2(1) 4

2. Definicja prawa. Jaka role pełni prawo w państwie?

Prawo (koncepcja pozytywistyczna J. Austina) - rozkaz suwerennej władzy państwowej skierowany do obywatela pod groźbą zastosowania przymusu. Koncepcja ta określana jest niekiedy jako teoria imperatywu.

!

Elementami konstytutywnymi prawa są:

o rozkaz    •    o obowiązek wykonania

o suwerennpść władzy    o sankcja przymusu

Wg Austina nieodłącznym elementem prawa jest fakt, że na straży jego norm stoi przymus państwowy.

H. L. A. Hart (najwybitniejszy współczesny pozytywista):    ju?-I

o nietrafne jest identyfikowanie prawa ze zbiorem rozkazów, gdyż prawo składa się z norm ogólnych, a rozkaz to dyrektywa jednostkowa o twierdzenie, że na straży prawa stoi przymus państwowy, jest prawdziwe tylko wtedy,' ° gdy je odnieść do ogółu norm prawnych, może być natomiast fałszywe w stosunku do poszczególnych norm prawnych

v o . Austin mówiąc o przymusie miał na myśli przymus fizyczny - modelem prawa było więc dla niego prawo karne aniżeli cywilne

i

o wg Harta prawo jest zjawiskiem tak złożonym, obejmującym normy tak różnego rodzaju (prawo stanowione i zwyczajowe, wewnętrzne i międzynarodowe publiczne, kamę i cywilne), iż nie da się fcrft sprowadzić do żadnego wspólnego mianownika, a tym samym zdefiniować

o jednak istota pozytywistycznej koncepcji sprowadza się do formuły:_._

Prawo jest to zbiór norm ogólnych, pochodzących od organów państwa, na których straży stoi przymus państwowy. Prawo, państwo i przymus to dla pozytywistów niero-

zerwalny trójkąt._•_

o koncepcje prawa naturalnego:

o obok prawa pozytywnego, którego źródłem są akty włądzy państwowej, istnieje jeszcze prawo natury, którego ostatecznym źródłem jest albo Bóg (doktryna katolicka), albo właściwości natury człowieka (Grocjusz, Hobbes, Locke) lub zasady współżycia w społeczeństwie (L. Fuller)

-3.cx.tko u knie    ^redrjfcfoern borm .

*aJyciCirrv*Q.    fpp- i^tsolanic    )

Funkcje prawa:    _

o kontrola zachowań    _ ^1X04 _

•    oddziaływania nórmatywne^^¹^^

•    oddziaływania pozanormatywne o rozdział dóbr i ciężarów

•    sprawiedliwość formalna (reguła równej miary)

* in paribus causis paria iura (w podobnych sprawach podobne prawa)

•    sprawiedliwość materialna

« reguły sprawiedliwości dystrybutywnej (rozdzielczej)

•    każdemu stosownie do pracy

•    każdemu stosownie do potrzeb

•    każdemu stosownie do zasług

•    każdemu stosownie do pozycji społecznej

•    każdemu to samo (reguła sprawiedl. Egalitarystycznej)

rtan    * reguły sprawiedliwości komutatywnej (wymiennej)

tedLTuofó fYuJriwr<, cprOAiedlCuu

, Tsprawiedliwość proceduralna o regulacja konfliktów

•    tryb kontraktowy (porozumienie stron)

•    tryb mediacyjno-koncyiiacyjny (mediator/koncyliator pomaga, nie rozstrzyga)

•    tryb arbitrażowy (wpływ stron na wybór arbitra ale arbiter rozstrzyga konflikt)

•    tryb adjudykacyjny (modelem -*■ postępowanie sądowe)

•    każdemu stosownie do zobowiązań, które na siebie przyjął dcbrcodnft

...... 'Ł. W    ipCO-wredł/uetó

ATol -'i