Zdania złożone współrzędnie łączą się za pomocą spójników współrzędnych lub bezpośrednio ( wskazuje na to intonacja zdania). W zdaniach złożonych współrzędnie żadne ze zdań nie jest nadrzędne w stosunku do drugiego. Tę współrzędność zdań podkreślamy spójnikiem, czyli takim wyrazem łączącym, który oznacza, że jest to połączenie współrzędne ( szeregowe).
Rodzaj zdania |
Symboliczna ilustracja |
Spójniki łączące i wyrazy o znaczeniu spójnikowym |
Przykłady |
Łączne - stosunek treści zdań współrzędnych polega na łączności w czasie. |
1 2 |
i, oraz, też, także, a, ani, ni; |
Spacerowałem po mieście i oglądałem wystawy sklepów. |
Rozłączne - treści zdań współrzędnych wykluczają się wzajemnie. |
1 2 |
lub, albo, bądź, czy; |
Wieczorem będę słuchał radia albo pójdę do kina. |
Przeciwstawne -treści zdań współrzędnych przeciwstawiają się sobie. |
1 2 |
ale, lecz, a, jednak, zaś, natomiast; |
Wyszedłem wcześnie z domu, ale spóźniłem się na pociąg. |
Wynikowe - treść drugiego zdania wynika z treści zdania pierwszego. |
1 2 |
więc, zatem, toteż, dlatego; |
Dawniej nie było kolei, toteż podróże były uciążliwe. |