10938 Obraz (1093)

390

Ogólną metodą syntezy winylowych eterów z wiązaniem podwójnym w pierścieniu szesciocztonowym jest redukcja eterów fenoli metodą Bircha. Redukcja pierścienia benzenowego tą metodąjest omówiona w rozdz. 7.10.

^y'^OCH’ , Na, NH,, C,HjOH

1 -metoksy-1,4-cykloheksadicn (przykład eteru winylowego)

Pierścieniowe etery winylowe powstające w reakcji Bircha są substratami do syntez nienasyconych ketonów, ponieważ bardzo łatwo ulegają hydrolizie. Bezpośrednimi produktami hydrolizy są enole, które spontanicznie przekształcają się w nienasycone ketony.

3-cyklohekscnon

Łatwość hydrolizy eterów enoli jest konsekwencją reaktywności półacetall W kwaśnym środowisku wiązanie C=C w eterze enoiu przyłącza proton, co prowadzi do karbokationu, w którym przy dodatnio naładowanym atomie węgla znajduje się grupa alkoksylowa. Od tego momentu hydroliza eterów enoli przebiega tak samo, jak hydroliza półacetali (rozdz. 13.6).

H+    ..... ■ H

CH2=CH-0-CH₃    ch₃-ch⁺-o-ch₃ ——

eter mety Iowo-winy łowy

OH

CHiCH

CH₃CHO + CH3OH

OCH.

mechanizm hydrolizy eteru enoiu (na przykładzie eteru metylowo-winylowego)

k

14. KWASY KARBOKSYLOWE

Połączenie grupy karbonylowej i wodorotlenowej z jednym atomem węgla stwarza nową grupę funkcyjną, charakterystyczną dla kwasów karboksylowych:

#1

r- CT    — COOH    -C0₂H

ⁿoh

różne sposoby zapisu grupy karboksylowej

Współdziałanie grup C=0 i OH powoduje, że własności kwasów karboksylowych nie są sumą własności ketonów i alkoholi albo aldehydów i alkoholi. Grupa karboksylowa ma charakterystyczne dla siebie własności chemiczne, których nie można przewidzieć na podstawie własności aldehydów, ketonów i alkoholi

14.1. Wzory i nazwy kwasów karboksylowych

Dla jednokarboksylowych kwasów alifatycznych o nieskomplikowanej budowie zalecane są nazwy tworzone z nazw węglowodorów przez dodanie końcówki -owy. Położenie podstawników zaznacza się odpowiednimi numerami przy czym karboksylowy atom węgla otrzymuje numer 1. Nazwy kwasów dwukarboksylowych tworzy się przez dodanie do nazwy węglowodoru końcówki -odiowy.

W licznych przypadkach zachodzi potrzeba stosowania innego sposobu, polegającego na dodawaniu końcówki -okarboksylowy do nazwy węglowodoru.