48972 Scan094

94 M.J. Snowling

Jednak dalsze analizy danych dotyczących najsłabszej, jednej trzeciej badanych dzieci, zagrożonych pojawieniem się trudności z czytaniem, dała zupełnie inny obraz. Sto trzydzieścioro siedmioro dzieci w znaczący sposób skorzystało z ćwiczenia świadomości fonologicznej (szczególnie fonemów), oprócz korzyści wyniesionych z uczestniczenia w programie czytania metodą fonematyczną. Uwidoczniło się to w sukcesach, jakie dzieci odnosiły w czytaniu w sześć miesięcy po zakończeniu programu pomocy. Niemniej jednak, smutnym odkryciem było to, że dzieci te nadal czytały gorzej od swoich rówieśników. Ćwiczenie świadomości fonologicznej spowodowało, że umiejętność czytania tych dzieci przestała się pogarszać w stosunku do ich rówieśników, ale zaległości nie zostały „nadrobione” Wydaje się zatem, że być może bardziej intensywna lub bardziej zindywidualizowana pomoc jest konieczna, aby obejść trudności z czytaniem u dzieci z grupy wysokiego ryzyka, i niewystarczająca jest pomoc w ramach głównego nurtu nauczania (por. Torgesen i wsp., 2001).

BIBLIOGRAFIA

Bishop, D.V.M. (1997). Uncommon Understanding. Hovc: Psychology Press.

Bradley, L., Bryani, P.E. (1983). Categorising sounds and leaming to read - causal con-nection. Naturę, 301,419-421.

Bruck. M. (1990). Word rccognilion skills of adults with childhood diagnoses ofdyslexia. Deyelopmental Psychology, 26, 439-454.

Byme, B. (1998). The Foundation of Literacy: The Child’s Acęuisition of the Alphabetic Principlc. 1 lovc: Psychology Press.

Byme, B., Fielding-Bamsley, R., Ashlcy. L. (2000). Effectsof phoneme identity training after 6 years. Outcome level distinguished from ratę of response. Journal of Educa-lional Psychology, 92, 659-667.

Cain, K., Oakhill, J., Bryant, P. (2000a). Investigating the causcs of reading comprehcn-sion failurc: The comprehcnsion-age match design. Reading and Writing, 12,31 -40. Cain, K., Oakhill, J„ Bryant, P.E. (2000b). Phonological skills and comprehension failurc: A test of the phonological processing deficit hypothesis. Reading and Writing. 13. 31-56.

Caravolas. M., Hulme, C., Snowling, M. (2001). The foundations ofspelling ability: Evi-dence from a thrce-ycar longitudinal study. Journal of Memory and Language, 45. 751-774.

Castlcs, A., Coltheart, M. (1993). Varietics of dcvelopmental dyslcxia. Cognition. 47. 149-180.

Clay, M. (1985). The Farly Detcction of Reading DifHculties (Wyd. 3). Tadworth, Sur rey: Hcincmann.

Różnice indywidualne w in/woju czytania 95

i ostu, G.( 1999). Biologicalconstraintson litcracy acquisilion Reading and Writing, 11, 213-237.

11 Uh. U. (1980). Cognitivc Proccsscs in Spelling. London: Acadcmic Press.

I    rith. U., Snowling, M.J. (1983). Reading for mcanmg and rcading for sound in autistic

and dyslexic childrcn. British Journal of Developmental Psychology. 1, 329-342.

II    Uh. U., Wimmer. H., Landerl. K. (1998). Differences in phonological rccoding in Ger

man and English speaking children. Scientific Studies oj Reading. 2. 31 -54.

i i.illughcr, A., Frith, U., Snowling. M.J. (2000). Prccursorsof litcracy-delay amongchil-dren at genetie risk of dyslexia. Journal of Child Psychology and Psychiatry. 41, 203-213.

i Mthercolc, S.E., Willis, C.. Baddeley, A.D.. Emslic, H. (1994). The Children’s Test of Nonword Rcpetition: A test of phonological working mcmory. Memory, 2.103-127.

t mugh. P.B., Tunmcr, W.E. (1986). Decoding. rcading and reading disability. Remedial •nul Special Education. 7, 6-10.

Malcher. P.. Hulmc, C.. Ellis, A.W. (1994). Amcliorating carly reading failurc by inte-gratmg the teaching of rcading and phonological skills: The phonological linkage hy-pothesis. ChildDevelopment. 65, 41-57.

Malcher, J., Snowling, M.J., Griffiths, Y.M. (2002). Cognitive assessment of dyslexic Mudcnts in higher education. British Journal of Educational Psychology. 72, 119-133.

Malcher, P.J., Hulmc, C\, Snowling. M.J. (2004). Explicit phoneme training combincd wilh phonic reading instruction hclps young children at risk of rcading failure. Journal oj C hild Psychology and Psychiatry. 45. 338-358.

I iiiulbcrg, I., Olofsson, A., Wall, S. (1980). Rcading and spelling skills in the first school ycars predicted from phoncmic awareness skills in kindergarten. Scandinayian Journal of Psychology, 121, 159-173.

Mmis. F.R., Seidenberg, M.S.. Doi. L.M., McBride-Chang. C., Petersen, A. (1996). On ihc bases of two subtypcs of devclopmental dyslexia. Cognition. 58. 157-195.

Mi Dougall, S., Hulmc, C., Ellis, A.W.. Monk. A. (1994). Lcaming to read: the role of short-term mcmory and phonological skills. Journal of Experimental Child Psychology. 58, 112-123.

Mol*»ula, J.L., Stanovich. K.E., Brown, G.D.A. (1998). Regularity effeets and the phonological deficit model of reading disabilitics: A meta-analytic review. Journal of Edu-cational Psychology, 90, 279-293.

Muter, V., Hulmc, C, Snowling, M., Taylor, S. (1998). Segmcntation, not rhyming, pre-dicts early progress in lcaming to read. Journal of Experimental Child Psychology. 71. 1-27.

Muter, V., Hulme, C., Snowling. M.J., Stevenson. J. Phonemes. rimes, vocabulary and grammatical skills as foundations of early reading devclopmcnt: Evidcnce from a lon-gitudinal study. Developmental Psychology (w druku).

N-ilion, K. (2001). Exposing hiddcn deficits (Spearman Medal l.cclurc). The Psychologii. 14. 238-242.

Nmion, K., Snowling. M. (1997). Assessing reading difficultics: the validity and utility of iiirrcnt measures of reading skill. British Journal of Educational Psychohtgy, 67.

15*370.