21642 PwTiR043

84 Rozdział 3

Dokonana w 2004 r. nowelizacja ustawy o usługach turystycznych częściowo zmodyfikowała warunek dotyczący posiadania stanu zdrowia umożliwiającego wykonywanie zadań przewodnika turystycznego lub pilota wycieczek. Obecnie nieprzedłożenie właściwemu marszałkowi województwa aktualnego zaświadczenia lekarskiego o braku przeciwwskazań do wykonywania tego rodzaju zadań powoduje skutek w postaci niemożności wykonywania wskazanych uprawnień. Natomiast już nie następuje w takiej sytuacji automatyczna utrata tych uprawnień.

Szczegółowe wymagania w zakresie organizowania szkoleń, odbywania zajęć praktycznych oraz przeprowadzania egzaminów dla kandydatów na przewodników turystycznych i pilotów wycieczek określają przepisy rozporządzenia w sprawie przewodników turystycznych i pilotów wycieczek z 2006 r. Załączniki do tego rozporządzenia określają wymagany program podstawowego szkolenia ogólnego i specjalistycznego oraz szkolenia uzupełniającego dla poszczególnych rodzajów uprawnień przewodnickich, jak też program szkolenia dla kandydatów na pilotów wycieczek. Ten akt wykonawczy określa też sprawy związane z właściwością terytorialną marszałków województw powołujących komisje egzaminacyjne dla przewodników górskich.

Nowelizacja ustawy o usługach turystycznych dokonana w 2004 r. zwiększyła obowiązki organizatorów szkoleń dla osób starających się o uprawnienia przewodnika turystycznego lub pilota wycieczek. Wzrosły wymagania co do dysponowania odpowiednią kadrą wykładowców z wyższym wykształceniem oraz kadrą instruktorów prowadzących zajęcia praktyczne, posiadających udokumentowaną praktykę w zakresie wykonywania zadań odpowiednio przewodnika turystycznego lub pilota wycieczek. Upoważnienie do prowadzenia tego rodzaju szkoleń - wydawane przez marszałka województwa - określa szczegółowe warunki tych szkoleń, co przy tym podlega kontroli przez osoby upoważnione przez wskazany organ. W drodze decyzji administracyjnej może nastąpić cofnięcie takiego upoważnienia wskutek prowadzenia szkolenia niezgodnie z upoważnieniem albo z powodu niespełnienia wymaganych warunków do jego uzyskania. Dalszą konsekwencją cofnięcia upoważnienia jest wtedy niemożność uzyskania przez 3 lata upoważnienia do organizowania tego rodzaju szkoleń. Taki sam skutek powoduje stwierdzenie w decyzji marszałka województwa prowadzenia bez upoważnienia szkolenia dla przewodników turystycznych lub pilotów wycieczek.

Przyznanie uprawnień przewodnika turystycznego lub pilota wycieczek następuje w drodze decyzji administracyjnej właściwego marszałka województwa. Również formę decyzji ma odmowa wydania takich uprawnień, odmowa dopuszczenia do egzaminu, zawieszenie uprawnień, ich przywrócenie oraz cofnięcie. Marszałkowie województw są przy tym zobowiązani do prowadzenia ewidencji nadanych uprawnień.

Osoby wykonujące zadania przewodnika turystycznego lub pilota wycieczek podlegają kontroli. Kontrola ta obejmuje posiadanie uprawnień co do ich obszaru oraz ważności, a także poprawność wykonywania zadań przewodnika turystycznego i pilota wycieczek. Ponadto kontroli podlega również zapewnienie przez organizatora turystyki opieki przewodnika turystycznego lub pilota wycieczek nad uczestnikami imprezy turystycznej. Zastanawia użyte w tym kontekście przez przepisy ustawy o usługach turystycznych określenie o „opiece przewodnika turystycznego”, mimo że obowiązek zapewnienia takiej opieki został wykreślony z zadań przewodnika turystycznego.

Wskazanej kontroli dokonują osoby imiennie upoważnione przez marszałków województw. Osoby te mają obowiązek powiadomienia o stwierdzonych uchybieniach marszałka województwa właściwego ze względu na miejsce dokonanej kontroli. Z kolei ten organ jest zobowiązany do przekazania otrzymanych wyników kontroli marszałkowi województwa, który nadał uprawnienia danemu przewodnikowi turystycznemu lub pilotowi wycieczek. Rezultatem takiej kontroli może być zawieszenie lub cofnięcie posiadanych uprawnień. W razie zaś stwierdzenia wykonywania zadań przewodnika turystycznego lub pilota wycieczek bez uprawnień jest to podstawą ukarania za wykroczenie karą ograniczenia wolności lub grzywny zgodnie z przepisami k.w.

W świetle przepisów przejściowych ustawy o usługach turystycznych uprzednio uzyskane uprawnienia przewodnika turystycznego lub pilota wycieczek mogły zostać zachowane pod warunkiem wystąpienia przez zainteresowane osoby z wnioskiem o potwierdzenie posiadanych uprawnień. Zgłoszenie takiego wniosku oraz jego udokumentowanie mogło nastąpić w terminie dwóch lat od wejścia w życie wskazanej ustawy, tj. do 1 lipca 2000 r. W sprawach tych potwierdzeń wojewodowie wydawali decyzje administracyjne, stosując sposób i tryb zaliczania uprawnień określony uprzednio przez rozporządzenie w sprawie przewodników turystycznych i pilotów wycieczek z 1999 r. Osoby, które nie wystąpiły o takie potwierdzenie, straciły nabyte uprawnienia. Można to uznać za naruszenie zasady niedziałania prawa wstecz i związanej z nią zasady ochrony praw słusznie nabytych.

Sam ustawodawca w istocie przyznał się do nieprawidłowości w tym zakresie, nowelizując w 2004 r. ustawę o usługach turystycznych. Obecnie osoby, które nie potwierdziły w ustawowym terminie posiadanych uprawnień przewodnika turystycznego lub pilota wycieczek, są dopuszczane do odpowiednio egzaminu na przewodnika turystycznego lub pilota wycieczek bez konieczności odbycia szkolenia teoretycznego i praktycznego. W konsekwencji takie osoby mogą teraz odzyskać krótszą i nie tak kosztowną drogą posiadane wcześniej uprawnienia, ale zapewne nie jest to dla nich całkowicie satysfakcjonujące rozwiązanie. Podobnie słuszne jest nowe ustalenie ustawy o usługach turystycznych. że osoby posiadające uprawnienia przewodnika turystycznego są dopusz-