22399 skanuj0006 (250)

14

chętnych. Jedną ze swych prac. którą wydał w 1615 r. zatytułował ..Traktat o ekonomii politycznej”. Dzieło (o dotyczyło polityki skarbowej i administracyjno-gospodarczej państwa. Przymiotnik poHnrr.ua, z greckiego - społeczna, miał wskazywać. i2 rozprawa poświęcona jest gospodarce całego państwa, którą zajmuje się właśnie ekonomia polityczna.

Ekonomia polityczna jako nauka została stworzona w XVII wieku w Anglii. Ojcem jej był William Pelty (1623-168?) - prekursor ekonomii klasycznej. Drugim obok Anglii ośrodkiem formowania się ekonomii politycznej w wieku XVI! była Francja, z jej przedstawicielem Picrre de Boisąuilleberl.

Pierwszy system teoretyczny w historii myśli ekonomicznej stworzyli jednak - w połowic XVIII wieku fizjokraci, skupieni wokół Franoois Qtiesnay (ekonomista francuski, z wykształcenia lekarz), który zawarł istotę tego systemu w słynnej Tablicy ckononmwiej (Tableau economiąue - 1758-1759). Fizjokraci zwracali uwagę, że działalność ludzka musi się liczyć z istnieniem praw przyrody. Głosili maksymę liberalizmu gospodarczego. Główne źródło bogactwa kraju upatrywali w rolnictwie.

Poglądy fizjokratów odegrały wielką roić w ożywieniu myśli ekonomicznej zwłaszcza w Polsce. Wybitnymi przedstawicielami fizjokratyzmu byli: profesor Akademii Krakowskiej ks. Antonii Popławski (1739-1786). profesor Uniwer sytetu Wileńskiego - biskup Hieronim Stroynowski (1759-1834). Pod wpły wem fizjokratyzmu byli także Hugo Kołłątaj (1750 1812), Stanisław Staszic (1755 1S26) oraz Jan Śniadecki (1756-1830).

Roia fizjokratyzmu, mimo, że to fizjokratom niektórzy przypisują ojcostwo ekonomii politycznej, była jednak ograniczona. Tell koncepcje, poza Francją były uznawane w owym czasie w tych krajach, które nic wkroczyły jeszcze na drogę rozwoju przemysłowego, a mianowicie w Niemczech, Rosji i Poisce.

Ostatecznie jednak, powstanie ekonomii politycznej jako wyodręb-
nioncj, samodzielnej dyscypliny nauki miało miejsce w- Anglii, za spra-	?
wą Adama Smitha (1723-1790), twórcy klasycznej szkoły w ekonomii	•
politycznej.

W pracy pt. „Badania nad naturą i przyczynami bogactwa narodów" (1776), Stworzył on zwarty system naukowy, będący syntezą ale i rozwinięciem dotychczasowego rozwoju myśli ekonomicznej.

Dalszy rozwój ekonomii politycznej jako nauki przypada na ucznia A. Smi tha - f)avida Ricardo (1772-1823). który nawiązał w swej teorii do elementów teorii A. Smitha. Ponadto czerpał swoje doświadczenie z obserwacji gospodarki kapitalistycznej stadium manufakturowego i był świadkiem przewrotu przemy-