- 18
dających poszczególnym kodowanym liczbom. Wśród tego rodzaju kodów szczególne znaczenie, ze względu na łatwość tworzenia znaków odpowiadających kodowanym liczbom oraz łatwość odtwarzania zapisu dziesiętnego mają tzw. kody "1 z n"J Zapis liczby naleiąoej do zbioru o n elementach w^kodzie "1 z n" zawiera n pozycji binarnych. Przykłady kodów "1 z n" podano w tabl.1.3.
Tablica 1.3
Kody "1 z n"
Liczba dzie siętna |
1 z 4 |
Kod 1 z 6 |
1 z 8 |
0 |
0001 |
000001 |
00000001 |
1 |
0010 |
000010 |
00000010 |
2 |
0100 |
000100 |
00000100 |
3 |
1000 |
001000 |
00001000 |
4 |
010000 |
00010000 | |
5 |
100000 |
00100000 | |
6 |
01000000 | ||
7 |
10000000 |
Duże znaczenie mają tzw. kody ze stałym odstępem - znaki kodowe kolejnych liczb całkowitych różnią się wartością jednej tylko pozycji. Podstawowym kodem w tej grupie jest kod _Graya - tabl.1.4. W tablicy zaznaczono charakterystyczne osie symetrii, ułatwiające tworzenie zapisów następnych liczb.
Bezpośrednie wyznaczanie zapisu dziesiętnego na podstawie zapisu w kodzie Graya jest procesem złożonym. Wartości bezwzględne wag poszczególnych pozycji określa wzór
Ck = £ 21 = 2k+1 - 1
K i-0
gdzie i - numer pozycji, przy czym pozycja najmniej znacząca ma numer 0. Znak wagi zależy od liczby jedynek w zapisie. Jedynki nieparzyste, licząc od Btrony pozycji najbardziej znaczącej, mają znak plus, parzyste - minus. Na przykład:
(1000111 )Q » (26 + 25 + 24 + 23 + 21 + 2°) - (22 + 21 + 2°) + + (21 + 2°) - 2° - 122
lub
(1000111 )Q - (27 - 1 ) - (23 - 1 ) + (22 - 1) - (21 - 1) = 122
Tablica 1.4
Kod Graya
Liczba dziesiętna |
Liczba w kodzie Graya |
0 |
66śo\ |
1 |
0001 |
2 |
0011 |
3 |
0010 |
4 |
0110 |
5 |
0111 |
6 |
0101 |
7 |
0100 |
8 |
1100 |
9 |
1101 |
10 |
1111 |
11 |
1110 |
12 |
1010 |
13 |
1012 |
14 |
1001 |
• • |
0 0 0 9 |
Częnto zachodzi potrzeba tworzenia kodów ze otalym odstępem dla kodowania skończonych zbiorów liczbowych (np. dla kodu dwójkowo-dziesiętnego) tak, żeby zapis pierwszej i ostatniej liczby też różnił się wartością jednej tylko pozycji. Takie kodowanie umożliwiają tzw. kody Johnsona (pseudopierścieniowe)
- tabli-1.-5.--W niektórych przypadkach można do tego celu wykorzystać odpowiednie fragmenty innych kodów, np. dla zbiorów cztero-, ośraio-, dziesięcio-, ozesnastoolementowych - fragmenty kodu Graya.