1703 art601

działania nie wwyiera żadnego, przyciągania jej bowiem nawzajem się znoszą, — czyli krótko mówiąc, pakt znajdujący się wewnątrz ziemi ulega jedynie wpływowi jądra wewnętrznego.

(idy więc zawiesimy jedno wahadło obok o-tworu szybu, a drugie na dnie głębokiej kopalni nie będą się one kołysały jednocześnie. Wahadło dolne kołysze się jedynie pod wpływem jądra wewnętrznego, górne zaś pod wpływem tego jądra; i skorupy zewnętrznej, wahania swoje zatem odbywa prędzej, — różnica pozwala ocenić wpływ wyłączny tej skorupy ziemskiej. Znamy więc silę przyciągania skorupy wewnętrznej ziemi i siłę przyciągania całćj ziemi; dla obliczenia przeto jej ciężaru potrzebną tylko jeszcze była znajomość ciężaru owych warstw zewnętrznych.

Ciężar ten nie da się wprawdzie oznaczyć, ale domyślać się można, że wahadło ulega głównie wpływowi pokładów sąsiednich, tych zaś gęstość poznać można przez zbadanie natury gruntów okolicznych i przyjąć ją za gęstość całej skorupy, o której tu mowa.

Jeszcze w IS2(J Airy wraz z Whewellem starali się metodę tę zastosować, prace te wszakże nie powiodły się zgolą. Pomyślniej zdołał je przeprowadzić Airy dopiero w r. l,Sf»U; istotne usługi oddał wtedy telegra! elektryczny, którego w r. 1S2C jeszcze nie znano, bo tym tylko sposobem można było dokładnie porównywać bieg wa-