14901 IMG#13 (4)

4. DOBÓR TRANSFORMATORÓW I APARATURY

Obliczenie naprężeń mechanicznych spowodowanych prądami płynącymi w poszczególnych pasmach przewodu szynowego. W przewodzie szynowym wielopas-mowym należy obliczyć silę F_p w skrajnej szynie, wywołaną oddziaływaniem prądów w pozostałych szynach tego samego przewodu szynowego. W przypadku przewodów złożonych z dwóch szyn (wielopasmowych) siłę F_p wyrażoną w daN należy obliczyć wg wzoru

(4.16)

F. = 0,51fc/?—10'²

w którym: i. — udarowy prąd zwarciowy przy zwarciu wszystkich faz, w kA; a_p — odstęp między osiami, w cm [a_p = h—b]‘, k — współczynnik wg rys. 4.2; l„ — odległość obliczeniowa, w cm; dla przewodu szynowego złożonego z dwóch szyn ceownikowych należy przyjąć odległość /„ równą odległości między sąsiednimi nakładkami; w przypadku przewodu szynowego złożonego z dwóch szyn płaskich należy najpierw przyjąć l₀ równą odległości w świetle między sąsiednimi przekładkami i obliczyć F_p, a następnie obliczyć

(4.17)

przy czym: b — grubość szyny płaskiej, w cm; h — wysokość szyny płaskiej, w cm; F'_p — siła jednostkowa w daN/cm obliczona według wzoru

(4.18)

w którym: l_p — odległość w świetle między sąsiednimi przekładkami; A — współczynnik, którego wartość dla szyn aluminiowych wynosi 57 dla dwóch płaskowników i 68 dla trzech płaskowkików. Dla szyn miedzianych wartości A wynoszą odpowiednio

65 i 77.

Jeśli to wartość F_p należy skorygować przez stosunek MM W przypadku przewodu szynowego wielopasmowego złożonego z trzech szyn płaskich należy obliczyć silę F_p w skrajnej szynie płaskiej jako sumę algebraiczną sił, wywołanych oddziaływaniem prądów drugiej szyny płaskiej F_p{1-₂) i trzeciej **,(1-3). Siły F_pli -₂) i F_p(1_₃, wyrażone w daN należy obliczyć według wzoru

FpU-2) — 2,04fc(i_2)f,i 1ii2-10 ²

%l-2)

(4.19)

(4.20)

Fpti-ś) — 2,04k(i_₃j i_ui i_u3 —    10

przy czym: fc₍₁_₂₎ oraz fc₍i_₃₎ — współczynniki wg rys. 4.2; i_ult i_u2, /_)l3 —części udarowego prądu zwarciowego, w kA, płynącego w poszczególnych szynach płaskich, przy czym należy przyjmować, że w szynie środkowej przepływa 20% prądu, a w szynach skrajnych po 40%; n_J,₍₁_₂), a,<i-₃) — odstępy między osiami podłużnymi szyn płaskich, w cm; 7„ — odległość przyjęta jak poprzednio, w cm.

114

Jeśli grubość przekładek między płaskownikami w przewodzie szynowym złożonym z dwóch lub trzech szyn jest równa grubości szyny, to silę F_p wyrażoną w daN, można obliczyć ze wzoru

F_p~6li± 10~²    (4.21)

przy czym: 6 — współczynnik wg rys. 4.4; b — grubość szyny płaskiej, w cm; i. — udarowy prąd zwarciowy, w kA; /„ — odległość przyjęta jak poprzednio, w cm.

Rys. 4.4. Krzywe zależności współczynnika 5 od stosunku b/h (grubości od szerokości płaskownika)

1 — dla przewodu szynowego wiełopasmowego złożonego z dwóch szyn płaskich; 2 — dla przewodu szynowego wiełopasmowego złożonego z trzech szyn płaskich

Moment gnący M_p wyrażony w daN • cm, wywołany siłą F_p należy obliczyć według wzoru

M_p

F₀l o 12

(4.22)

Naprężenie a_p wyrażone w daN/cm² wywołane momentem gnącym M_p należy obliczyć z zależności

<t_p =

KM_P

W

(4.23)

w której: k — współczynnik zależny od rodzaju szyn (0,45—0,55); W — wskaźnik wytrzymałości względem osi prostopadłej do kierunku działania sił, w cm³.

4.2.4. Dobór izolatorów stacyjnych

W stacjach elektroenergetycznych są stosowane izolatory liniowe aparatowe i stacyjne.

Izolatory liniowe znajdują zastosowanie w stacjach napowietrznych, izolatory aparatowe — w rozdzielnicach prefabrykowanych, izolatory stacyjne — we wszelkiego rodzaju stacjach elektroenergetycznych.

Kryteria doboru izolatorów liniowych i aparatowych omawia się łącznie z zasadami budowy linii i aparatów elektrycznych.

Dobór izolatorów stacyjnych jest uzależniony od specyfiki i warunków pracy stacji. Przede wszystkim konieczne jest określenie warunków pracy izolatorów (napowietrzne lub wnętrzowe), dalej należy określić sposób pracy izolatorów (wspor-

8*

115