24290 Scan10112 (2)

Rozdział 10. Leki

DZIAŁANIE

Dawka

Wskazania

Zatrzymanie krążenia prawdopodobnie spowodowane zatorem tętnicy płucnej

trójcyklicznymi antydepresantami. Dawkę powtarza się w zależności do potrzeby, w oparciu o badanie równowagi kwasowo-zasadowej. Niektórzy specjaliści podają wodorowęglany, gdy pH krwi tętniczej jest niższe niż 7,1 ale budzi to kontrowersje. Podczas zatrzymania krążenia wartości gazometrii krwi tętniczej mogą być mylące i wykazywać niewielki związek ze stanem równowagi kwasowo-zasadowej tkanek. Podczas NZK wartość pH w tkankach będzie niższa niż pH krwi tętniczej. Analiza mieszanej krwi żylnej pozwala lepiej ocenić pH tkanek, ale rzadkością jest posiadanie cewnika w tętnicy płucnej w momencie zatrzymania krążenia. Jeżeli pacjent posiada założony cewnik w żyle głównej, analiza krwi żylnej bardziej niż tętniczej zapewnia otrzymanie przybliżonej wartości równowagi kwasowo-zasadowej tkanek.

Wodorowęglan powoduje uwalnianie dwutlenku węgla, który szybko dyfunduje do komórek powodując nasilenie kwasicy wewnątrzkomórkowej i wywiera ujemne działanie inotropowe na niedokrwiony mięsień sercowy. Podanie wodorowęglanu stanowi duży, osmotycznie aktywny ładunek sodu dla już niewydolnego krążenia i mózgu. Powoduje to przesunięcie w lewo krzywej dysocjacji hemoglobiny, co dodatkowo utrudnia uwalnianie tlenu w tkankach.

Łagodna kwasica prowadzi do rozszerzenia łożyska naczyniowego i może zwiększyć przepływ mózgowy. Z tego względu pełna korekta pH krwi tętniczej może teoretycznie zmniejszyć mózgowy przepływ krwi w szczególnie krytycznym momencie. Ponieważ jon wodorowęglanowy jest wydalany jako dwutlenek węgla przez płuca, należy zwiększyć wentylację. Powyższe czynniki sprawiają, że podaż wodorowęglanu jest uzasadniona jedynie w głębokiej kwasicy metabolicznej.

PŁYNOTERAPIA

Hipowolemia jest jedną z potencjalnie odwracalnych przyczyn zatrzymania krążenia, dlatego należy szybko przetaczać płyny w przypadku podejrzenia hipo-wolemii. Nie wykazano korzyści ze stosowania koloidów we wstępnej fazie resuscytacji, należy więc używać roztworu soli fizjologicznej lub roztworu Hart-manna*. Należy unikać stosowania roztworów glukozy, która szybko przemieszcza się poza łożysko naczyniowe i powoduje hiperglikemię, co może zwiększyć częstość występowania powikłań neurologicznych. W sytuacjach hipowolemii spowodowanej po-

* izotoniczny roztwór elektrolitowy buforowany mleczanem [przyp. tłum.] tencjalnie odwracalną przyczyną chirurgiczną (po biegach operacyjnych, pęknięty tętniak aorty, uraz) należy zwolnić podaż płynów po uzyskaniu wyczuwalnego tętna na tętnicy promieniowej. W takich licznościach należy rozważyć natychmiastowy zabieg operacyjny. Nadmierna ilość płynów może n lić krwawienie i powoduje rozcieńczenie niezbędnych czynników krzepnięcia.

Rutynowo stosowana płynoterapia podczas NZK j kontrowersyjna. Nie ma dostępnych danych doty cych podawania płynów bądź ich nie podawania u pacjentów z NZK w przebiegu normowolemii. P braku hipowolemii podaż nadmiernej ilości płynów może być szkodliwa. Wskazane jest stosowanie nów w celu przyspieszenia dotarcia do krążenia tralnego obwodowo podanych leków. Po powrocie spontanicznego krążenia podaż płynów może być wskazana na podstawie oceny stanu klinicznego cjenta i jego wartości hemodynamicznych.

TERAPIA TROMBOLITYCZNA W TRAKCIE RKO

•    Tenecteplase 500-600 pg dożylnie w czasie 10 sek

•    Alteplaza (r-tPA) 10 mg w czasie 1-2 min następrr we wlewie dożylnym 90 mg przez 2 godziny

ZASTOSOWANIE

Po zastosowaniu trombolizy w NZK w przebiegu ostrej zatorowości płucnej przeżycie połączone z brym efektem neurologicznym było opisywane n' w przypadkach wymagających ponad 60-minuto go postępowania resucytacyjnego. W przypadku dania leków trombolitycznych należy rozważyć p wadzenie przynajmniej przez 60-90 minut czynn resuscytacyjnych, zanim się je zakończy.

WSKAZANIA

Należy rozważyć leczenie trombolityczne w przy ku prawdopodobnego lub udowodnionego zatoru nicy płucnej. Nie ma wystarczającej ilości danych zalecać rutynowe stosowanie trombolizy w czasie trzymania krążenia niezwiązanego z urazem. St wanie trombolizy można rozważyć w NZK u osób rosłych analizując dany przypadek przy braku od' wiedzi na zastosowaną standardową resuscytację, gdy podejrzewa się zatorową etiologię zatrzymań,Ą krążenia. Trwająca RKO nie jest przeciwwskaza do stosowania trombolizy.

110 ALS

Polska Rada Resuscytacji .