80
Przykład:
ch3-cooh ♦_ho-ch2-ch3 ch3-coo-ch2-ch3 ♦ h2o
Symbol stosowany w zapiała reakcji odwracalnej podobny Jeat do ayabo określającego Już osięflPlęty atan równowagi dynaalcznej. W tya przyp strzałki zaostrzona aę tylko połowicznie ( ). Syabolea taki* łąc
się np. wzory niektórych odaian tautonerycznych.
Przykład
Ch3-co-ch3;
CH,
CH,
’3 “ ' v'"2
W schaaetech reakcyjnych poaija się niekiedy dla uproazczania zapisu substancja tworzące się w reakcji głównej, lecz nie izolowane z mieszaniny poreakcyjnej. W takim przypadku Jeden z reagentów można umieścić nad strzałka. Nie Jeat to raczej zalecana, gdyż nad strzałkę (lub pod nlę) podaje alę wzory katalizatorów, rozpuszczalników oraz istotna parametry reakcji.
Przykłady:
0A1C13 f^VC0-CM3 ♦ chj-coci —- ij
0-Mg8r
(C H ) 0 |
CHT-C0-CH ♦ CH,-MgBr c 3 S. CH,-C-CH,
3 33 0°c 3 | 3
CH3
Większość reakcji organicznych zachodzi w aposób stopniowy, czyli sub-atraty ulegaję przekształcaniu w produkty poprzez związki pośrednie. Reguły pisania związków pośrednich nie różnię się od reguł zapisu substratów i produktów. Oeżall stabilność zwlęzków pośrednich Jest zbyt mała, a-by można wyizolować Je ze środowiska reakcyjnego, to wzory ich można ujęć w nawias kwadratowy. Dotyczy to zwłaszcza hipotetycznych struktur pośrednich.
Przykład:
CH,
CHj—C-
(j: —Sr — —
CH,
OH
©
CH,
C-CH,
CH,
zwlęzek pośredni
W jednej nawet stosunkowo prostej reakcji sio że występie szereg zwląz-ków pośrednich. Schemat reakcji będzie obejmował wówczas kilka reakcji następczych.
Przykład:
H5C6
\
/
C-0 ♦ H2N-OH
H5C6
OH
H5C6.
CaN-OH
H-C
^C»NH-OH
H +H20
8.2. Stany przejściowe
Nawet w najprostszej (elementarnej) reakcji organicznej , w której przemiana substratów w produkty zachodzi bez tworzenia zwięzków pośrednich, można wyróżnić pewien stan przejściowy (kompleks aktywny). Długości niektórych więzań i kęty pomiędzy nimi w stanie przejściowym sę pośrednie w porównaniu z substratami i produktami.
W celu zwrócenia uwagi na mechanizm reakcji podaje się w schemacie reakcyjnym hipotetyczny wzór stanu przejściowego, wzór taki. Jako w każdym przypadku hipotetyczny, powinien być ujęty w nawiasie kwadratowym. Wiązania. które w danej reakcji elementarnej powstaję lub zanikają, zaznacza się we wzorze stanu przejściowego liniami kropkowanymi, pozostałe wiązania liniami ciągłymi. Skupienie bądź rozproszenie ładunku w porównaniu z substratami oznacza się poprzez umieszczenie symboli (3) odpowiednie ze znakiem (♦) lub (-) nad atomem niosącym w stenie przejściowym częściowy ładunek formalny. Wiązanie zaznaczone linią kropkowaną oznacza właóeiwie wiązanie w przybliżeniu Jednoelektronowe, stąd też każdy z atomów połączony nieparzystą ilością takich wiązań niesie częściowy ładunek formalny 1 powinien być oznaczony symbolem (*$) lub (-<)). Oeśli stan przejściowy Jest Jonem, znak ładunku całkowitego podaje się poza nawiasem kwadratowym. Należy pamiętać, by wokół symboli atomów z pierwszych dwóch okresów układu Mandelejewa nie rysować we wzorach stenów przejściowych większej ilości kresek 1 linii kropkowanych, niż to wynika z pojemności ich sfer walencyjnych.