12308 IMG 26 (2)

słych, opiekujących się nimi, jak i samych uczniów. Zainik pomysłowości w zakresie organizowania działalności uczniów wyraźnie osłabia żywotność kół zainteresowań i organizacji społecznych. W ten sposób przekreśla się ich przydatność wychowawczą w stosunku do wszystkich uczniów, a nie tylko trudnych. Wszelka fikcja bowiem jest złym sprzymierzeńcem jakichkolwiek skutecznych oddziaływań wychowawczych. Właściwą działalność kół zainteresowań i organizacji społecznych wspiera się głównie na zapewnieniu wszystkim uczestnikom odpowiednio atrakcyjnych i kształcących funkcji (zadań). Często są to zadania nieskomplikowane, pozornie drobne i mało znaczące, lecz z reguły składające się na coś bardzo potrzebnego — przynajmniej w przekonaniu uczniów.

Różnorodność kół zainteresowań i organizacji społecznych daje realną szansę objęcia nimi przynajmniej niektórych uczniów sprawiających trudności wychowawcze. Każdy uczeń może znaleźć dla siebie coś atrakcyjnego i pożytecznego; Dlatego też niesłuszne wydaje się przypuszczenie pewnej części nauczycieli i przedstawicieli administracji szkolnej, iż duża liczba kół zainteresowań i stowarzyszeń w szkole jest „przejawem .'rozpraszania sił, marnotrawstwem energii wychowawców i działaczy młodzieżowych, bałaganem organizacyjnym” (Kamiński A., 1978, s. 126). Wspomniana ich różnorodność umożliwia — jak pisze A. Kamiński (1978, s. 126 i a) - „maksymalnej liczbie uczniów 'wyszukanie grupy koleżeńskiej i rodzaju aktywności najbardziej dla danej jednostki ponętnej”. Różnorodność taka ^jest szczególnie wskazana, gdy mamy do czynienia z uczniami trudnymi, którzy są na ogół bardzo wyczuleni na punkcie swych zainteresowań.

Do kół zainteresowań, budzących na ogół dużą ciekawość uczniów społecznie nieprzystosowanych, należą: koła techniczne (modelarskie), takie jak radioamatorów, łączności, racjonalizatorów urządzeń technicznych, modelarstwa lotniczego, morskiego itp.; koła krajoznawcze i turystyczne, np. miłośników Gór Świętokrzyskich, wędrowców pieszych, zespoły kajakowe i rowerowe, przyjaciół Warszawy, Lublina, Poznania itp.; koła kolekcjonerów; filatelistyczne, numizmatyczne, zbieraczy reprodukcji malarstwa, fotografii, zabytków architektury,. zbieraczy kart pocz-

towych, miłośników płyt dżezowych itp.; kola sportowe, np. zespoły różnorodnych gier sportowych (piłki możnej, siatkówki, tenisa, szermierki), pingpongistów, szachistów itp.; koła przysposobienia rodzinnego, jak kulinarne, krawieckie, pielęgnacji niemowląt, opieki nad matką i dzieckiem, higieny osobistej i inne; koła artystyczne, np. recytatorskie, chóonalme, teatralne, muzyczne, malarskie itp. (Kamiński A., 1978, s. 125 i n.).

Nawet koła naukowe takie, jak miłośników astronomii, archeologów, politologów, biologów, przyjaciół Afryki, znawców zwierząt, głębin morskich czy ..lotów kosmicznych, cieszą się zainteresowaniem wśród uczniów sprawiających trudności wychowawcze. Istnieje jeszcze wiele innych kół zainteresowań, które z pewnością mogłyby odegrać ważną rolę w życiu tych uczniów. Właściwie każde koło zainteresowań, funkcjonujące sprawnie w szkole, jest -potencjalnym zapleczem przydatnym również do prawidłowego rozwoju uczniów o mniejszym lub większym nieprzystosowaniu społecznym. Oczywiście nieodzownym warunkiem należytego ich funkcjonowania jest wspomniana już dibałość o umożliwienie uczniom wykonywania zadań atrakcyjnych i_v kształcących.

Przykładem takidh zadań w ramach koła kulinarnego, złożonego w większości z uczniów społecznie nieprzystosowanych z klasy VII (3 dziewczynki i 3 chłopców), mogą być podejmowane przez nich zadania związane np. z wypiekiem babki piaskowej. Kilka dni wcześniej jedna z dziewcząt zasięgnęła informacji o tym, kiedy i o jakiej porze wolna jest sala zajęć praktyczno--technicznych, w której postanowiono dokonać wypieku babki (uzgodniła również termin odbycia spotkania uczestników koła); dwie inne dziewczynki sprawdziły obecność lub brak przyrządów i naczyń niezbędnych do zaplanowanych zajęć, jak mikser, makutra, prodiż, talerze, szklanki; jeden z chłopców dowiedział się, jakim sprzętem zmechanizowanym dysponuje kuchnia półinternatu oraz czy istnieje możliwość jego wypożyczenia; pozostali chłopcy sprawdzili funkcjonowanie kuchni i czajnika elektrycznego oraz oczyścili piekarnik. W dniu wypieku babki piaskowej każdy z uczestników koła przyniósł z domu jakiś ustalony uprzednio produkt spożywczy. Bezpośrednio przed przystąpieniem do zaplanowanych zajęć wspólnie uporządkowano i

205