27498 img325

186

22.3. Sposoby dojenia

Sposób dojenia i wykonywania związanych z nim czynności wywiera istotny wpływ na mleczność krów i zdrowotność ich wymion. W czasie pozyskiwania mleka należy uwzględniać towarzyszące procesy fizjologiczne zachodzące w gruczołach mlekowych Bardzo ważne jest regularne dojenie krów, konieczne jest też zachowanie należytego spokoju w oborze i łagodne obchodzenie się z krowami. Wszystkie czynności przygo towawcze do doju powinny być wykonane szybko, sprawnie i o jednakowej porze dni* Aby wymię zostało szybko i możliwie jak najdokładniej opróżnione z mleka należy prz* prowadzić dój zanim ustanie działanie oksytocyny Przed wycieleniem należy unikać zdajania siary Zdajanie przed ocieleniem moJ« być stosowane tylko u krów u których nastąpiło zapalenie wymienia Zaraz po wycie leniu powinno się doić kilkakrotnie (w zależności od stanu wymienia) z zastosowaniem masażu Zachować należy następującą kolejność czynności w czasie doju:

1)    oczyszczenie wymienia,

2)    przeddajanie.

3)    masaż przeddojowy,

4)    dój właściwy

5)    poddajanie maszynowe (lub ręczne), masaż podojowy,

6)    kąpiel podojowa strzyków

22.3.1 Oczyszczanie wymienia

Skórę wymienia należy dokładnie umyć ściereczką płukaną w ciepłej wodzie z do datkiem środka odkażającego (33% roztwór Inkozanu W), a następnie wymię wytrzw do sucha Znacznie lepiej jest, gdy obmywa się wymię przy użyciu ręcznego opryski wacza i również osusza. Jeżeli wymiona są dość czyste, me zabrudzone kałem lub błotem, wystarczy wytrzeć je na sucho (w niektórych krajach stosuje się do tego celu papier higieniczny). Pamiętać należy, że nadmiar wilgoci powoduje schorzenia nn skórka strzyków. Ściereczki po zakończonym doju powinny być wymoczone w wod/.i« z dodatkiem środka odkażającego i wyprane

22.3.2.    Przeddajanie

Przeddajanie polega na zdojeniu pierwszych kropli mleka ze wszystkich strzyków na przeddąacz W ten sposób zdaja się pierwsze krople mleka zawierające najwięcej drobnoustrojów, które dostały się do kanału strzykowego ze ściółki i skóry strzykn Poza tym obserwując zdojone mleko na czarnej płytce przeddajacza można łatwo zau ważyć zmiany jego konsystencji i barwy, wskazujące na rozpoczynający się proca* chorobowy Mleko z przeddajacza powinno się wylewać do naczynia z silnym śród kiem bakteriobójczym, a następnie do przewodów odprowadzających ścieki.

22.3.3.    Masaż przeddojowy

Masaż przeddojowy ma na celu pobudzenie poprzez receptory skóry systemu neurohormonalnego i zwiększenie działania hormonu oksytocyny. Masaż ma być wgłęb ny okrężny Czynność tę wykonujemy około 30 sekund do momentu, kiedy jx>czuje się pod palcami lub zobaczy wyraźne napełnienie mlekiem cysterny mlecznej.

22.3.4. Dój właściwy

Dój ręczny wykonywać się powinno z prawej strony krowy. Dój właściwy wykonywany ręcznie rozpoczyna się najpierw na przednich strzykach. później na tylnych i kończy się na przednich Przy takiej kolejności dojenia ćwiartek utrzymuje się ich równomierny rozwój. Niewskazane jest stosowanie doju jednostronnego, czyli opróżnienia najpierw obu lewych, a potem obu prawych ćwiartek, jak i dojenie na krzyż oraz dojenie kolejnych strzyków

Stosuje się trzy sposoby doju ręcznego piąstkowame, kciukowanie i osmykiwanie Piąstkowanie

W celu usunięcia mleka kciuk i palec wskazujący ściskają górną część strzyka, co zapobiega powrotowi mleka do otworu zatoki strzykowej gruczołu, następnie ściskając

a    b

Ryc. 83. Sposób przeprowadzenia do|u przez

piąstkowanie

pozostałymi palcami powodujemy ze mleko napiera na otwór strzykowy, który się otwiera i mleko wypływa ze strzyków nieprzerwa-nąstrugą Dojąc tym sposobem uzyskuje się mleko czyste gdyż nie trzeba zwilzać lub natłuszczać rąk co pogarsza higienę doju oraz me wyciąga się strzyków. Przeciętna częstotliwość tak-ego doju wynosi 65 cykl na minutę Piąstkowanie jest najwłaściwszym sposobem 'wykonania doju ręcznego

a - faza I. b- faza II.

Sposób przeprowadzenia doju ręcznego przez piąstkowanie przedstawiono na ryc 83 Kciukowanie

Polega na uciskaniu kc-ukiem strzyka wzdłuż przewodu mlecznego w oparciu o pozostałe palce dłoni. Przy tym systemie doju powstają zgrubienia strzyków i zwęzema kanałów. Zachodzi potrzeba zwilżania i natłuszczania rąk oraz strzyków, co prowadzi do zanieczyszczenia młeka

Ryc 84 Dojenie przez kciukowanie Osmykiwanie

Polega na przesuwaniu zaciśniętych palców (wskazującego i kciuka) od nasady strzyka do jego końca Dojenie tym sposobem wymaga zwilżania lub natłuszczania palców

Ryc. 85. Dojenie przoz osmykiwanie

i strzyków. Powoduje poza tym wyciąganie strzyków. osłabia kurczliwość zwieracza, uszkadza delikatną tkankę gruczołową

Sposób przeprowadzenia doju metodąkciukowama oraz osmykiwama przedstawiono na ryc 84 i 85