17238 PrepOrg cz I0

- 40

1.6. Oddzielania ciał stałych od cleczy._lub gazów

W laboratorium można spotkać się głównie z rozdziałem olała stałego od cieczy. Rozdział tych dwóch faz można przeprowadzić przez dekantację, sączenie lub wirowanie.

1.6.1. Dekantac.la

Uajprostezym sposobem oddzielania fazy stałej od cieczy jest dekanta-cja. Dekantacja polega na pozostawieniu mieszaniny do osadzenia fazy stałej na dnie naczynia i ostrożnym oddzieleniu czystej cieczy przez odlanie lub zassanie za pomocą lewarka. Oddzielenie fazy ciekłej od stałej nie jest jednak zupełne. Najlepsze rezultaty osiąga się przy grubokrystalicz-nych, ciężkich osadach. Dlatego dekantacja służy przeważnie do wstępnego rozdziału, poprzedzającego sączenie. Dekantację stosuje się często do przemywania trudno rozpuszczalnych substancji stałych. Osad, po oddzieleniu cieczy, zalewa się porcją cieczy przemywającej, miesza, pozostawia do odstania i ponownie dekantuje. Ta metoda przemywania osadu jest o wiele bardziej skuteczna niż przemywanie na sączku, gdzie ciecz nie przenika równomiernie do wszystkich cząstek osadu.

Czasami dekantacja stosowana jest do rozdziału dwóch ciał stałych, które posiadają różne ciężary właściwe. Przez odpowiedni dobór fazy ciekłej można utrzymać jeden ze składników stałych w formie zawiesiny, podczas, gdy drugi szybko będzie osadzał się na dnie naczynia.

1.6.2. Sączenie

Sączenie jest to oddzielenie substancji stałej od ciekłej za pomocą przegrody filtracyjnej przepuszczającej cząsteczki cieczy, a zatrzymującej większe cząstki ciała stałego.

Dobór właściwego materiału filtracyjnego decyduje o właściwym sączeniu. Materiały o dużych porach stawiają mały opór podczas sączenia, co powoduje jego szybki przebieg. Z drugiej strony duże pory nie zatrzymują drob-nokrystalicznych osadów, które przechodzą przez materiał filtracyjny razem z fazą ciekłą. A więc czym bardziej drobnokrystaliczny osad, tym drobniejsze pory musi posiadać przegroda filtracyjna. Najczęściej do sączenia związków organicznych jako materiał filtracyjny stosuje się różne bibuły. Spośród bibuł największe zastosowanie znajduje bibuła średnia.Bibuła twarda o drobnych porach stawia zbyt wielki opór przy sączeniu. Bibuła miękka ma zwykle za ciuże pory. Jeżeli środowisko Jest bardziej agresywne, stosuje się tkaniny, płótno szklane, azbest włóknisty. Do sączenia silnie kwaśnych roztworów stosuje się spiekana szkło ziarniste o różnej wielkoóci porów.

Pozornie prosty proces sączenia jest bardzo trudny do ogólnego ujęcia. Szybkość sączenia zależy od wielu czynników, które wpływają na przyśpieszenie lub opóźnienie procesu. Szybkość sączenia zwiększa się wraz ze