39810 IMG#40

28 Polska wota zagrożenia terroryzmem morskim

Na podstawie wymienionych aktów prawnych moi stwierdzić, że zobiektywizowane ujęcie przestępstwa l|||f|| zmu jest obecnie w prawie międzynarodowym regułą obowi żującą i sprawdzającą się w praktyce. W związku z tym w naT bliższej przyszłości nie należy oczekiwać wprowadzenia tj§ praktyki międzynarodowej powszechnie akceptowanej defini. cji terroryzmu¹.

Podobnie jak w prawie międzynarodowym również dok-tryna polskiego prawa karnego nie zdefiniowała jeszcze poję. cia terroryzmu jako czynu przestępczego². Mimo podjęcia prac nad jednoznacznym uregulowaniem tej kwestii, polskie prawo wewnętrzne nie wspominało o aktach terroryzmu jako czynach

Terroryzm i jego role we współczesnych stosunkach międzynarodowych 29

przestępczych, nie definiowało pojęcia terroryzmu jako takiego, ani też nie przewidywało odpowiedzialności za „akty terrorystyczne”. Czyny tego rodzaju karane były według przepisów prawa karnego typizujących przestępstwa przeciw:

•    podstawowym interesom politycznym i gospodarczym państwa;

•    bezpieczeństwu powszechnemu oraz bezpieczeństwu w ruchu lądowym, wodnym i powietrznym;

•    życiu i zdrowiu, wolności;

•    mieniu;

•    działalności instytucji społecznych i państwowych;

•    porządkowi publicznemu³.

Również kodeks kamy z 1997 r. (obowiązujący od września 1998 r.) nie wprowadził zasadniczych zmian w kwestii typizacji aktu terrorystycznego, a zwłaszcza nie sprecyzował pojęcia: „przestępstwo o charakterze terrorystycznym”. Ma jednak odpowiednie kodyfikacje prawne, zawarte w stosownych artykułach dotyczących zagrożeniu życia głowy państwa (art. 134 i 136)⁴, zagrożenia życia i sprowadzenia niebezpieczeństwa dla osób w wielkich rozmiarach (art. 163-165), zagrożenia bezpieczeństwa publicznego, obronności czy pokoju (art. 170,171,173, 174 i 252). Dla niniejszej rozprawy natomiast za najistotniejsze należy uznać zapisy art. 166 i 167 tego kodeksu. Jednoznacznie określają one sankcje kamę dla osób, które: „stosując podstęp

1

^M Pogląd ten potwierdzają wysiłki działającej na zlecenie ZO ONZ Komisji Prawa Międzynarodowego, opracowującej projekt Kodeksu przestępstw przeciw pokojowi i bezpieczeństwa ludzkości. Wypracowana przez komisję ogólna definicja, ujmująca terroryzm jako czyn skierowany przeciw państwu lub ludności państwa i obliczony na wytworzenie stanu zastraszenia osób sprawujących funkcje publiczne, grup osób lub całego społeczeństwa, nie stała się obowiązującą normą prawa międzynarodowego i może mieć jedynie pomocniczy charakter dla zrozumienia i istoty terroryzmu. Powszechnie akceptowaną normą nie stała się również definicja terroryzmu zaproponowana w 1976 r. przez Stowarzyszenie Prawa Międzynarodowego. Artykuł I paragraf 1 projektu przewidywał, że: „Przestępstwo terroryzmu międzynarodowego będzie polegać na jakimkolwiek akcie przemocy lub jej groźby dokonanym przez osobę indywidualną lub grupę takich osób [...] skierowanym przeciw osobom, organizacjom, miejscom, systemom komunikacyjnym z intencją zastraszenia takich osób albo wyrządzenia szkody lub spowodowania śmierci takich osób, które zostały zatrzymane jako zakładnicy lub w inny sposób stały się przedmiotem ataku terrorystycznego, albo spowodowania strat lub szkód dla takich miejsc czy własności w celu naruszenia przyjaznych stosunków między państwami lub między narodami różnych państw, lub też w celu przeszkodzenia takich organizacji międzynarodowych, lub takich systemów transportowych, lub komunikacyjnych lub wymuszenia ustępstw ze strony państw, popełnionym tak wewnętrznie, jak i na zewnątrz”. Por.: B. Kwiatkowska-Czechowska, Międzynarodowe aspekty..., s. 150; T. Aleksandrowicz, Problemy ochrony... s 42-J. Pawlak, Terroryzm międzynarodowy..., s. 29-32.

2

³⁹ T. Aleksandrowicz, Problemy ochrony..., s. 46.

3

   Należy również podkreślić, że Polska ratyfikowała (w nawiasach daty ratyfikacji) także większość międzynarodowych konwencji antyterrorystycznych, a zwłaszcza:

| Europejską konwencję o zwalczaniu terroryzmu (13 XII 1995);

•    Konwencję w sprawie bezprawnego zawładnięcia statkami powietrznymi (12 II 1972);

•    Konwencję przeciwko bezprawnym czynom przeciwko bezpieczeństwu żeglugi morskiej (08 IV 1991);

•    Konwencję o ochronie dyplomatów (12 X 1982);

•    Konwencję przeciwko braniu zakładników (17 XII 1979);

•    Europejską konwencję o ekstradycji (11 XII 1957).

4

   Ten drugi artykuł dotyczy głowy obcego państwa.