13

l_>la zaworów grzybkowych nic objętych normami obliczamy ponadto grubość ścianek kadłuba zaworu (podobnie jak grubość ścianek rury) oraz śtcdnicę wizcciona (według ogólnych zasad obliczeń wytrzyma* (ościowych).

Przykład 8.3

Na przewodzie rurowym o średnicy D_a- 65 nim, przewodzącym sprężone powietrze pod ciśnieniem p„ ~ 0,6 MPa, należy zainstalować zawór grzybkowy zamykający. Obliczyć podstawowe wymiary elementów- zaworu.

Rozwiązanie

Średnica gniazda zaworu

A, & 1,05D_n = .1,05-65 — 68,25 mm

Przyjmujemy D_tl — 70 mm. Maksymalny wznios grzybka przyjmujemy

z zależności

~ /; > 0,25Aj = 0.25-70 = 17,5 mm ss 18 ront

Grubość ścianek kadłuba zaworu obliczalny w przybliżeniu lak jak grubość ścianek rury. Zakładamy materiał kadłuba — żeliwo.szare Zł 250 (fc,.— = 70 MPa)

1-e    ₂ °”-f'-0,3 = 0,0375+0,3 " 0,3375 cm

0

nj),;

P«

n-

70

-■0,6 es 2310 N

Przyjmujemy uszczelkę wąską o średnicy zewnętrznej D_s~ 78 mm z gumy twardej, zakładając 6 MPa.

Siła zacisku uszczelki

s„_Ąm-

-Dl)-_Pu - ₄ (7tS’¹ 70¹) -6 - 5580 N

- F„+F_u = 2310+ 5580 - 7890 N

Wymiary wrzeciona obliczamy wg zasad podanych dla połączeń gwintowych,

/,adanic 8.5 '

Za wór grzybkowy zamykający za instalowano na przewodzie rurowym o średnicy D_a ~ 150 mm, przewodzącym parę przegrzaną podciśnieniem p„ = J .2 MPa. Obliczyć główne wymiary demon- ■ tów zaworu, zakładając materiał kadłuba — żeliwo Zl 300.

/.a da nie 8.6

Obliczyć podstawowe wymiary elementów zawora grzybkowego. Średnica rurociągu 1>_B—

= 125 min, ciśnienie wody p_tl - 1,6 MPa, kadłub z żeliwa Zl 400.

OSIE, WAŁY f ICH ŁOŻYSKOWANIE.

9. OSIK 1 WAŁY

Wiadomości wstępne. Osiami nazywamy elementy służące do podtrzymywania innych części maszyn. Osie nic przenoszą użytecznego momentu obrotowego i pracują tylko na zginanie.

Walami nazywamy elementy służące przede wszystkim do wzdłużnego przenoszenia momentu obrotowego. Wały przenoszą-moment obrotowy (iW, f« MJ oraz siły poprzcęzne i momenty zginające, dlatego są narażone równocześnie na zginanie i skręcanie.

W obliczeniach wytrzymałościowych pomijamy moment tarcia cl pałający w łożyskach, ponieważ jest on niewidki i ma minimalny wpływ na wyznaczenie średnicy wału lub osi.

K-Szlah osi lub walu zależy od rozkładu obciążeń, założeń konstrukcyjnych i warunków technologicznych (obróbka, montaż, pasowanie). Najczęściej są stosowane wały schodkowe o średnicach zmieniających

147

1

K-z

Przyjmujemy g ~ 3,5 mm.

Silą działająca na wrzeciono grzybka składa się z siły nacisku czynnika oraz

z siły zacisku uszczelki (gdy ciśnienie działa pod grzybek).

Siła nacisku czynnika