186
Orientacja aktywnie niezależna - polega na chęci uczestniczenia we wspólnocie międzynarodowej bez uzależniania się od jej poszczególnych uczestników. Przywódców charakteryzuje tu wysoki poziom nacjonalizmu (dążenie do niezależności), wiara w możliwość kontrolowania sytuacji, dążenie do ustanowienia lub wzmocnienia przyjaznych stosunków z innymi państwami i niewielka potrzeba wywierania wpływu na otoczenie. Decydenci bardziej realnie oceniają sytuację politycznąw kraju i pozajego granicami;
Orientacja nastawiona na wpływ - działania polityków mająna celu wywieranie wpływu na inne państwa i na odgrywanie roli „przywódcy” w- środowisku międzynarodowym. Ideologia nic odgrywa tutaj tak dużej roli jak w przypadku poprzednich orientacji a przywódcy są bardziej otwarci na potrzeby społeczeństwa. Jednocześnie charakteryzuje ich przekonanie o możliwości kontrolowania sytuacji, chęć nawiązania i utrzymywania stosunków z otoczeniem i niski stopień nacjonalizmu. Ponadto przywódcy polityczni są przyjaźnie nastawieni do współpracy z przywódcami innych państw gdyż pomyślna współpraca międzynarodowa postrzegana jest jako środek do umocnienia pozycji własnego państwa;
Orientacja mediacyjna (integracyjna) - przejawia się w łagodzeniu rozbieżności między innymi państwami. Liderzy polityczni postrzegająsiebie i swoje narody jako „budujące pokój” na arenie międzynarodowej. Państwa reprezentujące tę orientację zainteresowane są dobrem innych narodów, szczególnie, jeśli ma ono jakiś wpływ na ich własne dobro. Nie zawsze zainteresowane są natomiast kontrolowaniem i wywieraniem wpływu na inne państwa, a nawet często „stoją z tyłu” realizując rolę dobrego samarytanina. Przywódcy polityczni oharaktcryzująsię w tym przypadku wysoką złożonością czynników, które mająw-plywna ich decyzje, silną wiarą w możliwość kontrolowania wydarzeń i niski stopień nacjonalizmu. Charaktery żuje ich także niewidka potrzeba kontroli i dominacji nad innymi państwami;
Orientacja oportunistyczna - charakteryzuje ją chęć do podejmowania działań korzystnych i wykorzystywania istniejących okoliczności. Państwo nie jest tu zainteresowane odgrywaniem aktywnych ról w środowisku międzynarodowym, prowadzi politykę elastycznych posunięć mającą na celu jak najlepsze wykorzystanie sytuacji. Przywódców państw- reprezentujących orientację oporlunistyczną charakteryzuje złożoność procesu decyzyjnego, niew ielki brak zaufania do innych państw, niezbyt duża wiara w możliwość kontrolowania wydarzeń, nie duża potrzeba dominacji i umacniania przyjaznych stosunków z innymi a także niski poziom nacjonal izmu. Przy wódcy tych państw mogą być dyskryminowani przez inne podmioty;
Orientacja rozwojowa - przejawia się w budowaniu pozycji własnego państwa przez, rozwijanie współpracy /. innymi państwami. Współpraca ta nie ma charakteru symbiozy a służy tylko wzmocnieniu własnej pozycji. Państwa czasami przejawiają tu chęć dominacji i kontrolowania innych podmiotów. Przywódców politycznych charakteryzuje w tym przypadku wysoki poziom nacjo-