18 �danie audiometryczne (s f 67)

Próba zanikania tonu progowego

Jest to próba adaptacji, a zatem swoistego przystosowania się narządu słuchu do odbieranego bodźca dźwiękowego. Istota jej polega na tym, że ton podawany przez dłuższy czas jest zwykle tak samo dobrze słyszalny z odchyleniami nie przekraczającymi 5 dB.

Technika wykonania próby. Po wykonaniu wszystkich czynności wstępnych (p. str. 48) oraz oznaczeniu progu słyszenia dla ucha badanego, nadaje się ton np. 1000 Hz lub inne (2000, 4000, 6000 Piz) o natężeniu progowym przez 60 s i poleca się badanemu, aby sygnalizował przyciskiem (lub w inny sposób) moment, w którym ton ten jest gorzej słyszany lub przestaje być słyszalny. Należy wtedy wzmocnić natężenie o 5 dB i znowu odczekać do momentu, kiedy badany sygnalizuje osłabienie głośności słyszanego tonu. Czynności te powtarza się wzmacniając sygnał

0    kolejne 5 dB zawsze w czasie 60 s, oznaczając zanikanie tonu na kilku, np. 2-3, częstotliwościach. Dla przykładu, jeśli nadawany jest ton 1000 Hz

1    po upływie 15 s badany sygnalizuje, żeton jest słyszany słabiej, należy ten fakt odnotować, zwiększając natężenie tonu testującego o 5 dB i dalej od tego momentu prowadzić próbę przez 60 s, chyba że wystąpi ponownie zjawisko zanikania, wymagające odnotowania itd.

W warunkach prawidłowych badany nie sygnalizuje w ciągu 60 s, że ton słyszany jest gorzej, a jeśli tak, to wartości nie przekraczają 5 dB. Jeżeli zanikanie jest większe niż 10-20 dB, może to świadczyć o uszkodzeniu odbiorczym pozaślimakowym (nerw słuchowy, ośrodki podkorowe). Wyniki oznacza się w postaci „schodków”, zaczynając od wartości progowej badanego tonu. Każda kreska pionowa „schodków” odpowiada kolejnym wzmocnieniom o 5 dB.

Ryc. 8.4. Graficzne przedstawienie wyników próby zanikania tonu progowego.

Próba Peysera (czyt. Pejzera)

Jest to próba mająca na celu określenie wrażliwości narządu słuchu na stosowany bodziec dźwiękowy.

Technika wykonania próby. Po wykonaniu wszystkich czynności wstępnych (p. str. 48) określa się próg słyszenia dla tonu 1000 Hz. Następnie należy zwiększyć natężenie tonu do 100 dB i utrzymać ten poziom natężenia przez 3 min. Po odpoczynku trwającym 15 s ponownie należy określić próg słyszenia dla tonu 1000 Hz. Uważa się, że w mało wrażliwym uchu próg ten może być podwyższony o 5 dB. Wartości większe niż 10 dB (podwyższenia progu) mają świadczyć o zwiększonej wrażliwości ucha na bodźce dźwiękowe, w tym także hałas.

Próba określenia jakości i natężenia szumu

Ponieważ szum jest subiektywnym odczuciem chorego i najczęściej nie składa się z jednego tonu, jego charakter można próbować określić albo za pomocą tonu czystego (najbardziej zbliżonego do słyszanego szumu), albo też za pomocą białego hałasu. Jeżeli po wykonaniu czynności wstępnych okaże się, że szum słyszany przez badanego nie odpowiada żadnej z możliwych częstotliwości, a także jest inny niż biały hałas - należy na audiogramie wpisać, że charakter szumu jest trudny do określenia.

Natężenie szumu można określić w następujący sposób: do ucha zdrowego nadaje się ton lub biały hałas (wąskie pasma) najbardziej zbliżone charakterystyką do słyszanego szumu. Zwiększając natężenie w uchu zdrowym poleca się badanemu, aby zasygnalizował, kiedy natężenie tonu lub białego hałasu (nadawanego do ucha zdrowego) zrówna się

125    250    500    1000    2000    4000    3000 Hz

				1500		(3000)		6000		10000
								I
			S - - s
	V.	)
			\	)

Szum 3000Hz = 10dB

/

Ryc. 8.5. Zapis określenia poziomu szumu usznego.

67