15819 P1350621

194

Tabelo 24. Katalog dodatków specjalnych

f Lp. 1 Sama dodatku lab ta co przysługuje	Powszechność stosowania	Wysokość i podłłamTm wymiaru
1 1 Pełnienie funkcji społecznego inspektora prac	y I powszechnie	20-50% mpk* -25% płacy zasadnicza
2 i Dodatek dla radcy prawnego za rcprezentowa | nie pracowników w sądzie	i powszechnie	20-70% mpk i 25% płacy zasadniczej
I 3 I Dodatek dla kierowcy za załadunek 1 i wyładunek oraz inne czynności nic wchodzące I Iw zakres obowiązków	powszechnie	10-100% mpk —■ 40%, 60% płacy zasadniczy
1 4 1 Dodatek za czasowe - okresowe zastępstwo 1 w pracy osób nieobecnych	powszechnie	5-50% płacy zastępowy pracownika
1 5 1 Dodatek za prowadzenie kasy zapomogowo-•pożyczkowej	powszechnie	25-100% mpk
1 6 Dodatek za czasowo powierzone dodatkowe 1 czynności	rzadko	5-55% płacy zasadniczy
I 7 Dodatek u konwojowanie poczty, towaru I i pieniędzy	MPK. PKO. poczta, banki	20-50% mpk
1 i Dodatek za pracę w niedziele i święta i dni I 8 1 wolne od pracy traktowane jako godziny I i normalne	poczta, energetyka, hutnictwo, PKP, przemysł maszynowy, obsługa ludności	15% mpk Podstawką jest stawka godzinowa wyliczona z mpk
I 9 1 Dodatek za rodzaj prowadzonego pojazdu	powszechnie	15% mpk
I 10 I Dodatek za dyżury domowe	górnictwo, energetyka. PKP, budownictwo, pracraysl chemiczny, obsługa ludności	10-20% mpk 10-25% stawki godzinowy
1 11 1 Dodatek kasjerski	poczta, banki, większe zakłady	20-100% mpk
12 Dodatek kontrolerski	MPK. zakłady przemysłu lotniczego	10% stawki zasadniczej
13 Dodatek za przejechane kilometry	PKP, przemysł samochodowy i maszynowy	różne stawki za kilometr
14 Dodatek za rodzaj prowadzonego pojazdu	PKP. budownictwo, górnictwo, energetyka	dodatek kwotowy, bardzo różne wysokości każdorazowi do ustalenia
15 Dodatek za wykonywanie pracy w czterobrygadowym systemie pracy	hutnictwo, zakłady chemiczne, MPK	dzień wolny za każdy miesiąc zatrudnienia płatny
16 Dodatek za specjalizację zawodową i tytuł mistrza w zawodzie	banki, górnictwo. lutnictwo. telekomunikacja	15% mpk 15-20% wynagrodzenia zasadniczego
17 Dodatek za prowadzenie szkoleń	większe zakłady	każdorazowo ustalane zależnie od rodzaju szkolenia
18 Dodatek za opiekę nad praktykantami	większe zakłady	ustalane każdorazowo od 50 zł
19 Dodatek za naukę zawodu	yiększc zakłady	ustalane każdorazowo od 75 zł
20 Dodatek za pogotowie techniczne	MPWiK, energetyka	0% płacy zasadniczej
21 Dodatek za ujawnienie podrobionych pieniędzy	banki, poczta	60-80% wartości pieniędzy
22 Dodatek za obronę mienia z narażeniem życia	banki, pracownicy ochrony	500-2 000 zł

. _stanowiska z kadry kierowniczej nie są objęte postanowieniami zakłado-#i kładu zbiorowego pracy lub regulaminu wynagradzania. Występują dwa spo-wiązania tego dodatku. Pierwszy sposób polega na grupowaniu stanowisk ^iczych o podobnym stopniu trudności i przypisaniu im szczebli dodatku. fc^|(ie dla każdego szczebla określa się wysokość dodatku (w większości pro-tabela 25) w widełkach lub jednej wartości. W małych zakładach wyślę-^U szczeble dodatku, a w dużych 6-10 szczebli. Drugi sposób stanowi uprosz-|i\ pierwszego. Ustala się wykaz stanowisk kierowniczych pojedynczo lub ^cr^!Lwanych według stopnia trudności i przypisuje wysokość dodatku w wideł-fjTb jednej wartości. Dodatek funkcyjny stosowany jest w 42 firmach należą-Kio 10 działów.

Nie są definiowane szczegółowe kryteria za co przysługuje dodatek funkcyjny, ^awą naliczania dodatku są:

•    płaca zasadnicza pracownika - od 10% (najczęściej),

, minimalna płaca krajowa - od 20 do 250% (rzadko),

•    najniższa płaca w zakładzie - od 10 do 80% (pojedynczy przypadek), •wynagrodzenie bazowe odpowiadające przeciętnej płacy zasadniczej robotników

bezpośredni⁰ produkcyjnych - od 10 do 300%.

Mając na uwadze występowanie często dużych globalnych rozpiętości płac «badanych zakładach, za najkorzystniejszą podstawę naliczania dodatku funkcyjnego należy uznać płacę zasadniczą pracownika. Jednakże ważna jest tutaj odpowiedź na pytanie - czy przy wysokich płacach kierowników w relacji do stosowanego w danym zakładzie modelu plac dla pozostałych pracowników jego wynagrodzenie zasadnicze nie stanowi rekompensaty za czynności kierownicze i czy uzasadnione jest stosowanie dodatku funkcyjnego nawet do wysokości płacy zasadniczej.

Tak korzystna konstrukcja dodatku funkcyjnego jest w części spowodowana tym, że trudno byłoby zwiększać rozpiętości płac zasadniczych w tabelach plac (przez wchłonięcie dodatku), ponieważ wyraźnie by kontrastowały z niskimi stawkami płac zasadniczych szeregowych pracowników. Podział wynagrodzenia stałego kierowników na dwie części - plącę zasadniczą i dodatek funkcyjny rozmywa w pewnym stopniu obraz wysokich wynagrodzeń kierowników. Drugim argumentem jest kształtowanie wynagrodzeń kierowników na poziomie płac rynkowych. Nie zawsze jest możliwe, z podanych wyżej przyczyn, windowanie płac zasadniczych na stanowiskach kierowniczych i zwiększania tym samym globalnych rozpiętości plac wzakładzie. Składnikiem neutralizującym różnice między płacą wewnętrzną kierownika a płacą rynkową dla tego kierownika jest między innymi dodatek funkcyjny.

Godny podkreślenia jest fakt, że w firmach, które stosowały wartościowanie pracy ma uzasadnienia merytorycznego stosowania dodatku funkcyjnego. Wszystkie towiem czynności kierownicze i odpowiedzialność za podejmowane decyzje są uwzględniane w znanych na świecie i w Polsce metodach wartościowania pracy.