IMG#27 (5)

DOBÓR TRANSFORMATORÓW I APARATURY

wydmuchowej układ o.dgromnika uzupełnia gazowydmuchowy układ gaszeniowy, zapewniający przerwanie prądu płynącego przez odgromnik, tzw. prądu następczego. Spłynięcie do ziemi ładunku pioruna nie kończy przepływu pr^du przez odgromnik — płynie bowiem prąd następczy spowodowany napięciem sieci. Zadaniem odgromnika jest przerwanie tego prądu.

Prąd znamionowy szczytowy pola rozdzielczego i_nttp oznacza najmniejszy z prądów szczytowych, na które zostały wykonane elementy toru głównego wyposażenia typowego pola.

Prąd znamionowy szczytowy szyn zbiorczych rozdzielnicy, obwodów głównych pól rozdzielczych i uziemników powinien być co najmniej równy 2,5-krotnej wartości prądu jednosekundowego.

Prąd znamionowy jednosekundowy szyn zbiorczych rozdzielnicy I_nl oznacza prąd jednosekundowy, na który zostały zbudowane szyny zbiorcze rozdzielnicy i oznaczone przez wytwórcę.

Prąd znamionowy jednosekundowy poła rozdzielczego I_ntp oznacza najmniejszy z prądów jednosekundowych, na które zostały wykonane elementy toru głównego wyposażenia typowego pola i oznaczone przez wytwórcę.

Tak jak przy doborze aparatów powinny być spełnione zależności:

—    dla szyn zbiorczych rozdzielnicy: I_nl ^ I_lxy[t^,

—    dla torów głównych pola rozdzielczego: /„_lp ^

Prąd znamionowy wyłączalny I_w, pola rozdzielnicy charakteryzuje zdolności łączeniowe łączników zainstalowanych w tym polu. Dla pól rozdzielczych dwuczłonowych, znamionowy prąd wyłączalny podaje się na tabliczce znamionowej członu ruchomego.

W

Rys. 4.8. Schemat odgromnika zaworowego 1 — lakiernik wielokrotny; 2 — stos zmiennooporowy

W odgromniku zaworowym funkcje gaszeniowe spełnia iskiernik wspomagany przez szeregowo połączony z nim stos zmiennooporowy (rys. 4.8). W nowoczesnych rozwiązaniach odgromników zaworowych stosuje się iskierniki magncto-wydmuchowe o tuku wydłużonym. Są też stosowane i same iskierniki, przeważnie jako ochrona rezerwowa. Są one instalowane między przewodami roboczymi a ziemią (uziemieniem). Nie mają one zdolności przerywania prądu następczego, co doprowadza do konieczności wyłączeń po uderzeniu pioruna. Iskierniki stacyjne stanowią często element wyposażenia urządzeń elektroenergetycznych: transformatorów, przekładników, wyłączników, a także izolatorów (jako zabezpieczenie przed skutkami łuku elektrycznego).

Ponadto jako środki ochrony od przepięć udarowych, zarówno w celu obniżenia wartości szczytowej udaru napięciowego jak i jego stromości stosuje się dławiki

U

OCHRONA ODGROMOWA STACJI

przeciwprzepięciowe (szeregowe) i kondensatory. Dla obniżenia wartości szczytowej udaru kondensatory musiałyby mieć bardzo duże pojemności, a dławiki — bardzo dużeindukcyjriości. Urządzenia takie o mniejszych indukcyjnościach i pojemnościach stosuje się przede wszystkim w celu zmniejszenia stromości udaru. '

4,4,2. Ochrona stacji od przepięć pochodzenia atmosferycznego

Rozróżnia się dwa rodzaje ochrony:

—    od bezpośrednich uderzeń pioruna,

—    od przepięć przenoszonych przez linie.

Ochronę od bezpośrednich uderzeń pioruna stosuje się w stacjach napowietrznych i wnętrzowych o napięciu górnym 15 kV i wyższym z transformatorami o łącznej mocy od 1600 kV • A. Zaleca się realizację ochrony za pomocą zwodów pionowych. Strefa ochroniona pojedynczym zwodem pionowym ma kształt stożka, którego osią jest oś zwodu a tworzącą stanowi linia łamana (rys. 4.9). Strefa ochrony dwóch zwodów pionowych jednakowej wysokości podana jest na rys. 4.10. Obiekty podlegające ochronie powinny znaleźć się w strefie chronionej.

Rys. 4.9 a) Strefa ochrony pojedynczego zwodu pionowego; b) powierzchnia ochrony na wysokości h_x

k — współczynnik: k =» 1,5 dla zwodów do 30 m, k = S,25/VA dla zwodów wyższych niż 30 m

Ochronę od przepięć przenoszonych przez linie (od fal wędrownych) wykonuje ^Sl? za pomocą odgromników i iskierników, przyłączonych równolegle do doziemnej kolacji przyrządów.

Urządzenia elektroenergetyczne stacji połączonych z liniami, bezpośrednio ^ub za pośrednictwem kabli krótszych niż 2 km powinny być chronione za pomocą °dgromników.

141