Płatności zatem z tytułu rat leasingowych są w 100 % zaliczane do przychodów leasingodawcy, zaś dla leasingobiorcy stanowią w 100 % koszty uzyskania przychodu.
Leasing operacyjny będzie korzystny w sytuacji, gdy leasingobiorcy zależy na jak najmniejszym zaangażowaniu posiadanych wolnych środków finansowych oraz na uniknięciu czasochłonnej i skomplikowanej procedury, z jaką z reguły ma do czynienia w przypadku starań o kredyt bankowy. Zaletą tego typu leasingu jest również i to, że przedsiębiorca może korzystać z określonego dobra przez czas dla niego najdogodniejszy, nie potrzebuje natomiast dokonywać zakupu tego dobra, aby „mieć” go na stałe.
leasing finansowy
W umowie leasingu finansowego mamy do czynienia z odwrotną sytuacją. Przedmiot leasingu zaliczany jest do składników majątku leasingobiorcy, który dokonuje odpisów amortyzacyjnych. Do kosztów uzyskania przychodu zalicza jedynie część „odsetkową” czynszów leasingowych, a dla leasingodawcy tylko ta część czynszu stanowi przychód. Rata leasingowa jest podzielona na część kapitałową i odsekową. Część kapitałowa raty, czyli kwota odpowiadająca spłacie wartości przedmiotu leasingu nie jest kosztem dla leasingobiorcy ani przychodem dla leasingodawcy, natomiast część odsetkowa stanowi koszt uzyskania przychodu dla leasingobiorcy. Mówiąc prościej, przedmiot leasingu finansowego w bilansie leasingobiorcy występuje po stronie aktywów, zaś zobowiązania z tytułu umowy leasingu - po stronie pasywów.
Czas trwania leasingu finansowego jest z reguły zbliżony do normalnego okresu zużycia przedmiotu leasingu, co oznacza, że w okresie trwania leasingu przedmiot ten ulega całkowitej amortyzacji i następuje całkowita spłata jego wartości początkowej. Umowy leasingu finansowego są w związku z tym zawierane zawsze na czas oznaczony, zbliżony do czasu gospodarczej używalności przedmiotu leasingu.
W odróżnieniu od leasingu operacyjnego, leasing finansowy zawiera klauzulę o wykupie przedmiotu przez leasingobiorcę na zakończenie umowy. Po spłacie zatem ostatniej raty, dochodzi do przeniesienia własności przedmiotu leasingu na leasingobiorcę. Umowa leasingu finansowego jest więc bardzo podobna do umowy kredytowej jednak zasadnicza różnica tkwi w przedmiocie umowy.
Leasing finansowy będzie korzystny dla przedsiębiorców, którzy ze względu na rodzaj prowadzonej działalności gospodarczej mogą dokonywać wysokich odpisów amortyzacyjnych i zakładają długi okres trwania leasingu.
W obrocie gospodarczym niejednokrotnie umowa leasingu, którą proponuje się klientom, zawiera w sobie cechy zarówno leasingu operacyjnego, jak i finansowego. Z leasingu operacyjnego wprowadza się do umowy wszelkie konsekwencje fiskalne oraz ewentualnie krótszy czas spłaty rat (zwykle dwa - trzy lata). Jednakże rzecz oddana w leasing z założenia nie jest przekazywana do czasowego używania, lecz od razu, w pierwszej umowie, przewidziana jest opcja wykupu, co stanowi cechę leasingu finansowego.
LEASING BEZPOŚREDNI A POŚREDNI
Jest to ważny podział leasingu zarówno z punktu widzenia leasingodawcy (dla którego leasing może być sposobem sprzedaży) jak i leasingobiorcy (który liczyć na niższe opłaty leasingowe w przypadku leasingu bezpośredniego). Kryterium podziału jest w tym przypadku liczba stron i stosunków zobowiązaniowych występujących w tej tranzakcji.
leasing bezpośredni
Leasing bezpośredni obejmuje wszystkie umowy, w których sam producent oddaje wytworzone przez siebie środki produkcji do korzystania, w zamian za zapłatę czynszu. Ten rodzaj leasingu stanowi alternatywę kupna określonych przedmiotów od ich wytwórcy, przy czym producent - jako leasingodawca - zachowuje prawo własności oddanej w używanie maszyny lub urządzenia. W umowie leasingu bezpośredniego mamy zatem do czynienia z dwoma stronami : leasingodawcą, którym jest wytwórca rzeczy, oraz z leasingobiorcą. Dla leasingobiorcy ta forma jest korzystna o tyle, o ile może on wyeliminować pośrednictwo firm leasingowych i uzyskać środki produkcji na lepszych warunkach niż przy udziale pośredników, gdyż wyeliminowany zostaje koszt ewentualnej prowizji firmy leasingowej. Leasingodawca z kolei może drogą leasingu bezpośredniego zapewnić sobie większy zbyt swoich produktów na rynku, jeżeli ma dobrą kondycje finansową, umożliwiającą mu oczekiwanie na pełną spłatę rat leasingowych.
leasing pośredni
Leasing pośredni charakteryzuje się tym, że uczestniczą w nim co najmniej trzy podmioty. Pomiędzy producentem i użytkownikiem pojawia się pośrednik, w postaci przedsiębiorstwa leasingowego, a więc firmy zajmującej się jedynie wynajmowaniem maszyn i urządzeń, a nie ich jednoczesną produkcją. Funkcje takiego przedsiębiorstwa pełnią często banki, firmy ubezpieczeniowe, fundusze lub specjalistyczne firmy traktujące leasing jako podstawową formę działalności. Przy kalkulowani opłacalności transakcji dla użytkownika w leasingu pośrednim zawsze trzeba uwzględnić prowizje firmy leasingowej i jeżeli występują, prowizje bankowe. Ten rodzaj leasingu będzie zatem droższą formą kredytowania, często droższą od kredytu bankowego. Korzystanie z tej instytucji stanowi jednak niejednokrotnie jedyny sposób wejścia w użytkowanie kosztownych dóbr inwestycyjnych.
LEASING ZŁOTÓWKOWY A DEWIZOWY
Podział na leasing złotówkowy i dewizowy jest związany z obowiązującą w Polsce tzw. Zasadą walutowości, która - zgodnie z art. 358 par. 1 Kodeksu cywilnego - oznacza, iż zobowiązania pieniężne na terytorium RP mogą być wyrażone tylko w pieniądzu polskim, z wyjątkami gdy chodzi o obrót dewizowy. W związku z powyższym, także raty leasingowe, jak zobowiązanie pieniężne leasingobiorcy, powinny być wyrażone w walucie polskiej. Zwykle umowy leasingowe w Polsce zobowiązują do zapłaty czynszów leasingowych i innych opłat związanych z umową w polskich złotych - można wtedy mówić o leasingu złotówkowym. Istnieje jednak możliwość zawarcia umowy tzw. leasingu dewizowego.
Możliwość ta wynika również z przepisu Kodeksu cywilnego tj. art. 358 ze zn. 1 par. 2, zgodnie z którym ustalenie wysokości zobowiązania pieniężnego w umowie, a więc także i w umowie leasingu, może nastąpić w odniesieniu do innego niż pieniądz polski miernika wartości. Miernikiem tym może więc być także waluta obca.
Leasing dewizowy kwotowany w walucie obcej oznacza, iż wysokość poszczególnych rat leasingowych jest przeliczana z waluty obcej na walutę polską według przyjętego przez strony wskaźnika, np. według kursu NBP na dzień wystawienia faktury czy też na dzień płatności. Leasingobiorca często ulega sugestii, iż jest to korzystniejsza forma od leasingu złotówkowego. Jednak w rzeczywistości nie musi tak być. Rozliczenia czynszów leasingowych i opłat związanych z umową ustalane są najczęściej - jak wskazano - w oparciu o notowania walutowe lub inne wskaźniki finansowe ściśle związane z kursem walut obcych. Płatność dokonuje się w złotówkach, ale na podstawie na przykład aktualnego kursu sprzedaży danej waluty z dnia płatności. Kursy walut obcych mogą się jednak znacznie wahać, zaś ryzyko takich wahań obciąża z reguły leasingobiorcę, choć oczywiście nie można wykluczyć i takiej sytuacji, w której kursy danej waluty będą niskie i wówczas niższe będzie także faktyczne zobowiązanie leasingobiorcy. Jeżeli jednak przedsiębiorstwo (leasingobiorca) działa na terenie Polski, to musi on uwzględnić realne ryzyko, iż koszty leasingu wzrosną niewspółmiernie do przewidywań. Spowodować to może zachwianie płynności przedsiębiorstwa i w efekcie nawet jego upadek. W innym przypadku leasingodawca może skorzystać z leasingu dewizowego jeśli kursy waluty, która jest podstawą obliczenia raty leasingu maleje. Przedsiębiorstwo musi ostrożnie podejmować decyzje o rodzaju leasingu uwzględniając własną sytuację ekonomiczną jak i długookresowe prognozy zmian kursów walut.
LEASING TENENCYJNY A ZWROTNY
Nazwa leasingu tenencyjnego pochodzi od łacińskiego słowa „tenere”, czyli trzymać, dzierżyć. W leasingu zwrotnym leasingobiorca jest dostawcą przedmiotu leasingu, natomiast w leasingu tenencyjnym leasingobiorca należy do grupy kapitałowej, w której uczestniczy dostawca, czyli oba podmioty są ze sobą powiązane.
leasing tenencyjny
Transakcja leasingu tenencyjnego przedstawia się następująco: składa się on z właściwej umowy leasingowej, ponadto zawiera umowę tenencji oraz dodatkowo umowę użytkowania. Przedmiotem tej tranzakcji mogą być nieruchomości, gdzie zastosowanie leasingu tenencyjnego może być szczególnie korzystne. Przedmiotem tranzakcj tenencyjnej oddaje się do używania za odpłatnością, na zasadach zbliżonych do leasingu zwrotnego. W tym przypadku jednak potrzeby przenoszenia praw własności na firmę leasingową. Ponadto pozostawia się możliwość korzystania z przedmiotu transakcji innemu niż właściciel podmiotowy. Kiedy przedmiotem umowy jest nieruchomość, leasing tenencyjny jest szczególnie korzystny, gdyż oszczędza się koszty przejścia praw własności (opłaty skarbowe, notarialne, sądowe), tj. opłaty, jakie należy uiścić od umowy sprzedaży, a należy pamiętać, iż przy umowie sprzedaży nieruchomości są one wysokie.
Oszczędność jest istotna, koszty opłaty skarbowej przy transakcji tenencji to zaledwie 1% podstawy jej wyliczenia, a przy sprzedaży ponosimy koszty: notariusza, opłat sądowych, tenencyjnej, staje się dysponentem możliwie najszerszego prawa rzeczowego. Ponadto w umowie strony mogą zastrzec określone zabezpieczenia spłaty rat w postaci weksla, poręczenia czy hipoteki. Czynsze leasingowe są kosztem uzyskania przychodów, właściciel rzeczy wciąż może dokonywać odpisów amortyzacyjnych, a leasingodawca kompensuje osiągane przychody kosztami, które musi uiścić właścicielowi rzeczy w związku z transakcją pozostawiając sobie określoną stopę zysku.
leasing zwrotny
Leasing zwrotny (sal and lease back) stanowi szczególną odmianę transakcji leasingu finansowego, która wykształciła w praktyce gospodarczej USA. Istotą transakcji zawieranych tą metodą jest powiązanie umowy leasingu z poprzedzającą ją umową sprzedaży. Leasingobiorca sprzedaje nabyte przez siebie środki inwestycyjne firmie leasingowej, z równoczesnym zastrzeżeniem dla siebie prawa jego dalszego użytkowania na warunkach ustalonych w umowie leasingu. Według tej formuły przedmiotem umowy leasingu jest zmiana prawa własności danego dobra na takie prawo, które pozwoli na korzystanie z niego po cenie, która odzwierciedla jego bieżącą wartość rynkową.
„Sale and lease back” pełni wyjątkowo silną funkcją kredytową, bowiem firma, będąc w trudnej sytuacji finansowej (np. wskutek zagrożenia lub utraty bieżącej płynności finansowej) może sprzedać własne środki trwłe, powiększając tym samym znacznie swą płynność. W ten sposób następuje zmiana właściciela określonego dobra- od chwili bowiem zawarcia umowy sprzedaży jest nim leasingodawca (nabywca), natomiast posiadaczem pozostaje leasingobiorca (sprzedawca). Dzięki takiej konstrukcji leasingodawca może nadal z rzeczy korzystać, zaś uzyskaną z jej sprzedaży cenę może przeznaczyć na inne cele. Konsekwencją bowiem transakcji jest zwiększenie aktywów obrotowych leasingobiorcy, które może on wykorzystać tak, aby przynosiły szybszy i wyższy dochód, przy jednoczesnej możliwości ze zbytych środków trwałych.
Leasing zwrotny jest korzystny dla tych przedsiębiorców, którzy wykazują wysoką wartość środków trwałych, przy jednoczesnych niedostatkach kapitału obrotowego, bądź też chcących w krótkim czasie pozyskać kapitał na dalsze inwestycje. Podobny do formy „ sale and lease back” jest „supples leasing”, w którym dotychczasowy właściciel sprzedaje środki trwałe firmie leasingowej, a następnie przejmuje je od niej w leasing, jednak sam ich nie wykorzystuje, a jedynie przekazuje - w drodze umowy - do korzystania ostatecznemu użytkownikowi.
LEASING LOMBARDOWY A NORWESKI
Pojęcia leasingu lombardowego i norweskiego są utworzone przez firmy leasingowe; tak nazwane umowy mogą zatem różnić się między sobą co do szczegółów, jednak można wskazać na ich ogólne cechy wspólne. Otóż leasing lombardowy charakteryzuje się zwiększonym ryzykiem leasingodawcy i większymi kosztami leasingobiąrcy. Leasing norweski natomiast jest odmianą leasingu, w której występuje bardzo wysoka pierwsza rata leasingowa.
leasing lombardowy
Leasing lombardowy może być zarówno odmianą leasingu kapitałowego, jak i operacyjnego. Nowe elementy dotyczą tu kwestji zabezpieczenia . firma leasingowa stosuje w przypadku umów leasingu lombardowego uproszczoną procedurę i łagodzi wymagania co do niezbędnych dokumentów, jakie klient powinien jej przedstawić wraz z wnioskiem o zawarcie umowy. Firma chcąca sfinansować swoją inwestycję przez leasing lombardowy składa z reguły tylko oświadczenie o nie zaleganiu ze zobowiązaniami podatkowymi, okazuje towarzystwu stosowne dokumenty w postaci umowy spółki, wpisu do ewidencji działalności gospodarczej lub wypisu z rejestru handlowego, ponadto składa zaświadczenie o numerze REGON i NIP. Niezbędna jest także bankowa karta wzorów podpisów. Nie trzeba natomiast okazywać przyszłemu leasingodawcy bilansu, sprawozdania finansowego, księgi przychodów i rozchodów ani zaświadczenia z urzędu skarbowego, czyli dokumentów świadczących o kondycji finansowej niezbędnych przy innych typach leasingu. Leasing lombardowy charakteryzują dwa ograniczenia. Pierwsze z nich ma charakter przedmiotowy; przedmiotem mogą być tu tylko nowe samochody dostawcze lub ciężarowe, na które wartość kredytu nie może przekroczyć 70 000 zł. Drugie ograniczenie wiąże się z koniecznością dokonania pierwszej wpłaty w wysokości 25-45 proc. Wartości przedmiotu umowy, co w oczywisty sposób ogranicza krąg potencjalnych leasingobiorców do tych podmiotów, które są w stanie ponieść koszty pierwszej wpłaty w wysokości dochodzącej do połowy ceny zakupu określonego dobra.
Pierwsza wpłata stanowi zabezpieczenie umowy leasingowej, a zarazem kompensuje leasingodawcy spadek wartości przedmiotu umowy w przypadku konieczności wcześniejszego zakończenia jej wykonania. Równocześnie tę odmianę transakcji leasingu wyróżnia szybkość dostępu do dobra inwestycyjnego dzięki złagodzonym wymogom co do przedstawianej dokumentacji finansowej (przede wszystkim brak konieczności przedstawiania zaświadczenia z urzędu skarbowego). Oferta leasingu lombardowego jest zatem skierowana do tych firm, które mają wystarczające środki finansowe na pokrycie pierwszej raty, chcąc jak najszybciej rozpocząć użytkowanie określonego dobra. Jest to przy tym forma korzystna, o czym może świadczyć chociażby fakt, iż konstrukcja leasingu lombardowego w 1997 r. została nagrodzona medalem II Zachodniopomorskiego Forum „Finanse” za najatrakcyjniejszy produkt finansowy.
leasing norweski
Z kolei leasingiem norweskim nazywana jest taka umowa, w której wpłata wstępna zbliżona jest do całkowitej wartości przedmiotu leasingu a comiesięczne raty, jeśli w ogóle występują , to mają symboliczną wysokość (np. 10 zł. miesięcznie), w sytuacji, gdy umowa powyższa połączona jest z leasingiem zwrotnym. Leasing ten jest stosowany przede wszystkim w celu „regulacji” płaconych podatków oraz zwiększenia aktywów obrotowych leasingobiorcy.
CLIFING
Umowa cifingu stanowi odmianę leasingu finansowego, stosowanego przy leasingu samochodów. Przedmiot umowy clifingu, czyli samochód osobowy o określonej wartości, jest w związku z tym zaliczony do majątku leasingobiorcy (użytkownika).
Obsługa finansowa clifingu może być zaliczona w koszty uzyskania przychodu na podstawie art. 15 ust . 1 w zw. z art. 19 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 1993 r. Nr 106 poz. 482 ze zm.) oraz art. 22 ust.1 w zw. z art. 23 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 1993 r. Nr 90 poz. 416 ze zm.).
Zaliczyć tu można amortyzację, składkę na ubezpieczenie , koszty remontów, wydatki na używanie samochodu osobowego (benzyna, przeglądy itp.), stanowiącego przedmiot leasingu (rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 17.01.1997 r. w sprawie amortyzacji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych ( Dz. U. Nr 6, poz. 35 ze zm.). W ofertach cifingu opłaty wstępne na ogół kształtują się na poziomie 20 - 30%, w zależności od czasu trwania umowy i są liczone od wartości danego samochodu. Wartość tę stanowi cena jego zakupu netto wraz z 22% podatkiem VAT. Leasingobiorca pokrywa koszty eksploatacji oraz ubezpieczenia pojazdu, co jest zrozumiałe, gdyż clifing stanowi rodzaj leasingu finansowego, a zatem przedmiot clifingu zaliczany jest do majątku leasingobiorcy i przez niego amortyzowany. Ponadto, z tych samych względów, samochód będący przedmiotem clifingu, staje się własnością leasingobiorcy po spłacie ostatniej raty, za określoną cenę wykupu.
REFLING
Refling jest to odmiana umowy leasingu, której przedmiotem jest sprzęt komputerowy. Istota tradycyjnego leasingu środków trwałych, polega na tym, że po spłacie ostatniej raty leasingobiorca ma z reguły, choć nie zawsze, prawo do wykupu przedmiotu leasingu. Wykup przedmiotu leasingu jest cechą charakterystyczną leasingu finansowego. Opcja wykupu przedmiotu leasingu jest jednak korzystna tylko w przypadku, gdy przedmiot taki ma stosunkowo długi okres używalności i użyteczności dla leasingobiorcy. Jeśli zaś leasingowane dobro szybko traci swą wartość techniczną czy technologiczną, jego zakup na zakończenie umowy leasingu może się okazać stratą. Za przykład może właśnie słóżyć sprzęt komputerowy, którego wartość po krótkim czasie znacznie maleje, ponieważ staje się on przestarzały technologicznie.
Niektóre firmy leasingowe (np. Śląskie Towarzystwo Leasingowe) wprowadziły zatem tzw. leasing „odnawialny”. Polega on na tym, że po spłacie ostatniej raty leasingowej stary sprzęt jest odbierany przez leasingodawcę i na jego miejsce klient dostaje nowy, w drodze zawarcia nowej umowy. Umowa taka z reguły zawiera korzystniejsze warunki niż pierwsza, a leasingobiorca staje się użytkownikiem nowego sprzętu, bez konieczności szukania nowych dostawców. Do innych korzyści takiej formy finansowania można zaliczyć i to, iż klient nie musi się martwić co zrobić ze starym sprzętem. Ponadto firmy leasingowe często oferują jednoczesny serwis i gwarancję jakości komputerów.
LEASING MIĘDZYNARODOWY
Istnieje znaczne zróżnicowanie w piśmiennictwie odnoszącym się do formy leasingu międzynarodowego. Poniższe pojęcie leasingu w skali makro oparte jest na podstawie oceny zawartej w książce Leopolda Steckiego „Leasing”.
Wymiar międzynarodowy należy łączyć z takim stosunkiem leasingu, którego strony rozwijają określoną aktywność gospodarczą w różnych krajach. W charakterze strony stosunku leasingu międzynarodowego może występować podmiot będący właścicielem kilku przedsiębiorstw. O takim typie leasingu możemy mówić wówczas, gdy żadne z tych przedsiębiorstw nie znajduje się w kraju siedziby drugiej strony tego stosunku prawnego. Gdyby przedsiębiorstwa te różniły się przedmiotami swej działalności, to z leasingiem międzynarodowym mielibyśmy do czynienia już wtedy, gdy to przedsiębiorstwo, z którym związana jest bezpośrednio zawarta umowa, znajduje się poza krajem siedziby drugiej jego strony.
Odnosząc się do powiązań występujących w dziedzinie koncernów zauważyć należy, że jako międzynarodowy trzeba zakwalfikować taki leasing, w którym każdy z prawno- gospodarczych uczestników danego koncernu ma swoją siedzibę w innym kraju i na jego obszarze rozwija swoją działalność. Występowanie między takimi podmiotami powiązań typu koncernowego nie ma w tej mierze żadnego znaczenia. Każdy z tych podmiotów zachowuje bowiem pełną samodzielność prawną.
Nie ma cech międzynarodowych taki leasing, w którym jedna ze stron korzysta z kapitału zagranicznego. Chodzi oczywiście o sytuację, w której obydwie strony mają swoją siedzibę i prowadzą działalność w tym samym kraju
Pewne stosunki leasingu o wymiarze międzynarodowym mogą być statuowane na okresy krótkie, średnie lub długie. Pełne uzasadnienie ma więc przekonanie, że kategorią tą możemy obejmować także leasing określany jako operacyjny czy bieżący (operating leasing).
Dość szeroko wyróżnia się:
bezpośredni leasing międzynarodowy (direct international leasing)
pośredni leasing międzynarodowy (indirect international leasing)
O pierwszym z nich zwykło się mówić wówczas, gdy każda ze stron leasingu ma siedzibę i prowadzi działalność gospodarczą w innym kraju, przy czym w skład ich majątków wchodzą tylko własne kapitały
Z formą pośrednią w leasingu międzynarodowym mamy do czynienia wówczas, gdy każdy z trzech podmiotów występujących na tle leasingu pośredniego ma swą siedzibę w różnym kraju. Nie jest to jednakże jedyna konstelacja tych podmiotów. O występowaniu takiego typu leasingu możemy także mówić wtedy, gdy wytwórca rzeczy oraz jednostka leasingowa mają swe siedziby w tym samym kraju, zaś leasingobiorca działa i ma siedzibę w innym kraju. Jednak taka geograficzna konfiguracja wymienionych podmiotów nie oznacza jeszcze, że zachodzi leasing w wymiarze międzynarodowym, np. podczas bieżącego (systematycznego) nabywania przez jednostkę leasingową za granicą rzeczy bez ich wyraźnego zaadresowania do określonych leasingobiorców. Natomiast możemy dany leasing określić mianem międzynarodowego, gdy od samego początku znany jest podmiot, na którego korzyść zostaje nabyty dany przedmiot. Występowanie takiej okoliczności pozwala nam na wyodrębnienie tzw. leasingu importowego. Określenie to trzeba odnosić do kraju podmiotu korzystającego z leasingu międzynarodowego. Chodzi więc o kwalfikację leasingu dokonywaną z punktu widzenia podmiotu biorącego rzecz w leasing.
W powiązaniu z przedstawionym co dopiero podziałem leasingu mówi się niekiedy także o : a) czynnym leasingu międzynarodowym (export leasing) oraz b) biernym leasingu międzynarodowym (import leasing).
Niemałą rolę odgrywa obecnie tzw. leasing eksportowy. Określenia tego używa się z uwzględnieniem kraju, z którego pochodzi przedmiot objęty umową leasingu. Dawca leasingu działający w kraju A oddaje więc pochodzący z jego kraju przedmiot w leasing podmiotowi funkcjonującemu w kraju B.
Leasing międzynarodowy może być kształtowany między poszczególnymi podmiotami odnośnych krajów niejako na zasadzie wzajemności. Może nim być objętych także kilka innych krajów (crossborder leasing).
Bibliografia
„Finansowanie działalności gospodarczej małych i średnich przedsiębiorstw” - Maria Dragunowicz, Izabela Heropolitańska, Wiesław Sendek . Twigger, 2001.
„Leksykon finansów' - Głuchowski, PWE, 2001
„Finanse firmy” - H.Zalewski. ODiDK, Gdańsk, 1998.
„Finanse a firma” - E.Davis, J.Pointon. PWE, Warszawa, 1997.
„Finansowanie rozwoju firmy” - B.Szeflerska, I.Kasperczyk. Firma 2000, Warszawa 1999.
„Leksykon finansów' - Głuchowski, PWE, 2001
„Leasing” - Leopold Stecki
„Leksykon finansów' - Głuchowski, PWE, 2001
„Finansowanie działalności gospodarczej małych i średnich przedsiębiorstw” - Maria Dragunowicz, Izabela Heropolitańska, Wiesław Sendek . Twigger, 2001.
„Finanse firmy” - H.Zalewski. ODiDK, Gdańsk, 1998.
„Finanse a firma” - E.Davis, J.Pointon. PWE, Warszawa, 1997.
„Finansowanie rozwoju firmy” - B.Szeflerska, I.Kasperczyk. Firma 2000, Warszawa 1999.
„Leksykon finansów' - Głuchowski, PWE, 2001
„Leasing” - Leopold Stecki