186 |
Edukacja wspierająca uczniów w wieku wczesnoszknlnym |
4. Społeczno--emocjonalny rozwój dzieci |
planowane przez same dzieci są przedmiotem wspólnych analiz oraz, podobnie jak wszelkie inne, służą doskonaleniu mowy i innych podstawowych umiejętności. Tematy są systematycznie i w sposób planowy realizowane. • Sztuki plastyczne, śpiew, muzyka, ruch, dramat, taniec, technika połączone są w planie dnia z innymi rodzajami aktywności. Dzieci mają dzięki temu nieustanną możliwość wykazania się aktywnością twórczą, w interesującej je dziedzinie zgodnie ze swoimi zdolnościami, kształcą zmysł estetyki, zaspokajają potrzebę ruchu, mogą wyrazić swoje odczucia, realizować własne pomysły, badać, eksperymentować, odkrywać swoje uczucia i pomysły. Nierzadko prace nauczyciela i uczniów wspomagają różni specjaliści. • Aktywność ruchowa planowana jest codziennie, tak aby dzieci mogły rozwijać duże grupy mięśniowe, wyładować energię witalną, odprężyć się. • Nauczyciele eksponują prospołeczne zachowania; zachęcają do wytrwałości, stymulują pracowitość i niezależność dostarczając ku temu wielu okazji i zachęcając do indywidualnych wyborów. Planują czas dzieciom w taki sposób, by mogły pracować i bawić się tak jak chcą i jak potrafią, w grupach lub indywidualnie. • Rozwój pożądanych zachowań i postaw moralnych stymulowany jest w toku codziennego obcowania z sobą dzieci, wykorzystywane są w tym celu wszelkie konflikty zdarzające się między nimi, zdarzenia i okoliczności, jakich były świadkami, tematyka zajęć, ilustracje, lektury, inscenizacje etc. Nie zaniedbuje się uczenia zasad dobrej współpracy, zachęca do pomagania innym, uświadamia o skutkach |
nieprzestrzegania powszechnie obowiązujących reguł, uwrażliwia na piękno, dobroć, miłość jako wartości uniwersalne.
• Nauczyciele promują rozwój dziecięcego sumienia i samokontroli poprzez stosowanie różnorakich technik, które zawierają określone wymogi zachowania; dzieci są angażowane do prac w zakresie ustalania reguł i zasad poprawnego zachowania, są także nakłaniane do akceptowanej aktywności; organizowane są spotkania z dziećmi mającymi problemy wraz z ich rodzicami. Określa się jednoznacznie tzw. naganne zachowania społeczne wychodząc z założenia, że każde naruszenie przez dziecko określonych zasad może spowodować zaakceptowanie, bądź odrzucenie go przez grupę.
• Kształtowanie samooceny i uczuć do innych jest starannie planowane. Stwarzane są sytuacje (scenariusze) wyzwalające różne zachowania i postawy dzieci, dokonywana jest wspólna ich analiza i ocena. Dzieci uczą się zmagać z podnieceniem i strachem, wyrażać swoje uczucia. Dzięki odpowiednim poczynaniom nauczycieli wzmacnia się odporność dziecka na bodźce silnie oddziałujące na jego psychikę. Nauczyciel potrafi rozpoznać wśród zachowań nieprawidłowych te, które są oznaką nadpobudliwości, infantylizmu, braku zmysłu koncentracji, zakłopotania etc., a nie złej woli dziecka. Stara się nie dopuszczać do występowania takich zachowań, nie karze natomiast, gdy mają one miejsce, próbuje natomiast uwagę dziecka i nadmiar energii przenieść na inny rodzaj aktywności.
5. Motywacja
• Głównym punktem odniesienia we wszelkich oddziaływaniach nauczycielskich jest wzbudzanie u dzieci pozytywnej, wewnętrznej motywacji. Dotyczy to wszystkich sfer rozwoju: poznawczej, społecznej, moralnej,