19976 P1190113 (2)

Rozdział 8

Ślady najstarszego pisma?

Odkrycie, które budzi emocje

Podeliłodc! (miejscowość w gminie Trojanów, woj. mazowieckie, około 100 km

na południc od Warszawy) przeszło do historii dzięki bulwersującemu środowiska naukowe odkryciu uzech niepozornie wyglądających ułamków wypalonej gliny, nazwanych umownie .tabliczkami z Podebłocia". Natrafiono na nie w 1986 r. w dwóch obiektach wczesnośredniowiecznej osady, której chronolo-gicHneślono na okres od vn/vm w. do końca IX w. (faza I) i od końca IX do połowy XI w. (faza II). Co najmniej jeden z obiektów, z których pochodzą znaleziska, zaliczony został do fazy przed państwowej, podczas gdy chronologia drogiego z nich jest nadal pizedmiotem analiz. Wszystkie tabliczki, o których daWtnowa łączy wspólna cecha: na ich powierzchniach występują zagadkowe znaki Hnpominające pismo.

H N( zespól w Podebłociu, usytuowany w odległości kilku kilometrów od btzegu Wisty, składają się cyplowe grodzisko (wkładka ryc. 23), trzy osady przygrodowe, kurhanowe cmentarzysko ciałopalne oraz inne cmentarzysko ciałopalne, w pobliskim Stasinie (por. E. Marczak red. 1995). Choć grodzisko Identyfikowano już w 1971 r„ systematyczne prace wykopaliskowe podjęto na nim dopiero w roku 1984. Wykopaliska na terenie osady, z której pochodzą tabliczki, zakończono w 1992 r., po ośmiu sezonach badawczych: Kluczowy dla Mfezwianydi odkryć okazał się sezon badawczy 1986 r. Prace wykopaliskowe skoncentnrwano wówczas w południowo-wschodniej części stanowiska, w osadzie podgrodowej oznaczonej numerem 3. Wśród odkrytych tam obiektów godną uwagi okazała się jedna z półziemianek. Natrafiono w niej bowiem na fragmenty glinianych naczyń zdobione rzadko spotykanym w okresie wczes-jjBgo średniowiecza ornamentem figuralnym oraz dwie spośród trzech glinianych tabliczek, ze znakami przypominającymi litery alfabetu greckiego. Na Hfanent trzeciej natknięto się w jamie położonej w sąsiednim wykopie'.

B Obiekt nr 10, z którego pochodzą dwie tabliczki, to typowa półzlemianka

0    wymiarach 2 x 4 m (ryc. 8.1). Jej poziom użytkowy znajdował się około 40 cm

1    gffl Minowiska. zmile/isk I Ich kontckMU archeologic/ncRO możiu .-mk-r, w hctnych pncach aułomm 0 MRrczakHfenłenc7on\ > h w bibliografii, zwŁunn: E Minzak 19% 1998. B- Mucuk red. 19% por, tcJ

iR. Marczak 1992.