ISTOTA CONTROLLINGU

SPIS TREŚCI

1 Historia controllingu........................................................................3
2 Analiza definicji controllingu..........................................................4
3 Zadania controllingu........................................................................6
4 Rodzaje controllingu........................................................................8
5 Bibliografia.....................................................................................11

1

Historia controllingu

Idea controllingu wywodzi się ze Stanów Zjednoczonych. W 1778 roku

funkcjonowała w centralnej administracji państwowej instytucja „comptrollera”. Po raz

pierwszy nazwa controlling użyta została w 1892 roku jako nazwa stanowiska pracy
zaplanowanego w firmie General Electric Company, przy czym stanowisko controllera

pojawiło się w 1921, jako osoby odpowiedzialnej za sprawy finansowe przedsiębiorstwa.

Jednak prawdziwy rozwój controllingu nastąpił dopiero w latach dwudziestych

kiedy, w wyniku wielkiego światowego kryzysu przedsiębiorstwa amerykańskie zostały
zmuszone do intensywnych poszukiwań nowych metod zarządzania. Controllerowi

przyporządkowano nowe - nie związane ze sprawami finansowymi - zadania. W 1931 roku
założono „Controller’s Institute of America”, który w roku 1962 (już jako „Financial

Executive Institute”) opracował „Katalog zadań controllera” obejmujący

1

:

•

Planowanie (opracowywanie, realizację i koordynację różnorodnych

planów w przedsiębiorstwie),

•

Sprawozdawczość i interpretację (porównywanie planu z jego realizacją,

analiza i interpretacja wyników),

•

Ocenę i doradztwo (pomoc dla kierownictwa w realizowaniu funkcji

kierowniczych),

•

Nadzór nad realizacją zadań (kontrola wewnętrzna i rewizja),

•

Badania rozwoju całej gospodarki.

Do europejskich firm idea controllingu dotarła dopiero w połowie lat

pięćdziesiątych, przede wszystkim poprzez zakładanie filii przedsiębiorstw
amerykańskich. Obecnie największy rozwój controllingu można zaobserwować w

Niemczech i Francji, chociaż w ostatnim dziesięcioleciu XX wieku jego rozwój nasilił się
również w krajach Europy Środkowej i Wschodniej. W Polsce po 1990 roku nasilające się

procesy prywatyzacyjne stały się ważnym czynnikiem prowadzącym do tego, że wiele
firm wdrożyło controlling, z nadzieją, iż może to być najlepszy sposób na wybrnięcie z

trudnej sytuacji gospodarczej i finansowej. Duże znaczenie miało powstanie Narodowych
Funduszy Inwestycyjnych, których zarządy „narzuciły” kierunki działania swoim firmom

wskazując jako jedną z dróg wdrożenie i prowadzenie controllingu

2

.

W początkowym okresie zainteresowania controllingiem w Polsce, dało się

zauważyć miano poprzez spontaniczną twórczość „popularyzatorską”, następujące
problemy:

•

Po pierwsze, pionierzy polskiego controllingu, dysponujący wiedzą

fachową nabytą za granicą (głównie w Niemczech) popularyzowali controlling na

naszym rodzimym gruncie za pośrednictwem specjalistycznych czasopism;

1

J. Goliszewski: Controlling - system koordynacji przedsiębiorstwa, „Przegląd Organizacji”, nr 8-9 z 1990, s. 16

2

Red. K. Kowalska, Controlling w zarządzaniu przedsiębiorstwem, Wyższa Szkoła Biznesu w Dąbrowie

Górniczej, Dąbrowa Górnicza 2001, s. 9

http://notatek.pl/istota-controllingu-13-stron-doc?notatka