44715 P4210043

Rozdział 5

PSAŁTERZ

Księga psalmów

Spośród wszystkich ksiąg zawartych w Biblii żadna nie stanowi tak fundamentalnej części liturgii, jak wjaśnię Księga PsalnjóW- Pomimo silnych korzeni, tkwiących w historii żydowskiej, na przestrzeni historii całego chrześcijaństwa treść i duchowość psalmów przekroczyła bariery kulturowe i teologiczne.

Zbiór(15j) poematów hebrajskkłj tworzących oddzielną księgę Starego Testamentu był od początkujjrzeznaczony do śpiewania. Psalmy stanowią ważny poighst pomiędzy tradycjami żydowską i chrześcijańską. Co najmniej od IY/wieku chrześcijanie śpiewali podczas swej codziennej rporl-litwy wybrane..psalmy./ Źródła pochodzące z tych wczesnych czasów zatracają czasami tożsamość psalmów, nazywając je hymnami. Obok psalmów chrześcijanie stosowali inne pieśni (kantyki), pochodzące z innych ksiąg Biblii, jak również teksty niebibłiine (jjp. Te Deum i Gloria ML&GSkiZ)-

O ile kilka wybranych psalmów śpiewanych regularnie (nawet codziennie) stanowiło większą część publicznego kultu wiernych „świeckich” we wczesnym Kościele, to cały zbiór psalmów recytowany sukcesywnie tworzył podstawę do medytacji dla pierwszych mnichów żyjących w odosobnieniu. W późniejszym okresie mnisi łączyli się w grupy i tak recytacja psalmów stała się ich wspólną praktyką. Za sprawą mnicłtÓJY. zwyęząj recytowania psałterza rozwinął się w całym Kościele.zachodjum-Był to kamień węgielny średniowiecznego Oficjum, a i dziś w większości przypadków jest to zasada obowiązująca.

Problemy związane z numeracją i naturą psalmów

Przy odwoływaniu się do poszczególnych psalmów pojawiają się pewne problemy, a to za sprawą stosowanych, obecnie jjyyóch. .systemów numerowania. Kiedy Biblia została przetłumaczona na grekę (Septuaginta) i łacinę (Wulgata), niektóre podziały zostały zmienione względem tekstu hebrajskiego, przynosząc w konsekwencji zmiany w numeracji. W czasie reformacji tłumacze psalmów na języki narodowe (w tym także angielscy) przyznawali pierwszeństwo starej numeracji hebrajskiej.

Rozbieżności w numeracji występują w czterech miejscach: hebrajskie Psalmy 9 i 10 traktowane są w Wulgacie jako jeden psalm (9); analogicznie Psalmom 114 i 115 odpowiada w Wulgacie Psalm 113; natomiast każdy z hebrajskich Psalmów 116 i 147 został podzielony w Wulgacie na dwa oddzielne psalmy (odpowiednio: 114 i 115; 146 i 147). Niezależnie od tych różnic całkowita liczba psalmów w obydwóch systemach jest jednakowa (150).

Numeracja psalmów:

hebrajska (i protestancka)    łacińska (Wulgata)

1-8    1-8

9, 10    9

11-113    10-112

114, 115    113

116    114, 115

117-146    116-145

147    146, 147

148-150    148-150

^Wszystkie ryty łacińskie używają numeracji Wułgatyj podobnie jak nowe tłumaczenia z łaciny na języki narodowe. W tej książce obowiązuje numeracja według Wułgaty, z wyjątkiem rozważań na temat zreformowanego rytu angielskiego w Book of Common Prayer, gdzie przyjęta jest numeracja hebrąjska (Rozdział 11). Aneks 2 zawiera indeks wszystkich psalmów w porządku numerycznym (hebrajskim i według Wulgaty), uwzględniający ich normalne miejsce w cursus (cyklu) Oficjum monastycznego i diecezjalnego. Psalmy wymienione są też w porządku alfabetycznym (łacińskim).

Psalmy różnią śię znacznie pomiędzy sobą długością; większość nie przekracza od 10 do 20 wersów. Najkrótszy (116) ma tylko 2 wersy; niektóre zaś zbudowane są z kilku części. Najdłuższy (118) ma 22 strofy (każda złożona z 8 wersów). Kilka psalmów zajmuje ponad 70 wersów bez żadnego wcięcia strukturalnego (np. Psalm 77). Niektóre psalmy o wyraźnie wyodrębnionych częściach cechuje silny kontrast tekstu i treści.

87