Roztwory i równowagi fazowe 131
a współczynnik podziału Nernsta wynosi
0,893. ■
[HA]/ _ 3,25 • 1CT3 [HA]" 3,64 • 1(T3
Prężność pary składnika i nad roztworem dwoi lotnych cieczy określa prawo Raoulta:
pi = aip*h i=l,2,..., (4.12)
gdzie p* jest prężnością pary nasyconej nad czystym składnikiem i w danej temperaturze, a, jest aktywnością składnika i w roztworze
ai = xi 7h (4.13)
}>i jest tzw. racjonalnym, czyli opartym na skali ułamków molowych, współczynnikiem aktywności. Współczynnik aktywności y,-jest poprawką wzoru na potencjał chemiczny /'-tego składnika roztworu rzeczywistego, uwzględniającą niedoskonałość roztworu, przy zachowaniu ogólnej postaci funkcji p, takiej, jak dla roztworów' doskonałych, p f.
Sens fizyczny współczynnika aktywności y,- wyraża równanie
RT\nyi=Pi-pj. (4.13a)
Jest to praca przeniesienia 1 mola składnika i z roztworu doskonałego do roztworu rzeczywistego o tym samym stężeniu.
Dla roztworów idealnych yi= 1, a prawo Raoulta przyjmuje postać
Pi = xiP*• (4.14)
Przykład 4.4. Ciśnienia parcjalne chloroformup{ i acetonup2 nad ich mieszaninami o ułamku molowym acetonu x2 w temperaturze 35°C wynoszą:
x2 |
0 |
0,2 |
0,4 |
0,6 |
0,8 |
1,0 |
Pi [hPa] |
391 |
292 |
189 |
109 |
47 |
0 |
p2 [hPa] |
0 |
49 |
136 |
247 |
360 |
463 |
a) Korzystając z prawa Raoulta, obliczyć aktywność i współczynnik aktywności CHC13 i acetonu dla podanych składów.
b) Wyznaczyć stałe Henry’ego dla obu składników.
c) Obliczyć cząstkowe molowe entalpie swobodne mieszania G^1 dla roztworu o x2 = 0,6.
d) Dla tego samego roztworu obliczyć wartość molowej entalpii swobodnej mieszania GM oraz nadmiarowej molowej entalpii swobodnej mieszania GE.
Rozwiązanie. Aktywność składników oblicza się z prawa Raoulta dla roztworów rzeczywistych (wyrażenie (4.12)):
Pi = °iPh
gdzie p\ = 391 hPa, p2 = 463 hPa.