104 6. Obliczenia gwintów
Brzegowe wartości q(0) i q(N) (patrz rys. 6.12) będą równe
104 6. Obliczenia gwintów
q{ o)
Qm
p sinh mN Qm
+
cosh mN
e2f2
cosh mN
P sinh mN \ E1F1
(6.45)
(6.46)
W zależności od podatności elementów połączenia maksymalne obciążenie może wystąpić dla z — 0 lub dla z — N. Z równań (6.45) i (6.46) wynika równanie
q(0)-q(N) =
Qm
Psinh mN \ E2F2 EjF,
(cosh mN—1). (6.47)
Ponieważ cosh mN > 1, q(0) będzie większe od q(N), gdy podatność nakrętki będzie większa od podatności śruby =-=- • W przypadku
£>2*2 £>1*1 równych podatności wykres q(z) będzie symetryczny a rozkład obciążeń
najbardziej korzystny.
Uzyskanie zupełnie równomiernego obciążenia jest możliwe tylko wtedy, gdy przekroje jednoimiennie obciążonych elementów maleją liniowo do zera w miarę spadku obciążenia w tych przekrojach (rys. 6.13). Aby uzyskać liniową zmienność przekrojów, średnica zewnętrzna nakrętki Dj(z) i średnica wewnętrzna śruby dw(z) powinny zmieniać się zgodnie z równaniami:
(przy założeniu Ej — E2). Taki przebieg zmienności ze względów technologicznych, nie jest do przyjęcia. Dlatego też w praktyce stosuje się połączenia ż liniową zmianą średnic (rys. 6.14). Rozkład nacisków w tym przypadku tylko nieznacznie odbiega od rozkładu równomiernego.
f
Rys. 6.14. Liniowozmienne średnice przekroju gwintu wewnętrznego i zewnętrznego: a) złącze jedno-imienne, b) złącze rurowe z gwintem stożkowym
Rys. 6.15. Złącze różnoimien- Rys. 6.16. Częściowe upodatnienie złącz różnoimien-ne o stałej podziałce jednego nych przez: a) zróżnicowanie głębokości nacięć gwintu (zewnętrznego) i zmień- gwintu nakrętki (nakrętka Solta), b) odciążenie dolnej podziałce drugiego gwin- nych zwojów, c) stożkowe ścięcie dolnych zwojów tu (wewnętrznego) nakrętki
W połączeniach różno imiennych zmniejszenie nierównomiemości nacisków można uzyskać jedynie przez -wykonanie gwintu śruby o nieco mniejszej podziałce od gwintu nakrętki, przy czym poprzeczne przekroje śruby i nakrętki powinny również zmniejszać się liniowo w miarę spadku obciążenia (rys. 6.15). Takie wykonanie gwintu znalazło zastosowanie w zamkach komory nabojowej dział artyleryjskich.
Zmienną podatność gwintu, a przez to częściowe wyrównanie nacisków można osiągnąć także przez zróżnicowanie głębokości nacięć w bruzdach gwintu (rys. 6.16), bądź też przez stożkowe ścięcie nakrętki. Pierwszy