26940 skanuj012

		o przyszłości. Znalezienie osoby znaczącej (mentora).
Dążenie do stabilizacji 29-34	Pójście dzieci do szkoły. -Osiągnięcia w karierze zawodowej lub zmiana pracy. Możliwość separacji, rozwodu, ponownego małżeństwa. Możliwość podjęcia dalszego kształcenia .	Rewizja swoich stosunków z otoczeniem. Rewizja przyjętego modelu życia i przyjętych na siebie zobowiązań. Dążenie do sukcesu, stabilizacji i bezpieczeństwa. Sprawowanie kontroli nad biegiem wydarzeń. Poszukiwanie wartości osobistych. Przyjmowanie długodystansowych celów. Akceptacja podrastających dzieci.	„Czy życie polega na tym co robię i co przypuszczalnie będę robił?" Niepokój o trwałość dotychczasowych wzorów aktywności. Dążenie do wyznaczenia długodystansowych celów i ich realizacja.
Tożsamość osobowościowa 37-42	Awans zawodowy. Rezygnacja z osoby znaczącej. Odpowiedzialność za trzy pokolenia w rodzinie -dorastające dzieci i starzejących się rodziców. Dot. kobiet: poczucie życiowej pustki, podjęcie pracy zawodowej, dalsze kształcenie się.	Zwrot ku realizmowi. Refleksja nad śmiercią i sensem życia. Wykrystalizowanie się zależności wobec przełożonego, współmałżonka, osoby znaczącej. Przewartościowanie małżeństwa. Rewizja wartości osobistych i życiowych priorytetów.	Refleksja nad motywami działania. Bardziej świadoma postawa wobec mężczyzn, bardziej stanowczy stosunek do kobiet. „Czy postępowałem właściwie?" „Czy jest czas, aby się zmienić?"
Okres przełomu 45-55	Szczyt kariery, stawanie się osobą znaczącą. Odejście dzieci, pojawienie się wnuków. Nowe hobby i zainteresowania. Pojawienie się ograniczeń fizycznych,	Wzrost samoświadomości i poczucia własnych kompetencji. • Przemiana więzi rodzinnych. Cieszenie się dokonanymi wyborami życiowymi i stylem życia dzieci. Rewizja zależności	„Być może jest już za późno, ale istnieją rzeczy, które chciałbym robić w drugiej połowie mojego życia”. Najlepszy okres życia.

	przekwitanie. Aktywne uczestnictwo w życiu społeczności lokalnej.	pomiędzy wzorami tycia i, ja”.
Okres tolerancji 57-64	Możliwa utrata małżonka. Pojawienie się problemów zdrowotnych. Przygotowywanie się do okresu spoczynku.	Osiąganie celów w czasie, jaki jeszcze pozostał. Akceptacja procesu starzenia się i przystosowanie się do wieku.	Tolerancja różnorodności uczuć i relacji z ludźmi. Wzrastająca ważność roli małżonka, większa akceptacja .ja”-
Okres refleksji nad życiem 67 +	Zmiana sytuacji finansowej, nowe warunki życia. Śmierć przyjaciela/małżonka Znaczące zmiany w porządku dnia.	Dążenie do wewnętrznej integracji lub stan rozpaczy. Wzrost samoakceptacji. Wycofanie się z aktywności. Przygotowanie się do utraty małżonka.	Przegląd życiowych dokonań. Pragnienie dzielenia z innymi codziennych ludzkich radości i kłopotów. Rodzina jest najważniejsza. Śmierć jest nową formą istnienia.

Źródło: K. P. Cross, Adults as Leamers, Son Francisco 1981, Jossey-Bass, s. 174-175, za: M. Malewski, Andragogika w perspektywie metodologicznej, Wrocław 1991, s. 40-41.

Wczesna dorosłość (20-35) to okres największych zmian i wyzwań. W sferze fizycznej młodego człowieka charakteryzuje najlepsza wydolność organizmu, dobra kondycja, dużo sił witalnych i energii życiowej. Zakończony został proces wzrostu, kostnienia. Jest to okres najkorzystniejszy, nie tylko z biologicznego punktu widzenia, ale i psychicznej dojrzałości jednostki do wydania na świat potomstwa, choć w ramach okresu od 20 do 35 roku życia możemy mówić o wczesnym lub stosunkowo późnym rodzicielstwie w przypadku narodzin pierwszego dziecka. Tę fazę dorosłości charakteryzuje wielość podejmowanych zadań i inicjatyw, elastyczność i kreatywność w ich realizacji. Przed młodym dorosłym staje szereg kluczowych wyzwań i decyzji, których skutki są często odczuwalne przez resztę życia. Można tu wymienić:

•    wybór drogi edukacyjnej i zawodowej;

•    wybór partnera życiowego bądź decyzja o pozostawaniu w stanie wolnym;

•    decyzja o posiadaniu (bądź nie) dziecka/dzieci;

•    opuszczenie (bądź nie) domu rodzinnego;

•    wybór i funkcjonowanie w określonej grupie społecznej.

U progu wchodzenia w dorosłość jednostka może podjąć decyzję o kontynuowaniu lub zaprzestaniu uczenia się, podejmując pierwszą pracę zawodową Wydłużanie się okresu nauki często odracza decyzję o założeniu rodziny i posiadaniu

21