37912 skanuj0016

zasiłku lub pomoc małżonkom w rozwiązaniu istniejącego między nimi fliktu poprzez uświadomienie rzeczywistych źródeł oraz nauczenie otw ści we wzajemnym porozumiewaniu się.

Sfera edukacyjna ma na celu zapoznanie opinii publicznej z warunkami.; zapotrzebowania na nowe lub inne zasoby i środki, dzięki.którym pelniwEy można realizować określone cele socjalne. Chodzi tutaj np. o działania rzecz podnoszenia świadomości oraz wrażliwości społeczeństwa na istniej^H cc problemy społeczne.

Wreszcie z celu trzeciego, odnoszącego się do zapobiegania społecznaBp dysfunkcji wynikają funkcje wczesnego wykrywania, hamowania czy cli%\ minowania warunków i sytuacji mogących zagrażać normalnemu funk-%. cjonowaniu. Chodzi tutaj zarówno o niedopuszczenie do problemów w in-B tcrakcji pomiędzy jednostkami a grupami, jak i o prewencję w zagrożeniach patologii społecznych. Przykładem pierwszego rodzaju może być poradniigMg two przedmałżeńskie, aby kandydaci na małżonków byli świadomi prawjp i obowiązków, które z tego związku wynikają. Przykładem prewencji patoltfjg^ gii społecznych może być próba ograniczenia przestępczości nieletnich przc^E zaangażowanie społeczności, organizacji oraz zasobów ekonomicznyć^H w budowę domu kultury, tudzież ośrodka dla młodzieży, w których mogłabySj ona pożytecznie spędzać czas [ibid., s. 20-21).

Scharakteryzowany powyżej tak szeroki oraz złożony przedmiot, celćg^ i funkcje pracy socjalnej, niektórzy autorzy porównują ze sztuką [ibid.;® s. 24J. Jest to ponadto stosunkowo młoda dziedzina nauki z uwagi na nie do "t" końca ustalone sposoby (metody) rozwiązywania problemów, oraz próbjMŚ obiektywnego gromadzenia wiedzy, tudzież opracowywania zasad i konceps® cji pomocy.    ..    . ..

Próbą podsumowania dotychczasowych rozważań na temat istoty, zasai|ju| celów, funkcji oraz zadań pracy socjalnej będą uwagi odnoszące się do spef||'. cyficznych dla tej praktycznej dyscypliny naukowej ogólnych wlaściwośę|ffi| oraz charakterystycznych cech.

Po pierwsze zatem, praca socjalna skupia się na całości osoby, obejmuj® jącej jej zachowania w szerszym kontekście społeczno-środowiskowym. i

Po drugie, praca socjalna podkreśla znaczenie rodziny jako źródła powiSjte stawania różnego rodzaju problemów społecznych i zaburzeń w zachowaninH Pracownik socjalny stara się zrozumieć procesy zachodzące w rodzinic^g następnie pracować z nią mając nadzieję, iż usprawnienie funkcjonowaniraH rodziny pomoże rozwiązać istniejące problemy.

Po trzecie, istotną rzeczą w pracy socjalnej jest umiejętność wykorzysH stywania zasobów społeczności do rozwiązywania problemów ludzkich^® Chodzi tutaj o korzystanie z pomocy instytucjonalnej, grupowej, indywidualfM jiięj, wólontariackiej, państwowej, społecznej oraz prywatnej; w zaspokajaniu •potrzeb zarówno podstawowych, jak i kulturalnych, edukacyjnych, artystycznych; rekreacyjnych czy społecznych.

i Po czwarte, tradycyjna praca socjalna rozróżnia trzy podstawowe metody pSŚżiwązywania problemów tj. pracę z przypadkiem, pracę z grupą oraz i organizowanie społeczności lokalnej. Niektórzy jednak pracownicy stoją na •‘Stanowisku, że istnieje tylko jeden proces pracy socjalnej, tj. proces zorientowany na rozwiązywanie problemów społecznych, zaś dobór metod i sposobów jest w tym kontekście sprawą wtórną.

^jtiPo piąte, jedną z podstawowych umiejętności w pracy socjalnej jest umiejętność nawiązywania właściwego kontaktu z podopiecznym. Chodzi Stulaj szczególnie o postawę wczucia się w jego sytuację, zrozumienie jego gjjibblemów, odpowiedniego zaangażowania oraz motywację do rozwiązania ^problemu.

MfiEo szóste, słowo „socjalny" w pracy socjalnej oznacza podkreślenie roli "interakcji społecznej oraz społecznego środowiska dla efektywnych działań Specjalnych.

i: Po siódme, praca socjalna uznaje, że problemy społeczne, które ma rozwiązać pracownik socjalny, w dużym stopniu wynikają z ułomnie lub patologicznie funkcjonujących instytucji społecznych. Aby zatem problemy te zła-godzić trzeba wpłynąć na zmianę sposobu działania instytucji (np. politycznych, administracyjnych, gospodarczych, kulturalnych, edukacyjnych czy ^opiekuńczych).

z Po ósme, jak wiadomo głównym celem pracy socjalnej jest takie pomaganie podopiecznemu, grupie bądź społeczności, by sami zdolni byli sobie I pomagać. Pracownik socjalny usiłuje-ludziom pomóc, by lepiej zrozumieli oni swoje stosunki z innymi oraz optymalniej spożytkowali tkwiące w nich siły i zasoby. W tym kontekście pracownik socjalny mniej koncentruje się na '.problemach patologicznych (punktach słabych, niewydolnych czy dysfunkcjonalnych), bardziej zaś poszukuje punktów silnych czy wydolnych — aby | wykorzystać je dla pożądanych zmian.

Po dziewiąte, pracownik socjalny zwiększa skuteczność swoich działań .wtedy, gdy potrafi korzystać z podejścia zespołowego, a także gdy zdolny jest koordynować działania oraz współpracować przy wypełnianiu zadań ||awodowych (ibid., s. 26-28].

jnNa zakończenie wstępnego rozdziału, którego celem jest zapoznanie czy-tclnika z istotą, założeniami i sensem pracy socjalnej jako dyscypliny faktycznej — w kilku zdaniach należałoby również wspomnieć o podstawowych zasadach jako powszechnie przyjętych oraz obowiązujących .^normach postępowania (pewnikach, aksjomatach) wynikających zarówno

35