222 M.Polow«yk. E.Klugmann - PRZYRZĄDY PÓŁPRZEWODNIKOWE
(.1JL1. Charakterystyki statyczne
Stan, w jakim tranzystor bipolarny znajduje się w warunkach statycznych (stacjonarnych), można opisać za pomocą trzech napięć i trzech prądów, np.: UEg, U^g, Uęg, IE, rB>ic(iys.6.8).1>
Pomiędzy tymi wielkościami zachodzą zależności ogólne, wynikające z traktowania tranzystora jako specyficznego węzła obwodu elektrycznego, oraz zależności zwane potocznie charakterystykami statycznymi. Pierwsze z wymienionych zależności mają posUć:
f UCE + UEB " UCB “ 0
[UCE"“UEC» UEB"“UBE» UCB“”UBC
Rys. 6 A. Oznaczenia umownych kierunków prądów i napięć stałych stosowane w opisie
charakterystyk statycznych Ig +1^-+ lg=0 (6.17)
Wynika z nich, że tylko dwa napięcia i dwa prądy tranzystora można przyjąć jako niezależne, a pozostałe jako liniowo zależne.
Charakterystyki statyczne tranzystora, w zależności od tego jakie wielkości one określają, dzieli się na: wejściowe, wyjściowe, przejściowe i oddziaływania wstecznego. Jeżeli wielkościom występującym we wrotach wejściowych przypisze się indeks "1", a wielkościom występującym we wrotach wyjściowych "2", to wyżej wymienione charakterystyki stanowią zależności:
1.
h
h
h
h
^ Uj j jy a,,#' charakterystyka wejściowa,
(IJ / IŁf st" Ł'haraklcrystyka przejściowa prądowo-prądowa,
( Uj J | - charakterystyka przejściowa prądowo-napięciowa,
V 1 / > Uj - const
/ U2 ) i - charakterystyka wyjściowa parametryzowana napięciowo,
f U2 \ | - charakterystyka wyjściowa parametryzowana prądowo,
\ , / U, • const
J) Należy zwrócić uwagę, t* konwencja oznaczeń prądów zastosowana nn rys.6.8 i w dalszej części skryptu różni się od stosowanej w opisie fizycznym tranzystora, zawartym w p.6.1 I Konsekwencją tej różnicy jest r p. to, żo zależność (6.6), stosowana m in. w opisie rys.6.12, ma postać: lc =. Icno * «n' Ie-
U,/u,\| - charakterystyka oddziaływania wstecznego.
1 \ * / 11, - eona
Przykładowo, na rysunkach 6.9 i 6.10 przedstawione są typowe charakterystyki statyczne tranzystora n-p-n w konfiguracji WE i WB.
») b)
Rys- Charakterystyki statyczne tranzystora n-p-n w konfiguracji WB: a) charakterystyka pnejtcioan •cWta) przy Ucgacoul.; b) charakterystyki wyjściowe IcCW Pr*T ^*»rn=COB'u - c) tkwkitryajrki przejściowa lc(lF) przy UCB=const.; 4 charakterystyki wyjściowe ^'ci) fnty *f-
Jak widać z rysunków 6.9 i 6.10, charakterystyki przejściowe prądowo-prądowe są liniami prostymi o nachyleniu a w konfiguracji WB i p w konfiguracji WE, zgodnie z. wzorami (6.6) i(6.9). Charakterystyki przejściowe prądowo-napięciowe (również nic ujęte na ryaunkach charakterystyki wejściowe) wykazują nieliniowość identyczną do charakterystyki statycznej złącza p-n. Prąd kolektora w zakresie aktywnym normalnym Jest praktycznie niezależny od napięcia Uę* i UCB. W zakresie nasycenia prąd kolektora prawie liniowo wzrasta z napięciem \JCTv Dlatego niekiedy przyjmuje się. te obwód kolcktor-cmhcr w mnie nasyceni. motc hy< 7.plony prrer pewna rezystancję ,CT