31396 Werbalna4

334 ^o29^{sc N} Komunikacja interpersonalna

Patrząc «nW im Rysunek 9.1, proces gón-diił zaczyna kię od ^ /tojęcin. zieleni ylikowania iypu jwlnołick. których ono dotyczy ora/ u,'NI w którym Jednostki le komunikują się. u następnie wymienienia uadiaid/tri u, ' zachowań kompetentnych w odniesieniu elo danego pojęcia. Jednak ,, ^h rodziennym inni raczej nic proszą cię o podanie twojej definicji komtNirniiO tego, jrMei skłonny stosować pr/etwarwnir dół-góra, kiedy to nl»c(vqn/,_j|7;l nia komunikacyjne jakiejś osoby, a następnie je ocenia*/ pod względem knropn^';. Przetwarzanie informacji zachodzi w kierunku z dołu do góry Porów• ] zachowanie danej osoby t repertuarami zachowań w różnych kontekstach j <J ,J' I wujesz je do obecnego kontekstu ora/ do typu Jednostki.

Jeżeli zachowanie tej osoby nie pasuje do twojego prototypu zachonu I kontekstu, to możesz stwierdzić, że osoba ta nie jest zbyt kompetentna, Naii

_ jeżeli jej d/iitiania pasują do wielu zachowań w twoim prntfX)piKw|

Spnwdt. czy wiesz?    kompeientnej, możesz traktować Ją jako kompetentną. Wynikaj

Wraki aposob prototypy pokazały, że dla wielu łudzi żyjących w kulturze północnonami*I mogąs>ę przyczyniać do skicj. prototypem osoby kompetentnej w zakresie komurelaci q| ppW^owamss^»jtyp<hv ktoś. kto jest inteligentny, potrafi się wypowiadać. Jest pewny Kt I towarzyski, dobrze ubrany i potrafi słuchać (Paviu, łfaight. I!'¹ Jednakie, jak pokazano na Rysunku 9.1, to, które z tych zachowań jest najbar&| prototypowe dla kompetencji, zależy od kontekstu i tego. jaką osobę oceniani I

9.3.2. Spełnianie oczekiwań

Postrzeganie kompetencji zarówno w wyniku procesu góra-dół, jak i d&jtal pociągu za sobij porównywanie obserwowanych zachowań z reprezenuąnl umysłowymi, Jednak rzadko wkraczasz w kontekst komunikacji, żupelnic mając pojęcia, czego oczekiwać. Innyini słowy, twoje oczekiwania dolnąj kontekstu mogą także wpływać na prototypy odnoszone do danej sytuacji 7. lar I te oczekiwania wpływają na to, w jaki sposób prototypy determinują postrzegać I przez ciebie kompetencji własnej i innych osób.

Spełnianie oczekiwań jest procesem oceniania rzeczywisty* h rezubłal komunikacji na podstawie rezultatów antycypowanych. Oczekujemy wystąpktsl pewnych zachowań łub efektów zachowań w danej sytuacji. Do czasu rozpcop.i. I studiów, większość ludzi doświadcza szerokiej gamy sytuacji komunikowania >: j i tworzy oczekiwania co do tych sytuacji. Kiedy już wiesz, jaki prototyp odnotisęi I danej sytua<ji, możesz ocenić, co stanowi o kompetentnym zachowaniu w tej syuuf I IV większości sytuacji komunikowania się marny do czynienia i pcwr.nl poziomem uprzednich oczekiwań. Najhardziej typowe konteksty to niefontuitr I kontakty towarzyskie, kontakty służbowe, konflikty, kontakty z0 fpecjaiisr.imi Jnf* I terapia, nauczanie ud.), kontakty oparte ria aktywności (np. uprawianie sporrwtl kontakty miłosne (Argylc, Furnham, Graham, 1981). W żadnym / tych kontrk**" I nie ma dwóch jednakowych doświadczeń, a mimo to interakcje wewnątrz luutkti I z nich cechuje pewne podobieństwo. Każdy konflikt Jest jedyny w swoim roduju I

RuattUt 9. Zwląda ffiiędzyiuJrlU* a tZmóZM 335

TłKUU

Regury relacji międzyludzkich

tUdMiU ujawniajii nych t4MiirkiMrh J Reguł* przyjaźni W ffiwnni	że osoby komunikujące tlę M .wiadome w triu reguł •* dwóch jw.wMćc.b- \ urrprnMinuln>' h. L>/ie1rć x drugą osobą nowiny 0 powodwiiiadt Okazywać wsparcie en toc jn n ul u r.. Służyć pomocą w poir/rhir Starać się, aby druga otola była zadowi Auta podczas wspólnego tppiuub | CZASU. i Odwzajemniać przysługi.
Bliskość:	Ufać i zwierzać się drugiej osobie.
Osoby trzecie:	Stawać w obronie drugiej osoby podczas jej runihnnokt. Być tolerancyjnym wobec przyjaciół drugiej «m*iby Nie krytykować «ę wzajemnie w towarzystwie innych. Dotrzymywać wspólnych 1 3 jeitinio'/.wierzeń: Nic być yard rośnym lub krytycznym w stosunku do relacji /. innymi.
Koordynacja;	Nie dokuczać drugiej osobie Szanować prywatność drugie) o«il»y
Reguły kontUktii
Zrozumienie;	Przeprosić, gdy aę przekroczy jakieś grttoicc Wspierać i doceniać drugą osobę wtedy, gdy na • zasługuje. Słuchać drugiej osoby Dostrzegać punkt widzenia drogiej osoby. Być uczciwym i mówić, co nu się na myśli. Patrzeć rui siebie.
Rozsadek:	Nie złościć się. Nie podnosić głosu. Unikać kwestii spornych. Nie tracić panowania nad sytuacją, me być agresywnym Starać się pozostać opanowanym i nic denerwować się.
Zwięzłość:	Szybko zmierzać do celu. Być precyzyjnym, nie uogólniać Być konsekwentnym. Trzymać się głównego tematu. Unikać nieprzemyślanych argumentów.
Rozwaga:	Nie mówić za dużo. Nie obarczać drugiej osoby winą. Nie forsować swo jego punktu widzenia jako jedynego Nie przedrzeźniać drugiej osoby i nic być sarkastycznym. Nic traktować drugiej osoby jz góry".
źródło: Argylc. Ilradmun (1984). Honcycuil, Wouds. Fontem* (1993).