Temat: Rola społeczna.
Pojęcie to jest związane z pojęciem pozycji społecznej (statusu społecznego). Pozycja społeczna to sposób usytuowania człowieka,
w zbiorowości .
Każdy człowiek zajmuje jednocześnie bądź kolejno w swoim życiu wiele pozycji, tyle do ilu zbiorowości należy. Może być więc ojcem, lekarzem, członkiem związku zawodowego, a także posłem.
Można wyróżnić dwa rodzaje pozycji:
pozycje przypisane - czyli takie, na których zajmowanie człowiek nie ma wpływu, tak zwane z urodzenia (dziecko, starzec)
pozycje osiągane - to takie, które sam zdobywa, ale również takie, które mogą być mu narzucone, ale ma na nie jakiś wpływ (żołnierz, więzień).
Rolę społeczną określa się w odniesieniu do pozycji w dwojaki sposób:
Rola społeczna to zespół praw i obowiązków związanych z daną pozycją.
Rola społeczna to schemat zachowania związanego z pozycją.
Rola społeczna przy tych określeniach jest rozumiana jako wyznacznik sposobu zachowania się osoby, która zajmuje daną pozycję.
Przy wypełnianiu ich wyróżnia się trzy elementy:
Zachowania nakazane (np. matka - jej rola opieka nad dzieckiem).
Zachowanie zakazane (np. bicie i głodzenie).
Margines swobody jest to zakres i stopień okazywania uczuć (np. opowiadanie bajek, całowanie na dobranoc).