41349 IMG56

dzieje. Wśród dzieci tych dominują dziewczynki przejawiające opóźnienia w ogólnym rozwoju, w tym także społeczmo-moral-nym, Niełatwo też poddają się oddziaływaniom wychowawczym, pozbawione są głębszych więzi społecznych z otoczeniem. Nie wykazują zainteresowań życiem społecznym i nie odczuwają większej potrzeby porozumiewania się z innymi 3. Dzieci o jednostronnym życiu psychicznym, wśród których znajduje się wielu uczniów drugor ocznych. Przejawiają wyraźną niechęć do nauki szkolnej w ogóle lub zamiłowanie do jednego czy dwóch przedmiotów nauczania przy jednoczesnym ignorowaniu pozostałych. Wiąże się to z brakiem wielokierunkowych zainteresowań i niezdolnością stosowania przez nie odpowiednich "technik pracy umysłowej. Ponadto wykazują niechętną i nieżyczliwą postawę wobec nauczycieli, zwłaszcza prowadzących lekcje z przedmiotów nie łubianych lub nie będących — ich zdaniem — dobrymi pedagogami.

4. Dzieci z wadliwie rozwiniętymi właściwościami woli, wywodzące się przeważnie z rodzin, w których zaspokajano wszelkie ich zachcianki. Wśród nich znajdują się dzieci niezdecydowane, kapryśne, samowolne, kierujące się nie tyle wolą, ile uporem i to w sprawach często błędnych, mało ważnych. W przypadku tych dzieci nie cel jest istotnym motywem ich działalno-śd, lecz własne ich przeżycia emocjonalne łub sytuacja, w‘jakiej się aktualnie znajdują.

Klasyfikację przejawów trudności wychowawczych ze względu na możliwe teh rodzaje, występujące u uczniów nieprzystosowanych społecznie, przeprowadził N. Havers (1981,' s. 15—18 i 34). Według niego — głównymi symptomami trudności wychowawczych uczniów są uchybienia czy, sprzeniewierzenia się różnym regufcm obowiązującym w tyciu klasy i szkoły. Klasyfikuje je w następujący sposób:

L Uchybienie regułom niezbędnym podczas wykonywania różnych pat lub zadań szkolnych, np pogrążanie się w marzeniach lob nie branie udziału w lekcji. ntodbstość łub gusdnnie się w pracy w adbote. odpisywanie zadań domowych łub niechlujne ich |ziy|Bksaśi.

3. Uchybtoato zasadom wapóttycśa i wąpółd ilałan ia z kolegami (kddaśMd a klasy i wkuły, ł$. pru jawienia wobec sścb agr*-