45395 skanuj0151 (8)

Parametrami sprężyny są także:

C — sztywność (stała sprężyny),

/ — strzałka ugięcia sprężyny pod określonym obciążeniem,

fi — ugięcie jednego czynnego zwoju pod określonym obciążeniem f_l=f /z.

Przy rozpatrywaniu parametrów sprężyny w różnych fazach obciążenia do podanych oznaczeń dodaje się indeksy (wskaźniki): o — dla sprężyny w stanie swobodnym (np. s₀, l₀), p — dla sprężyny wstępnie napiętej (np. s_p, l_p,f_p), k — przy największym obciążeniu roboczym sprężyny (np. s_k, l_k,f_k).

7.4.2. Konstrukcja i zastosowanie sprężyn śrubowych

Sprężyny naciskowe. Prawidłowa praca sprężyn naciskowych ma miejsce wówczas, gdy siła nacisku działa wzdłuż osi sprężyny. W celu uzyskania takich warunków pracy końcowe zwoje sprężyny zeszlifowuje się prostopadle do jej osi na ok. 1/2 do 3/4 obwodu (rys. 7.5a), dogina lub dodatkowo zeszlifowuje po ich dogięciu (rys. 1.5b). Zwoje te nie biorą udziału w pracy sprężyny i są określane jako zwoje nieczynne. Pozostawienie zwojów końcowych bez ich wyrównania (rys. 7.5c) stosuje się rzadko, przeważnie w sprężynach spełniających mało odpowiedzialne funkcje, ponieważ powoduje to skośne ustawienie sprężyny i niewłaściwą jej pracę.

Rys. 7.5. Zakończenia sprężyn naciskowych [14]

Ze względu na charakter pracy większości sprężyn naciskowych (zwłaszcza dłuższych), smukłych, tj. mających znaczną długość przy niewielkiej średnicy, jest narażona na wyboczenie, co wymaga odpowiednich zabezpieczeń. W tym celu na powierzchniach oporowych stosuje się elementy środkujące o wysokości ok. 3/4d (rys. 1.6a) lub prowadzenie sprężyny na trzpieniu albo w otworze (rys. 1.6b, c). Gdy warunki pracy połączenia wymagają okresowej zmiany położenia części współpracujących lub regulacji napięcia wstępnego, stosuje się sprężyny z regulacją długości (rys. 7.6d, e).

W wielu konstrukcjach stosuje się zespoły sprężyn w układzie szeregowym lub równoległym. W układzie szeregowym (rys. 7.7a) każda sprężyna przenosi całkowite obciążenie siłą F, natomiast strzałka ugięcia układu sprężyn stanowi sumę strzałek ugięcia poszczególnych sprężyn. W układzie równoległym (rys. l.lb) stosuje się sprężyny o jednakowej sztywności, a tym samym o jednakowych parametrach (d, D, s, L, /); wówczas na każdą sprężynę przypada część obciążenia całkowitego (na rys. l.lb—F/4). Innym rodzajem układu równoległego jest układ współśrodkowy (rys. 1.6a). W tym układzie należy

151