29019 IMGD81 (2)

170 Edukacja wspierająca uczniów w wieku wczesnoszkolnym

siebie na ich podstawie, do myślenia, współdziałania i komunikowania się z innymi. Zawartość programu musi być więc dla dziecka stosowna, angażująca i znacząca. Małe dzieci konstruują swoją wiedzę dzięki doświadczaniu. Szkoła winna więc prowokować, wyzwalać i pobudzać myślenie, i ćwiczyć sprawności wyprzedzając rozwój. Jeśli dzieci nie są w stanie wykonać pewnych ćwiczeń czy operacji myślowych, nie musi to wcale oznaczać, że są do nich niezdolne lecz jeszcze niegotowe do ich podjęcia i że należy zaprzestać prób takich ćwiczeń i operacji. Wprost przeciwnie, można jedynie lekko spowolnić ich tempo, zwiększyć czas na opanowanie nowych treści i umiejętności dostosowując je do rytmu rozwojowego poszczególnych wychowanków, ale w taki sposób, by zawsze dążyć do przodu. Owszem, wracać do znanych im już spraw, ale posiadane przez nie wiedzę i umiejętności wzbogacać o nowe elementy, stosować coraz bardziej skomplikowane metody i środki, stopniowo zwiększać spowolnione wcześniej tempo pracy, zmniejszać natomiast ilość czasu na rozwiązanie problemu. Pamiętajmy, że okres wczesnoszkolny to czas, w którym kształtują się u dzieci pojęcia i postawy wobec świata, innych osób i siebie samych. Dlatego tak ważna jest jakość ich doświadczeń i doznań w kontaktach z otoczeniem, które są przecież niczym innym jak poznawaniem tego otoczenia.

Najważniejszym elementem nauczania podstawowych pojęć jest pomaganie dziecku w stopniowym przechodzeniu od myślenia konkretnego do wyższych stopni myślenia — myślenia symbolicznego, abstrakcyjnego. Dziecko często koncentruje się tylko na jednym aspekcie zjawiska, a to przeszkadza mu w zrozumieniu całości. Przykładem zwrócenia uwagi dziecka na różne aspekty zjawiska prędkości może być eksperyment z dwoma poruszającymi się samochodami.

Dziecko w wieku siedmiu lat, oceniając prędkość poruszania się dwóch samochodów uważa, że szybszy jest ten, który pierwszy dojedzie do celu lub ten, który mija drugi samochód. Aby przezwyciężyć takie błędy, można wykazać za pomocą samochodzi-ków-zabawek, że na podstawie pierwszeństwa na mecie nie da się