011

B

|-1-*

2 mT

Ryt 7.3. Widmo rodnika -CH₂OH otrzymanego podczas fotolizy mieszaniny CH₃OH oraz H₂0₂

1)    rozpuszczalnika o możliwie małej poiarności,

2)    stężenia substancji badanej; optymalnego czasu relaksacji spin-spin,

3)    temperatury pomiaru; wyższa temperatura to lepsze uśrednienie wskutek ruchów Browna, ale też niekorzystne skrócenie czasu relaksacji spin-sieć, a więc poszerzenie linii.

Przystępując do interpretacji widm EPR roztworów ciekłych, należy ocenić liczbę, spin oraz stale sprzężenia dla jąder występujących w badanym układzie. Oprócz liczby i położenia linii ważne są ich wzajemne intensywności; istotne przy występujących równoważnych jądrach. Poniżej podano interpretację postaci charakterystycznych widm.

1. Widmo rodnika -CH₃ (izotropowe). Dla węgla ¹²C 1 = 0, dla ^łH / = 1/2. Obserwujemy następujące widmo EPR (roztwór wodny, T = 300 K):

Otrzymujemy 4 linie oddalone o v4₀, o stosunku intensywności 1:3:3:1, skąd wynika, że w układzie istnieją trzy równocenne jądra o spinie 1/2.

2. Widmo EPR rodnika C₆He składa się z siedmiu linii o stosunku intensywności 1:6:15:20:15:6:1, co potwierdza obecność w układzie 6 równoważnych protonów (/ dla ^UC=0)-

3. Typowe widmo wysokospinowych związków Mn^+J składa się z sześciu linii o równej intensywności. Uzasadnione to jest oddziaływaniem niesparowa-nego elektronu s z jądrem ^5SMn o spinie / = 5/2.

Rys. 7.5. Widmo Mn ^{+ 2}

10 mT

Widmo MnO w sieci MgO jest często stosowane jako wzorzec. Rejestruje się widmo badanej próbki na tle wzorca (rys. 7.6). Czwartej linii struktury nadsubtelnej manganu przypisano czysto formalnie wzorcową wartość g_wz według wzoru

hv - ^0_WzB_w2.    (7.1)

Należy pamiętać, że g_wz nie jest wartością g (łub składowej tensora g) dla manganu. Dla linii badanej próbki wartość g wyznaczamy ze wzoru:

hv = jx_BgB

rcz-    (7.2)

Z porównania prawych stron równań (7.1) oraz (7.2) otrzymujemy wzór dla nieznanej wartości g badanej próbki:

9 ~ ffwi ^wz/^refc-    (2-3)