Wirus BK po raz pierwszy został wyizolowany oczu pacjenta po transplantacji nerki. Badania serologiczne wykazały jednak szerokie rozpowszechnienie wirusa w populacji. Zakażenia występują głównie u dzieci w wieku przedszkolnym, są bezobjawowe lub przebiegają w postaci łagodnych, zakażeń dróg oddechowych. Do reaktywacji wirusa może dojść u osób z obniżoną odpornością.
Papillomawirusy
Papillomawirusy to rodzina obejmująca wirusy DNA patogenne dla ludzi, ssaków i ptaków.
Budowa Wiriony o średnicy 55 nm zbudowane są z 72 kapsomerów, nie mają osłonki, zawierają kolisty, dwuniciowy DNA, który jest zakaźny. Kapsyd jest sferyczny, ma symetrię dwudziestościanu. Wirusy wykazują wysoki stopień-, specyficzności gatunkowej. Do tej pory nie udało się przenieść zakażenia ludzkim papillomawirusem na zwierzęta.
Zakażenie Zakażenie następuje przez kontakt bezpośredni przez uszkodzoną skórę, błony śluzowe, drogą kontaktu płciowego oraz w okresie okołoporodowym.
Wirus powoduje infekcję przetrwałą w podstawnej warstwie nabłonka wie-, lowarstwowego płaskiego. Do całkowitej replikacji wirusowego DNA i tworzenia cząstek potomnych dochodzi tylko w warstwach powierzchniowych, w komórkach w pełni zróżnicowanych.
Wirus brodawczaka ludzkiego - HPV (ang. human papi!lomavirus)
Wirus wywołuje zmiany brodawkowate w obrębie skóry i błon śluzowych. Zakażenia są rozpowszechnione. Na podstawie badań sekwencji genomu poznano do tej pory około 100 typów HPV. Obraz kliniczny zakażenia zależy od typu wirusa, miejsca infekcji i skuteczności odpowiedzi immunologicznej gospodarza.
Zakażenia Jedną z klinicznych postaci zakażenia HPV są występujące najczęściej u dzieci i młodzieży brodawki skórne, które ustępują często samoistnie w ciągu 2 lat. Najczęściej izoluje się z tych zmian typy HPV 1, 2, 3, 4, 10.
Inną postacią zakażenia skóry jest przewlekłą choroba objawiająca się brodawkami płaskimi i czerwono-brązowymi plamami na odsłoniętych częściach ciała, które mogą przekształcić się w zmiany nowotworowe. Choroba na ogół związana jest z upośledzeniem odpowiedzi komórkowej i ma podłoże genetyczne.
U dzieci obserwowane są zmiany o charakterze brodawczaków występujące w krtani, na podniebieniu lub spojówce oka spowodowane zakażeniem okołoporodowym.
Około 30 typów HPV jest związanych z zakażeniami narządów płciowych i odbytu. Infekcja może przebiegać w postaci objawowej lub bezobjawowej.
Postać utaj w4 (latentną) można wykryć tylko przez wykazanie obecności wirusowego DNA. Typową formą kliniczną są kłykciny kończyste związane z zakażeniem HPV 6 i HPV 11. Zmiany te mają na ogół charakter łagodny, . chociaż opisano przypadki rozwoju raka kolczystokomórkowegc. HPV 16 i HPV 18 to typy wirusa najczęściej izolowane ze zmian przednowotworo-wych i nowotworowych w obrębie szyjki macicy, pochwy, sromu, prącia i odbytu. Zdolność tych wirusów do wbudówywania się do genomu komórki oraz produkcja białek wirusowych biorących udział w zaburzeniu cyklu komórkowego jest jedną z przyczyn zapoczątkowania procesu nowotworzenia.
Onkogenność Na podstawie częstości występowania określonych typów HPV w zmianach nowotworowych szyjki rpacicy podzielono wirusy, na trzy grupy: o niskim potencjalę pnkogennym - HPV 6, 11, 42, 43, 44, q średnim po-■ tencjale onkogennymHPV 31, 33, 35, 45, 51* 52, 56, 59 i typy 6 wysokim potencjale onkogennyrh - HPV 16 i 18. Zakażenie HPV powoduje charakterystyczne, morfologiczne zmiany komórek nabłonka szyjki macicy wykazywane badaniem cytologicznym.
Diagnostyka W badaniach' diagnostycznych, mających na celu potwierdzenie zakażenia HPV i określenie zagrożenia rozwojem nowotworu, stosuje się wykrywanie DNA odpowiednich typów wirusa w'wymazach z szyjki macicy za pomocą metody PCR lub hybrydyzacji.
MAŁGORZATA BIERNAT-SUDOLSKA
Rodzina Orthomyxoviridae obejmuje wirusy grypy typu A, B, C.
Wirusy grypy typu A odgrywają największą rolę w patologii człowieka. Są one znakomicie przystosowane do krążenia w populacji ludzi i zwierząt, stanowią przyczynę corocznych epidemii grypy.
Wirus B może być przyczyną epidemii, które jednak mają łagodniejszy charakter.
Wirus grypy typu C wywołuje zakażenia bezobjawowe, czasem ograniczone do kataru i zapalenia spojówek. Do tej pory nie notowano epidemii wywołanej tym typem wirusa.
Wirusy grypy
Budowa i właściwości Mają kształt kulisty lub owalny, a średnica wirionu waha się od 80 do 120 nm. W ich genomie zawarty jest jednoniciowy R.NA, podzielony na 8 segmentów. Nukleokapsyd okrywa glikoproteinowa osłonka
201