21298 Zasady Wykładni Prawa L Morawski 4

Zasady wykładni prawa ■*

kładni przepisów prawnych dotyczących ulg i zwolnień podatkowych, jeśli jest to uzasadnione ze względu na ważne cele pozafiskalne oraz zasady racjonalności (wyrok NSA z dnia 30 czerwca 2004 r., FSK 188/04, ONSAiWSA 2004/3/65)^w.

Zbliżoną do wyjątków grupę przepisów stanowią przepisy szczególne. W znaczeniu swoistym przepisy szczególne to przepisy wprowadzone dla specjalnej kategorii osób lub sytuacji, a więc na przykład kombatantów, inwalidów (uchwała SN z 7 maja 1992 r„ II UZP 1/92, OSNC 1992/10/173). Tak na przykład SN w uchwale z 19 sierpnia 2004 r. (1 UZP 1/04, OSNP 2005/3/42) dowodzi, że przepisy stanowiące reguły przechodzenia na emerytury pracowników urzędów państwowych są przepisami szczególnymi, które przewidują wyjątkowe uregulowania dotyczące emerytur urzędników urzędów państwowych. Zdaniem SN przepisy szczególne, stanowiące wyjątki od powszechnie obowiązujących zasad, podlegają wykładni ścisłej i nie mogą być interpretowane rozszerzająco. Do kategorii przepisów szczególnych zalicza się również przepisy, które mają charakter „nadzwyczajny, czy subsydiamy” (postanowienie TK z 10 kwietnia 2000 r., Ts 178/99, OTK 2000/4/124ⁿ), które „mają charakter regulacji przejściowej i wyjątkowej” (postanowienie NSA z 5 maja 2004 r., OZ 2/04, M. Prawn. 2004/8/344), chociaż nie zawsze i niekoniecznie stanowiące wyjątek od jakichś ogólnych zasad. W znaczeniu nieswoistym przepisy szczególne to po prostu wyjątki lub przepisy stanowiące lex specialis.

¹⁰    B. Brzeziński, Podstawy wykładni prawa podatkowego, Gdańsk 2008, s. 333.

¹¹    Szczególny charakter przepisów o skardze konstytucyjnej wyjaśnia TK w cytowanym orzeczeniu w następujący sposób: „Ustawodawca konstytucyjny uczynił bowiem z lego środka prawnego nadzwyczajny i subsydiamy instrument ochrony praw skarżących, ograniczający się wyłącznie do praw i wolności konstytucyjnych, które nie tylko zostały naruszone przez daną ustawę i akt normatywny, ale nadto przez konkretny przepis (normę) tego aktu, będącego podstawą ostatecznego rozstrzygnięcia. W przeciwnym bowiem razie skarżący mogliby generalnie, w oderwaniu od podstawy prawnej danego ostatecznego orzeczenia kwestionować całe ustawy i akty normatywne, które z oczywistych powodów nie pozostawałyby w jakimkolwiek związku z prawami i wolnościami konstytucyjnymi skarżących, jakich dotyczyło ostateczne orzeczenie, którego podstawą jest przecież zawsze wykładnia konkretnych przepisów ustaw i innych aktów normatywnych. Rozszerzająca wykładnia zakresu skargi konstytucyjnej byłaby nie do pogodzenia z założeniami jakie legły u podstaw wprowadzenia jej do obrotu prawnego przez ustawodawcę konstytucyjnego, a które to założenia nakazują interpretować wymogi z art. 79 ust. 1 konstytucji z uwzględnieniem nadzwyczajnego i subsydiamego jej charakteru w polskim porządku prawnym”.

= * * 204 ■ ■ ”