48708 Podstawy chemii, ćwiczenia laboratoryjne1

Wodorosole - wzór ogólny: M_n(H_kR)_n,

np.: Ca(HC0₃)₂ - wodorowęglan wapnia, NaH₂P0₄ - diwodorofosforan (V) sodi NH4HCO;, - wodorowęglan amonu.

Hydroksosole - wzór ogólny: [M„(OH)_k]_nR_m

np.: Mg(OH)Cl - chlorek wodorotlenek magnezu, Bi(0H)(N0₃)₂ - azotan( wodorotlenek bizmutu(III), Al(OH)₂Cl - chlorek di wodorotlenek glinu, (C 0H)₂C0₃ -węglan diwodorotlenek dimiedzi(II).

Hydroliza soli

Sole jako mocne elektrolity ulegają w wodzie całkowitej dysocjacji na jon kationy metali i aniony reszty kwasowej. Niektóre jony powstające w wyniku d socjacji soli reagują z cząsteczkami wody tworząc cząsteczki kwasu lub zasady, j Na przykład: chlorek amonu w wodzie ulega całkowitej dysocjacji:

NH₄C1 -*NH4+cr

—

Jony amonowe reagują z cząsteczkami wody, czyli ulegają hydrolizie. Hydroli^ nie różni się zasadniczo od reakcji kwas - zasada w ujęciu teorii Bronstei Lowry'ego.

NH4 + 1J₂0 o NH_r H₂0 + H⁺

kwasi + zasada₂ <-> zasada! + kwas₂

Hydrolizie ulegają sole powstałe:

1) ze słabych kwasów i mocnych zasad, np.: NaNO->, CH₃COONa, K1CO3

CH₃COONa -> CH_:,COO + Na⁺

CH₃COONa + H₂0 CH3COOH + NaOH CH3COO" + H₂0 o CH3COOH + OH'

Powstały w wyniku dysocjacji jon CH₃COO' ulega hydrolizie. Ten rodzaj li drolizy nazywamy - hydrolizą anionową. Odczyn roztworu wodnego tej sa jest zasadowy, ponieważ produktem reakcji jest słaby kwas oraz jony wodcm tlenowe.

62

1

......Hycli kwasów i słabych zasad, np.: AI₂(S0₄)₃, FeCF„ Cr(N0₃)₃

>.</ '

FeClj -» Fe³ + 3CF

FeCl₃ + 3H₂0 o Fe(OH)u + 3HCI

Fe³⁺ + 3H₂0 Fe(OH)u + 3H⁺

mkii dysocjacji tej soli powstają jony Fe³⁺. Jony tc ulegają reakcji hydro-liroduktami której jest słaba zasada i kationy wodorowe. Odczyn roztworu ■ Inego chlorku żelaza (III) będzie zatem kwaśny. Ten rodzaj hydrolizy nazy-• hydrolizą kationową.

lubych zasad i słabych kwasów, np.: NI I4NO2, HCOONH4, FeS0₃

HCOONH4 HCOO“ + NH₄⁺

HCOONH4 + H₂0 HCOOH + NH4OH HCOO + NH₄⁺ + H₂0 HCOOH + NH₄OH

n wodnego roztworu takiej soli może być obojętny, słabo zasadowy, lub 1 ■ ,i‘.uy. Zależy to od mocy danego kwasu i zasady, z których powstała sól.

I l.ul stała dysocjacji kwasu mrówkowego wynosi K_kw = 2 10⁴, natomiast , tnly amonowej stała dysocjacji wynosi K_zas = 1.8-10’⁵; ponieważ K_kvv jest 1 ■ uI K_/m, stąd odczyn roztworu wodnego mrówczanu amonu będzie lekko

4?IIV

h ilożyć, że jeżeli:

1    to odczyn roztworu wodnego soli będzie kwaśny

l    to odczyn roztworu wodnego soli będzie zasadowy

1 , to odczyn roztworu wodnego soli będzie obojętny t 1 lisów dwu- i trój protonowych hydrolizują stopniowo, np.: Na₃P0₄.

Na.,P0₄ -> 3Na⁺ + PO^~

PO']^- + H₂0    HP05"+ OH

HPO|^_+ H_:0    H₂P0₄~ +^H/

, i.ip hydrolizy zachodzi w niewielkim stopniu.

1. powstałe z. mocnych kwasów i mocnych zasad nie ulegają hydrolizie, . t il I. K S0₄. Roztwory wodne tych soli będą miały odczyn obojętny.

H A,¹ l K Ol 1 - 'z \l II 0 ^oci'⁽

\

63

(AA