OSOBOWOŚĆ CZŁOWIEKA

Żywa, podstawowa forma indywidualnej istoty człowieka. Przez osobowość dokonuje się odróżnienia "ja" podmiotu od tego wszystkiego, co nim nie jest, a więc od innych ludzi i świata rzeczy. Dzięki temu doświadczeniu osobowość tworzy zamkniętą jedność strukturalną i funkcjonalną wewnątrz świadomości każdego konkretnego podmiotu. Tak pojęta osobowość ma charakter dynamiczny, nie tylko utrwala stan świadomości, ale go rozwija i wzbogaca o nowe elementy. Na ten obraz osobowości człowieka składają się zarówno pierwiastki zewnętrznego postępu, jak i jego duchowej doskonałości. Szczególną rolę w tym procesie należy przypisać cnotom, a więc indywidualnym predyspozycjom do dobrego działania, nabytym pod wpływem powtarzania pewnych czynności moralnie godziwych. Tradycja chrześcijańska wyróżnia obok cnót kardynalnych (roztropność, sprawiedliwość, męstwo, umiarkowanie) również cnoty teologiczne (wiara, nadzieja i miłość). Cnoty budują osobowość moralną człowieka w relacji do prawdy, dobra i piękna. Przeciwstawną siłą do prawdy, kształtującej pozytywnie osobowość moralną, jest fałsz. Przyjmuje on trojaką postać jako fałsz logiczny, moralny i fałsz życia. Zakłamanie, zło i sprzeniewierzenie się stanowi niebezpieczeństwo dla osobowości człowieka, grozi jej degeneracją i rozkładem. Osobowością człowieka, obok etyki, zajmują się również psychologu, etnologia i metafizyka.

---