Prawo międzynarodowe publiczne
Zestaw zagadnień egzaminacyjnych
Zagadnienia wstępne
Pojęcie i nazwa prawa międzynarodowego publicznego.
Funkcje prawa międzynarodowego publicznego.
Cechy charakterystyczne prawa międzynarodowego publicznego.
Systematyka prawa międzynarodowego.
Zasady prawa międzynarodowego.
Pojęcie i cechy charakterystyczne społeczności międzynarodowej.
Prawo międzynarodowe i prawo wewnętrzne - teoretyczne ujęcie problemu.
Metody introdukcji prawa międzynarodowego do porządku wewnętrznego państwa.
Miejsce umów międzynarodowych w polskim porządku prawnym w świetle konstytucji RP oraz ustawy o umowach międzynarodowych z 2000r.
Historyczny rozwój prawa międzynarodowego
Periodyzacja historycznego rozwoju prawa międzynarodowego.
Charakterystyka społeczności międzynarodowej i źródeł prawa międzynarodowego w starożytności.
Najstarsze dokumenty prawa międzynarodowego.
Instytucje i źródła prawa międzynarodowego w starożytnej Grecji.
Instytucje i źródła prawa międzynarodowego w starożytnym Rzymie.
Społeczność międzynarodowa i rozwój prawa międzynarodowego w średniowieczu.
Nauka prawa międzynarodowego w średniowieczu.
Kształtowanie się społeczności międzynarodowej w XV-XVII w.
Rozwój nauki prawa międzynarodowego w XV-XVII w.
Skład społeczności międzynarodowej oraz rozwój prawa międzynarodowego i jego nauki w XVIII w.
Wpływ Wielkiej Rewolucji Francuskiej na rozwój prawa międzynarodowego.
Znaczenie kongresu wiedeńskiego (1815 r.) dla rozwoju prawa międzynarodowego.
Doktryna J. Monroe (1823 r.).
Rozwój społeczności międzynarodowej w XIX w.
Konferencje międzynarodowe i rozwój prawa międzynarodowego w XIX w.
Pokojowe konferencje haskie (1899 i 1907 r.) i ich znacznie dla rozwoju prawa międzynarodowego.
Nauka prawa międzynarodowego w XIX i na początku XX w.
Prawo międzynarodowe i społeczność międzynarodowa od początku XX w. do końca I wojny światowej.
Okres międzywojenny - rozwój prawa międzynarodowego i charakterystyka społeczności międzynarodowej.
II wojna światowa i jej wpływ na kształt społeczności międzynarodowej i prawo międzynarodowe.
Źródła praw międzynarodowego
Pojęcie i klasyfikacja źródeł prawa międzynarodowego.
Interpretacja art. 38 Statutu MTS w związku z określeniem katalogu źródeł prawa międzynarodowego.
Zwyczaj międzynarodowy.
Ogólne zasady prawa w systemie źródeł prawa międzynarodowego.
Uchwały organizacji międzynarodowych jako źródło prawa międzynarodowego.
Pojęcie i zakres „miękkiego” prawa międzynarodowego.
Akty jednostronne.
Doktryna i judykatura a źródła prawa międzynarodowego.
Kodyfikacja prawa międzynarodowego - pojęcie i rozwój historyczny.
Kodyfikacja prawa międzynarodowego po II wojnie światowej.
Prawo traktatów
Zakres konwencji wiedeńskiej o prawie traktatów z 1969 r.
Pojęcie i klasyfikacja umów międzynarodowych.
Budowa umowy międzynarodowej.
Klauzule umowne.
Pełnomocnictwa do zawarcia traktatu.
Proces zawarcia traktatu.
Sposoby wyrażenia zgody na związanie traktatem.
Ratyfikacja traktatu.
Ratyfikacja umów międzynarodowych w świetle Konstytucji RP.
Zastrzeżenia do traktatu.
Wejście w życie i tymczasowe stosowanie traktatu.
Zasada pacta sunt servanda.
Zakres czasowy stosowania traktatu.
Zakres terytorialny stosowania traktatu.
Interpretacja traktatu.
Traktat a państwa trzecie.
Zmiana, modyfikacja i rewizja traktatu.
Nieważność względna traktatu.
Nieważność bezwzględna traktatu.
Wygaśnięcie traktatu.
Zawieszenie stosowania traktatu.
Wpływ wojny na obowiązywanie traktatów.
Podmioty prawa międzynarodowego
Podmioty i atrybuty podmiotowości prawnomiędzynarodowej.
Katalog podmiotów prawa międzynarodowego.
Pojęcie i klasyfikacja państw.
Powstanie państwa.
Upadek państwa.
Uznanie państwa.
Uznanie rządu.
Zasada identyczności i ciągłości państwa.
Sukcesja państw w odniesieniu do traktatów.
Odpowiedzialność prawnomiędzynarodowa państw.
Podmiotowość organizacji międzynarodowych.
Podmiotowość Stolicy Apostolskiej i Watykanu.
Podmiotowość Zakonu Maltańskiego.
Podmiotowość narodu, strony wojującej i powstańców.
Zagadnienie podmiotowości osób fizycznych.
Terytorium
Klasyfikacja terytoriów z punktu widzenia prawa międzynarodowego.
Zwierzchnictwo terytorialne - pojęcie i zasady.
Ograniczenia zwierzchnictwa terytorialnego.
Nabycie i utrata terytorium państwowego.
Granice państwa - pojęcie, rodzaje, proces wytyczania.
Pojęcie i status prawny rzek międzynarodowych - Dunaj, Ren.
Status prawny Arktyki.
Status prawny Antarktyki.
Międzynarodowe prawo morza
Kodyfikacja prawa morza.
Klasyfikacja stref morskich.
Morskie wody wewnętrzne.
Morze terytorialne - pojęcie, szerokość, status.
Prawo nieszkodliwego przepływu przez morze terytorialne.
Strefa przyległa.
Strefy rybołówcze - wyłączna strefa ekonomiczna.
Morze otwarte - status, wolności, prawo pościgu.
Status prawny dna morskiego.
Szelf kontynentalny.
Obszar międzynarodowy - Organizacja Dna Morskiego.
Cieśniny międzynarodowe. Cieśniny bałtyckie i czarnomorskie.
Kanały międzynarodowe. Kanały: Sueski, Panamski, Kiloński.
Międzynarodowe prawo lotnicze i kosmiczne
Status prawny przestrzeni kosmicznej.
Międzynarodowa żegluga powietrzna - wolności lotnicze.
Status prawny przestrzeni kosmicznej.
Źródła prawa kosmicznego.
Ludność
Klasyfikacja ludności ze stanowiska prawa międzynarodowego.
Obywatelstwo - pojęcie, casus Nottebohma.
Nabycie obywatelstwa.
Kolizje ustawodawstw dotyczących obywatelstwa.
Status uchodźców w świetle prawa międzynarodowego i prawa polskiego.
Systemy traktowania cudzoziemców.
Azyl terytorialny i azyl dyplomatyczny.
Ekstradycja.
Międzynarodowa ochrona praw człowieka - system powszechny.
Europejski system ochrony praw człowieka.
Międzynarodowa kontrola przestrzegania praw człowieka.
Prawo dyplomatyczne i konsularne
Organy państwa uczestniczące w stosunkach międzynarodowych.
Źródła prawa dyplomatycznego.
Prawo legacji.
Ustanowienie stosunków dyplomatycznych.
Funkcje misji dyplomatycznej.
Akredytacja szefa misji dyplomatycznej.
Klasy szefów misji i sprawa procedencji.
Personel misji dyplomatycznej.
Przywileje i immunitety dyplomatyczne - pojęcie, uzasadnienie.
Przywileje i immunitety misji.
Przywileje i immunitety osobowe członków misji.
Zakończenie misji dyplomatycznej.
Misje specjalne.
Reprezentacja państw w organizacjach międzynarodowych.
Źródła prawa konsularnego.
Ustanowienie stosunków konsularnych.
Funkcje konsularne.
Ustanowienie szefa urzędu konsularnego - klasy i rangi.
Przywileje i immunitety konsularne.
Zakończenie funkcji konsularnych.
Konsulowie honorowi.
Organizacje międzynarodowe
Pojęcie i klasyfikacja organizacji międzynarodowych.
Struktura organizacji międzynarodowych.
Funkcje organizacji międzynarodowych.
Uchwały organizacji międzynarodowych.
Geneza Organizacji Narodów Zjednoczonych (ONZ).
Cele i zasady ONZ.
Nabycie członkowstwa ONZ.
Ustanie członkowstwa ONZ.
Zgromadzenie Ogólne ONZ - skład, głosowanie, kompetencje.
Rada Bezpieczeństwa ONZ - skład, głosowanie, kompetencje.
Rada Gospodarcza i Społeczna ONZ.
Rada Powiernicza ONZ.
Sekretarz Generalny i Sekretariat ONZ.
Siedziba i budżet ONZ.
Organizacje wyspecjalizowane systemu ONZ.
Wspólnoty Europejskie i Unia Europejska.
Europejskie struktury współpracy.
Członkowstwo Polski w organizacjach międzynarodowych.
Pokojowe regulowanie sporów międzynarodowych
Pojęcie sporu międzynarodowego, sytuacji i konfliktu.
Klasyfikacja sporów międzynarodowych.
Zasada pokojowego regulowania sporów międzynarodowych.
Sposoby regulowania sporów międzynarodowych.
Rokowania bezpośrednie.
Dobre usługi i pośrednictwo.
Komisje badawcze.
Komisje koncyliacyjne.
Arbitraż międzynarodowy.
Stałe sądownictwo międzynarodowe.
Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości (MTS) - skład i funkcje.
MTS - kompetencje podmiotowe i przedmiotowe.
Postępowanie przed MTS.
Inne sądy międzynarodowe.
Prawo konfliktów zbrojnych
Pojęcie i zakres praw konfliktów zbrojnych.
Pojęcie wojny i konfliktu zbrojnego.
Prawo przeciwwojenne - pojęcie i zakres.
Zakaz użycia siły zbrojnej w świetle prawa międzynarodowego.
Definicja agresji.
Rozbrojenie - pojęcie, umowy dotyczące rozbrojenia.
Prawo wojenne - źródła, zakres obowiązywania.
Rozpoczęcie wojny.
Okupacja wojenna.
Zakończenie działań wojennych.
Zakończenie stanu wojny.
Neutralność wojenna.
Międzynarodowe prawo humanitarne - pojęcie, źródła.
Status jeńców wojennych.
Ochrona ludności cywilnej w czasie wojny.
Konflikty zbrojne nie mające charakteru międzynarodowego.
Odpowiedzialność za zbrodnie wojenne, zbrodnie przeciwko pokojowi i zbrodnie przeciwko ludzkości.