Prawo administracyjne - wykład 1.
Pojęcie administracji
Może być zarówno administracja domów mieszkalnych jak i administracja publiczna;
ADMINISTRACJA - łac. Ministrare → wykonywać, kierować, pomagać, służyć;
Współcześnie administracja rozumiana w roli służebnej - to administracja jest dla nas a nie my dla administracji;
Administracja - planowa działalność ludzka zmierzająca do określonych celów, a od tego jakie są te cele mamy różne rodzaje administracji
ADMINISTRACJA
Prywatna Publiczna
Interes prywatny interes publiczny,
DOBRO WSPÓLNE
Problemy z definicją prawniczą (niektórzy odchodzą od definiowania administracji):
Zakres działania administracji ← trudną zdefiniować administrację, ponieważ ma bardzo szeroki zakres działania;
Pojęcie znikające (teoretycy prawa administracyjnego nie mogą tej administracji `złapać');
L. von Stein - administracją jest po prostu to, czego nie umiem nazwać;
E. Forsthoff - administracji nie można zdefiniować, można ją tylko opisać
Definicja negatywne
Administracja publiczna jest to ta część działalności państwa, która nie jest ani ustawodawstwem ani sądownictwem
Definicja negatywna administracji jest to jedyna definicja, co do której wszyscy się zadają, ale nie jest wystarczająca. Wielu autorów uważa, że jest to dobra definicja, czasami ją rozszerzając
Jednym z problemów definiowania administracji jest to, że wpływa na nią m.in. kontekst polityczny
Współczesna definicja
Administracja publiczna jest to system złożony z ludzi zorganizowany w celu stałej, systematycznej, skierowanej ku przyszłości realizacji dobra wspólnego, jako misji publicznej (* typowy element współczesnej definicji administracji publicznej, cel dla którego działa administracja publiczna → dobro wspólne) polegającej głównie, lecz nie wyłącznie na bieżącym wykonywaniu ustaw, wyposażonych w tym celu we władztwo państwowe oraz środki materialno-techniczne. (Prawo administracyjne część ogólna, Cieślak, Lipowicz, Niewiadomski)
Przez administrację publiczną rozumie się zespół działań i czynności i przedsięwzięć organizatorskich i wykonawczych podejmowanych na podstawie prawa i w określonych prawem formach przez różne organy, podmioty i instytucje na rzecz realizacji interesu publicznego (Administracja publiczna zagadnienia ogólne, M. Kulesza, H. Izdebski).
Cechy administracji publicznej:
Władza wykonawcza
Związana prawem
- administracja nie ma swobody kształtowania działań ← każde jej działanie musi mieć podstawę prawną,
- podwójne związanie administracji prawem, forma jest prawem określona (forma działania jest determinowana prawem);
- administracja ma katalog czynności określonych prawem
Działanie na rzecz dobra wspólnego
- Pojęcie dobra wspólnego to abstrakcyjnie ujęte dobro mieszkańców danego kraju → Dlaczego abstrakcyjnie ujęte? - trudno zobiektywizować co jest w naszym interesie, w demokracji jedyną formą jest decydowanie na poziomie Parlamentu (decyduje, która z grup będzie ważniejsza)
Wyposażenie we władztwo administracyjne
- zakotwiczona w ustawie możność wydawania nakazów i zakazów, zezwoleń i koncesji, którym przysługuje domniemanie legalności
- władztwo ulega stopniowaniu (inne w zakładzie karnym, inne w szkole wyższej, inne w przedszkolu)
- od ustawodawcy i ze względu na dobro wspólne zależy stopień ingerencji w stosunki społeczne
- można wyróżnić władztwo administracyjne i władztwo zakładowe (to np. władztwo, które ma uczelnia wobec studenta)
Polityczny charakter
- administracja jest zawsze polityczna ← na jej czele stoi Prezes Rady Ministrów, który jest szefem partii, która wygrała wybory; to urzędnicy mają być apolityczni
Działa:
Jak monopolista (nie zawsze - w zależności od rodzaju administracji jest to prawda lub prawie prawda)
W sposób ciągły i stabilny
W sposób bezosobowy (decyzji nie podejmuje Jan Kowalski jako premier, minister → decyzję wydaje organ administracji niezależnie od tego, kto stoi na czele tego organu, za błędy urzędnika odpowiada państwo)
Zadania administracyjne wykonuje fachowy i profesjonalny aparat urzędniczy
Przyjęto, że zadania administracyjne musi wykonywać kompetencyjny i wyspecjalizowany aparat urzędniczy.
2