uchodzących a taaoma, Aby w okresie letnim ogrzewacz nie gromadził ciepła, reguluje się opływ spalin za pomocą zasuw w ten sposób, że można je odprowadzać wprost do komina.
Wykonuje się także ogrzewacz z osobnym paleniskiem, umożliwiającym nagrzanie go w okresie, kiedy w /trzonie kuchennym się nie pali (rys. 91).
Wnęka. Niektóre trzony kuchenne mieszkaniowe oraz stołówkowe posiadają u spodu wnękę, w której znajduje się wózek na węgiel. Jest on dostosowany do wymiarów wnęki, a wsunięty na swoje miejsce zabezpiecza przed rozsypywaniem miału węglowego i zanieczyszczaniem pomieszczenia.
Wnęka pod kuchnią oszczędza miejsce w ciasnym pomieszczeniu i jest wygodna, ale stwarza niebezpieczeństwo gromadzenia się brudu i zalęgnięcia robactwa. Trudno jest zwłaszcza utrzymać -w czystości wmęki głębokie, z trzech stron otoczone ścianami.
Kuchenka gazowa. Jeżeli trzon kuchenny buduje się w miejscowości posiadającej sieć gazową, należy przewidzieć miejsce na zainstalowanie kuchenki gazowej. Kuchenka gazowa jest metalową płytą z wydęciami, umocowaną na wspornikach ćLo tnzona kuchennego (rys. 91). Może być także ustawiona na trzonie kuchennym, a wtedy trzeba pod płytą wykonać wnękę dla jej przechowywania.
4. Powierzchnia rusztu, pojemność cieplna, powierzchnia grzejna
Znajomość pojęć: powierzchni rusztu, pojemności tieplnej, powierzchni grzejnej ma duże znaczenie dla zapewnienia prawidłowego działania pieca. Wyjaśnimy kolejno te pojęcia.
Powierzchnia rusztu. Ilość paliwa, jaką możemy spalić prawidłowo w jednostce czasu na ruszcie o danej powierzchni, została praktycznie ustalona. Ilośri tej nie można znacznie zwiększyć ani też zmniejszyć, bo wówczas opał spala się ze stratami.
W szczególnośti nałożenie zbyt małej Ilości paliwa na danej powierzchni rusztu powoduje napływ do paleniska nadmiernych ilośd powietrza, co obniża temperaturę płomienia i spalin, a tym samym zmniejsza zasób ciepła gromadzonego przez piec.
Nałożenie natomiast zbyt grubej warstwy paliwa na daną powierzchnię rusztu uniemożliwia pełne spalenie paliwa i zwłaszcza w piecach starej konstrukcji powoduje większe nagromadzenie sa-
- dzy oraz uniesienie przez gazy spalinowe macanej ilości części palli nych do komina.
. Z powyższego wynika, że każdy piec powinien posiadać ruszt • o takiej powierzchni, aby na niej można było w przewidzianym czasie spalić prawidłowo ilość paliwa niezbędną do ogrzania pomieszczenia lub do gotowania. Obok ilości paliwa o wielkości powierzchni rusztu decyduje także i jakość paliwa. W szczególności na ruszcie o powierzchni 0,05 m2 można spalić w ciągu godziny: drewna Gik. 6,5 kg, węgla brunatnego ok. 4,3 kg, węgla kamiennego ok. 3,5 kg.
Znajdujące się w handlu ruszty tabliczkowe są wielkością dostosowane do pieców mieszkaniowych i trzonów kuchennych normalnych rozmiarów. Jeżeli jednak będziemy budować bardzo duże piece lub trzony kuchenne (n,p. stołówkowe), wielkość rusztu musi być do nich dostosowana. Większe ruszty wykonujemy z rusztowin beleczkowych.
Sposób obliczania odpowiedniej powierzchni rusztu będzie podany w Części II podręcznika.
Pojemność cieplna. Ilość ciepła, jaką może nagromadzić piec, nazywa się pojemnością cieplną pieca. Ilość ta zależy od masy pieca i jego konstrukcji.
Jeżeli będziemy ogrzewali jednocześnie dwa ciała tego samego gaitunku a różnej wielkości, to większe z nich, a więc mające większą masę, będzie mogło nagromadzić więcej ciepła.
Dla określenia więc, który z dwóch pieców o tej samej konstrukcji może nagromadzić więcej ciepła, wystarczy, jeżeli pomierzymy i obliczymy, który z nich ma większą objętość wymurowanych ścian wewnętrznych, czyli większą masę.
Należy podkreślić, że chodzi tu o masę pieca, a nie o jego zewnętrzne wymiary. Może być bowiem piec o większych wymiarach zewnętrznych, ale o dużej ilości pustych miejsc w środku, drugi zaś mniejszy od pierwszego, ale gęściej zabudowany, i ten drugi piec będzie miał większą masę. Będzie on mógł więc nagromadzić więcej ciepła, czyli będzie miał większą pojemność cieplną.
Zależność pojemności cieplnej od konstrukcji pieca będzie omówiona w części II podręcznika.
W nowoczesnym budownictwie socjalistycznym staramy się o to, aby piec zajmował możliwie najmniejszą część pomieszczenia, fl jednocześnie posiadał pojemność i wydajność cieplną, dostosowaną
97
1 Hiiboly tdurtikli