Lokalizacja produkcji nie jest przypadkowa; dostępność surowców i siły roboczej.
Teoria lokalizacji przemysłu A. Webera; założenia:
- jako pierwszy sformułował definicję czynnika lokalizacji. Sformułował też pojęcie wskaźnika materiałowego (jednolistkowe zużycie surowców w procesie produkcyjnym). Wskaźnik ten miał zastosowanie na początki XX wieku, kiedy koszty transportu stanowiły główną pozycję kosztów wytworzonych.
- za najbardziej korzystne miejsce lokalizacji zakładu przemysłowego uważa takie, które jest punktem minimalnych kosztów transportu (odchylenia lokalizacji mogą powodować niskie koszty pracy, obecność dostawców, kooperantów, zaplecze naukowo - techniczne, baza kształcenia specjalistycznego - tzw. Korzyści aglomeracji).
Korzyści położenia lokalizacyjnego zakładu w stosunku do miejsca zaopatrzenia surowcowego i rynku zbytu Weber nazwał czynnikiem transportu.
Oddziaływanie klasycznych czynników lokalizacji jest niwelowane przez postęp technologiczny (zmniejszenie zużycia materiałowego, zastosowanie materiałów lekkich, miniaturyzacja), zmiany środków transportu (kontenery, palety, nowe rodzaje opakowań), zmiany ilościowo - jakościowo - strukturalne na lokalnych rynkach pracy.
Teoria gospodarki przestrzennej A. Loscha:
obszar jest jednorodny z równoramiennie rozmieszczoną ludnością rolniczą, jednakowa wartość transportu
występują korzyści skali produkcji, korzyści aglomeracji
przemieszczenie produktów powoduje koszt transportu
popyt konsumpcyjny jest elastyczny, przy jednakowych gustach i preferencjach ludności,
stosowany jest system cen loco magazyn wytwórczy,
przedsiębiorstwa dążą do maksymalizacji zysku,
organizacja przestrzenna regionu powinna być tego rodzaju aby funkcjonowanie odbywało się przy minimalnych całkowitych kosztach transportu
A. Losch przyjął za kryterium optymalnej lokalizacji maksymę zysku, wprowadził do rozważań nad lokalizacją czynniki popytu i dodał odległość. Wprowadził szereg założeń do teorii zakładających istnienie równiny o jednakowych warunkach.
Badania Loscha wskazują, że przestrzenna struktura efektów działalności człowieka znajdują się w stanie dynamicznej równowagi, która jest sumą indywidualnych decyzji wielu niezależnych od siebie podmiotów motywowanych chęcią osiągnięcia zysku.
Wg Loscha układ przestrzenny produkcji charakteryzuje duża liczba rozproszonych miejsc produkcji towarowej powszechnie nabywanych oraz mała liczba skoncentrowanych miejsc produkcji towarów nabywanych sporadycznie.
Miejsca produkcji wytwarzają na otaczającym obszarze rynki zbytu, które dla dóbr powszechnych będą powierzchniowo małe, dla dóbr nabywanych sporadycznie - duże.
Idealnym kształtem rynków są heksagony, których sieć pokrywa całkowicie dany obszar.
Regional science Isarda - nauka koncentrująca się na badaniu i opisywaniu przestrzennych zachowań ludzi i podmiotów gospodarczych oraz konsekwencji tych zachowań, którymi są wytworzone układy regionalne. Osiągnięcia:
modelowanie rozwoju miast i regionów,
optymalizacja układów przestrzennych,
optymalizacja rozmieszczenia różnych dziedzin działalności gospodarczej,
optymalizacja użytkowania ziemi,
badanie efektywności funkcjonowania przestrzennych struktur organizacyjnych,
analizowanie układów hierarchicznych,
rozwiązywanie konfliktów regionalnych i międzyregionalnych,
zastosowanie nowych metod i technik analizy regionalnej.
NUTS Polska:
1 - 3 NUTSy regionalne
4 - 5 NUTSy lokalne
1 - makroregiony (północny, centralny, wschodni, południowy, południowo - zachodni, północno - zachodni);
2 - regiony/województwa (16)
3 - podregiony - zgrupowanie kilku powiatów (66)
4 - powiaty i miasta na prawach powiatu (379)
5 - gminy, w tym miejskie na prawach powiatu (2544)
Współczesne teorie lokalizacji działalności gospodarczej:
t. behawioralna
t. cyklu życia produktu
t. biegunów wzrostu
t. gron portera (nie dosłyszałam dokładnie)
t. kosztów/korzyści komparatywnych
t. samoorganizacji przestrzennej
t. innowacji