Temat: Źródła prawa.
Przez źródła prawa należy rozumieć decyzje organów państwowych tworzące prawo oraz przybierają akty tworzenia prawa.
Źródłami prawa są tylko te decyzje organów władzy publicznej, których skutkiem są tworzone nowe lub uznawane za prawne normy postępowania skierowane do abstrakcyjnie określonego adresata.
Prawo tworzone jest współcześnie najczęściej albo drogą jego stanowienia, albo w formie tzw. uznanie.
Podstawowym sposobem tworzenia prawa jest stanowienie prawa i rozumiemy przez to świadome i celowe działania organów władzy publicznej w wyniku, których powstają nowe normy prawne, normy, których przed tymi działaniami nie było.
Prawo stanowione (prawo pisane)
Prawo uznane (prawo niepisane) - normy prawa zwyczajowego //rola w stosunkach międzynarodowych jednak nie uznawane w Polsce w wew. systemie prawa
Do wykształcenia się normy pra wa zwyczajowego niezbędne są dwa elementy:
1. Obiektywny - pewna utrwalona praktyka (powszeclinie występujący sposób postępowania)
2. Subiektywny - przekonanie podmiotu tej praktyki, że postępują zgodnie z porządkiem prawnym („tworzą prawo”)
//Obecnie prawo uznane wykształca się tylko wtedy gdy napotka lukę w prawie stanowionym.
W przeciwieństwie do prawa zwyczajowego, zwyczaj nie jest samoistnym źródłem prawa.
Zwyczaj jest to pewna utrwalona w danym miejscu w danych stosunkach społecznych wśród określonych podmiotów, praktyka pewnego sposobu postępowania (zachowania się).
Utrwalony wzorzec postępowania w pewnej sferze stosunków społecznych.
Zwyczaj uzyskuje walor prawny (doniosłość prawną) wówczas gdy ustawodawca odsyła do „ustalonego zwyczaju” , „przyjętego zwyczaju”, „miejscowego zwyczaju” itd.
1.Odesłanie ustawodawcy do zwyczaju może przybrać jedną z następujących form poprzez tzw. kodyfikację zwyczajów i zamieszczenie ich wykazu w akcie normatywnym prawa stanowionego.
2. Poprzez bezpośrednie odesłanie do zwyczaju przez użycie stałych zwrotów, np. „ustalony zwyczaj”.
3. Poprzez pośrednie odesłanie do zwyczaju, który ma wypełnić treścią o ile istnieje używane przez ustawodawcę tzw. terminy niedookreślone.
Jeżeli zwyczaj uzyskał z woli ustawodawcy warol prawny (jest to równorzędne) doniosłość prawną, wówczas może pełnić dwie zasadnicze funkcje:
1. funkcja wyjaśniająca - oznacza, że utrwalony zwyczaj pomaga tłumaczyć oświadczenia woli 65
2. funkcja normująca - oznacza ona, że utrwalony zwyczaj oddziaływuje wprost na skutki prawne czynności prawnej 56