Biologia nowotworzenia - Ćwiczenie 3
Ćwiczenie 3
1. Wprowadzenie
2. Kryteria histologicznej oceny raka piersi
3. Analiza węzłów chłonnych u pacjentów z nowotworem (rakiem piersi, jelita grubego i pęcherza moczowego)
4. Część praktyczna
5. Literatura 1 WPROWADZENIE
Rak piersi był w 2000 roku pierwszym co do częstości nowotworem złośliwym u kobiet w Polsce (20,7% wszystkich nowotworów złośliwych) [7]. Natomiast rak jelita grubego był w 2000 roku drugim co do częstości nowotworem złośliwym u kobiet (10,0%) i drugim (po raku płuca) nowotworem złośliwym u mężczyzn w Polsce (10,3% wszystkich nowotworów złośliwych) [7].
Nowotwór pochodzenia nabłonkowego generalnie składa się z wielu ognisk anormalnej ekspansji klonalnej komórek nowotworowych, które rozwijają się niezależnie. W wielu stanach przedinwazyjnych nowotworów (skóry, jamy ustnej, gardła, płuc, szyjki macicy, przełyku, żołądka, jelita grubego, piersi) poziom komórek wykazujących anormalną morfologię (dotyczącą zwłaszcza jądra komórkowego) w preparatach histopatologicznych jest stosowany do określania stopnia ryzyka, dalszej progresji i inwazyjności nowotworu. Rys. 1 przedstawia progresję nowotworu pochodzenia nabłonkowego od niskiego do wysokiego stopnia zaawansowania, co przejawia się zwiększeniem rozmiaru zmiany nowotworowej i zwiększonym stopniem anormalności morfologicznej komórek (i jąder komórkowych) [1].
nowotwór w obrębie . |
nowotwór ^ |
nabłonka |
inwazyjny |
stadium |
nowotwór złośliwy |
przed inwazyjne |
pochodzenia nabłonkowego |
(rak) |
ogniskowa
anormalna
proliferacja
zmiany prekursorowe nowotworu
hiperplazja
normalny
nabłonek
dysplazja
mikroinwazja
Rys. 1. Schemat progresji od łagodnych zmian w obrębie nabłonka do nowotworu złośliwego dającego przerzuty [wg [1], zmodyfikowane].
2. KRYTERIA HISTOLOGICZNEJ OCENY RAKA PIERSI
Histologiczna ocena raka piersi ma kluczowe znaczenie dla określania prognozy dla pacjenta. Wykazano silną korelację między stopniem zaawansowania nowotworu, a przeżyciem pacjenta. Niezbędna jest jednak standaryzacja kryteriów oceny histologicznej nowotworu z uwzględnieniem wielkości nowotworu, stanu węzłów chłonnych, histologicznego stopnia zróżnicowania. Ocena ta obejmuje również stopień tworzenia struktur gruczołowych, ilość mitoz, atypię jąder komórkowych w preparatach histopatologicznych [6]