48098 Obraz2 (20)

i stała liczba obrotów, dzięki czemu silnik napędowy nie potrzebuje być rewersyjny. Pędnik ma jedi ak liczne wady. Dla jego zastosowania trzeba często specjalnie kształtować kadłub okrętu. Pędnik jest bardzo skomplikowany i drogi, mało pewny w działaniu, delikatny — wymaga fachowej obsługi. Nie może być stosowany na wodach płytkich i zanieczyszczonych. Sprawność pędnika cykloidalnego jest tylko nieco niższa od sprawności śruby okrętowej.'Pędnik stosowany jest na holownikach portowych, promach, tramwajach wodnych i dźwigach pływających.

Pędnik strugowodny to element roboczy (najczęściej pompa) umieszczony w specjalnym kanale, który jest częścią kadłuba, zasysający wodę przez specjalne otwory i wyrzucający ją przez kanały wylotowe położone

poniżej, na lub powyżej linii wodnej (rys. 4.8). W zależności od konstruk-

[:r	• ii	- t-. r«	r	W 0*1	\ »	ii
	7 \	' ł			711

Ruch wstecz

PoC/iU Jr:

.fa'

Ruch do przód o

Rys. 4.8. Pędnik strugowodny z pompą śrubową połączony z urządzeniem sterującym 1 — kanał, 2 — śruba (pompa), 3 — siatka ochronna, 4 — przeciwśruba, 5 — stery

cji elementu roboczego rozróżnia się pędniki strugowodne z pompami śrubowymi osiowymi, pędniki strugowodne z pompami odśrodkowymi i pędniki odrzutowe pracujące bez pompy na mieszaninę gazów spalinowych i wody. Wylot pędników strugowodnych bardzo często wyposażony jest w urządzenia zmieniające kierunek odrzucanych mas wody lub gazu i wody (dysze obrotowe, zastawki, stery). Umożliwia to zmianę kierunku naporu. Taki pędnik jest jednocześnie urządzeniem sterującym. Pozwala także uzyskać napęd wsteczny bez zmiany kierunku obrotów silnika napędowego. Inną zaletą pędników strugowodnych jest łatwość ochrony ruchomych części pędnika przed uszkodzeniem mechanicznym, co ma szczególnie istotne znaczenie dla statków śródlądowych eksploatowanych na bardzo płytkich wouach.

4.2.

Teoria pędnika idealnego

_-_VO i'*. :•*/2 5^5933^    -l

Dla wyjaśnienia zasady i podstawowych, prawidłowości pracy pędników

rzeczywistych odosobnionych oraz dla określenia górnej granicy osiągów

(w szczególności sprawności pędnika odosobnionego) tych pędników wpro-

148