K
a
to
lic
ki
U
n
iw
e
rs
y
te
t
Lu
b
e
ls
ki
Katedra Psychologii Społecznej i Psychologii Religii
E-mail: prezyna@kul.lublin.pl
Miejsce wartości w osobowości
człowieka
Perspektywa rozwojowa
ks. prof. dr hab. Władysław Prężyna
K
a
to
lic
ki
U
n
iw
e
rs
y
te
t
Lu
b
e
ls
ki
Katedra Psychologii Społecznej i Psychologii Religii
E-mail: prezyna@kul.lublin.pl
Założenia wstępne:
1. Człowiek podlega rozwojowi
2. Rozwój ten zmierza ku psychologicznej
dojrzałości
3. Miarą tej dojrzałości jest podmiotowe
usamodzielnienie człowieka osiągane przez
pogłębianie:
• świadomości i samoświadomości
• zdolności kierowania sobą
• odpowiedzialnej wolności
• realizacji tkwiących w człowieku
potencjalności
K
a
to
lic
ki
U
n
iw
e
rs
y
te
t
Lu
b
e
ls
ki
Katedra Psychologii Społecznej i Psychologii Religii
E-mail: prezyna@kul.lublin.pl
Definicja wartości:
wartością jest to (np. rzecz, człowiek, idea), co
ma dla człowieka pozytywne znaczenie, co go
fascynuje, pociąga, stanowi cel jego
postępowania, uruchamia jego motywację
Typologia wartości:
• wartości instrumentalne
• wartości autonomiczne
K
a
to
lic
ki
U
n
iw
e
rs
y
te
t
Lu
b
e
ls
ki
Katedra Psychologii Społecznej i Psychologii Religii
E-mail: prezyna@kul.lublin.pl
Zmiany podczas rozwoju:
Motywacj
Motywacj
a
a
Wartość
Wartość
III
III
Poznawcza
Poznawcza
Jest źródłem
Jest źródłem
sensu
sensu
II
II
Emocjonal
Emocjonal
na
na
Dostarcza
Dostarcza
przyjemnoś
przyjemnoś
ci
ci
I
I
Popędowa
Popędowa
Redukuje
Redukuje
napięcie
napięcie
Etapy:
Etapy:
R
o
zw
ó
j
K
a
to
lic
ki
U
n
iw
e
rs
y
te
t
Lu
b
e
ls
ki
Katedra Psychologii Społecznej i Psychologii Religii
E-mail: prezyna@kul.lublin.pl
Zakres wolności:
III
III
Wolność kierowana racjonalnością
Wolność kierowana racjonalnością
II
II
Wolność ograniczona
Wolność ograniczona
emocjonalnością
emocjonalnością
I
I
Brak miejsca na wolność
Brak miejsca na wolność
Etapy:
Etapy:
R
o
zw
ó
j
K
a
to
lic
ki
U
n
iw
e
rs
y
te
t
Lu
b
e
ls
ki
Katedra Psychologii Społecznej i Psychologii Religii
E-mail: prezyna@kul.lublin.pl
Cele – program życia ukierunkowany na:
III
III
Zrozumienie stanu rzeczy
Zrozumienie stanu rzeczy
(siebie, otoczenia, świata)
(siebie, otoczenia, świata)
II
II
Doświadczanie i gromadzenie
Doświadczanie i gromadzenie
pozytywnych doznań (emocji)
pozytywnych doznań (emocji)
I
I
Redukcja napięcia (niepokoju)
Redukcja napięcia (niepokoju)
Etapy:
Etapy:
R
o
zw
ó
j
K
a
to
lic
ki
U
n
iw
e
rs
y
te
t
Lu
b
e
ls
ki
Katedra Psychologii Społecznej i Psychologii Religii
E-mail: prezyna@kul.lublin.pl
Poziom dojrzałości człowieka:
III
III
„
„
ja”
ja”
II
II
„
„
ja”
ja”
I
I
„
„
ja”
ja”
Etapy:
Etapy:
R
o
zw
ó
j